Ból brzucha może być objawem poważnych dolegliwości, jak: kamica żółciowa, zapalenie wyrostka robaczkowego. Dolegliwości często towarzyszą zaparciom.
Ból brzucha może być objawem niegroźnych dolegliwości jak niestrawność czy zatrucie pokarmowe, a nawet poważnych schorzeń, np. zapalenia wątroby, wyrostka robaczkowego czy nowotworu. Przyczynę bólu określa się najczęściej po jego lokalizacji w konkretnym kwadracie brzucha oraz na podstawie występujących objawów towarzyszących.
Ostry ból brzucha pojawia się nagle i trwa krótko, około 1-2 dni. Przewlekłe bóle utrzymują się znacznie dłużej, bo mogą trwać nawet do kilku miesięcy.
Rodzaje bólów brzucha oraz przyczyny bólu brzucha związane z pracą jelit, schorzeniami narządów oraz kobiecych dolegliwości
Dolegliwości bólowe brzucha występują w trzech podstawowych postaciach. Ból somatyczny ma ostry przebieg i wynika z podrażnienia jamy brzusznej. Postać trzewna ma charakter tępy, który przypomina kolkę. Ból odniesiony promieniuje najczęściej w okolice pleców oraz łopatki. Ze względu na lokalizację rozróżnia się bóle w określonym kwadracie brzucha: lewy i prawy dolny, ból w okolicy pępka oraz lewy i prawy górny. Dolegliwościom najczęściej towarzyszą takie objawy, jak: nudności, wymioty, biegunka, gorączka, osłabienie, ból głowy czy brak apetytu. Charakter bólu można również określić ze względu na intensywność, np.:
- przewlekły ból brzucha,
- tępy,
- piekący,
- kłujący.
Przyczyny bólów brzucha związane z pracą jelit
Ból w nadbrzuszu może być spowodowany niestrawnością i pojawia się najczęściej po zjedzeniu tłustych i wysokokalorycznych pokarmów. Towarzyszą mu często uczucie pieczenia za mostkiem i zgaga. Ból brzucha po lewej stronie brzucha lub w podbrzuszu pojawia się często w wyniku zaparć. Dolegliwości ustępują zazwyczaj po przyjęciu środka przeczyszczającego. Rozlane i skurczowe bóle brzucha pojawiają się również w wyniku zatrucia pokarmowego lub grypy żołądkowej, któremu często towarzyszą:
- wymioty,
- luźne stolce
- bądź nudności.
Dolegliwości bólowe jamy brzusznej towarzyszą również zespołowi jelita drażliwego. Objawy schorzenia mają charakter nawrotowy i często pojawiają się w wyniku silnego stresu.
Przyczyny bólu brzucha związane z konkretnym schorzeniem
Zapalenie wyrostka robaczkowego zazwyczaj objawia się bólem w dole brzucha po prawej stronie. Początkowo dolegliwości bólowe pojawiają się w jego środkowej części, a po kilku godzinach nasilają się i promieniują w stronę prawego biodra. Zapalenie wyrostka wymaga natychmiastowej konsultacji lekarskiej. Ból brzucha po prawej stronie o charakterze kolkowym, tępym i stałym może świadczyć o kamicy żółciowej. Jest on wynikiem przemieszczania się kamieni z pęcherzyka żółciowego przez przewód żółciowy. Silne bóle brzucha mogą również wynikać z występowania takich chorób, jak: wrzodziejące zapalenie jelita grubego, choroby wrzodowej żołądka i dwunastnicy, niedrożność jelit. Silny ból brzucha w okolicach pępka oraz w nadbrzuszu może świadczyć o ostrym zapaleniu trzustki. Występuje najczęściej w wyniku spożywania nadmiernej ilości alkoholu. Bólowi towarzyszą zwykle: wymioty, gorączka, złe samopoczucie oraz wzdęcia. Nocne bóle brzucha może wywołać również rozwój nowotworu, np. rak żołądka, jelita cienkiego, jajnika czy trzustki.
Bóle brzucha u kobiet
Ból brzucha i pleców bywa często wynikiem miesiączki. Dolegliwości bólowe jamy brzusznej są zazwyczaj łagodne i samoczynnie znikają po 2-3 dniach. Ból owulacyjny u kobiet pojawia się raz w miesiącu w połowie cyklu miesiączkowego. Dolegliwościom towarzyszy plamienie z dróg rodnych. Ból w dole brzucha w połączeniu z zatrzymaniem miesiączki lub nieprawidłowym krwawieniem może świadczyć o ciąży pozamacicznej, co wymaga natychmiastowej hospitalizacji. Przypadłością, na którą najczęściej chorują młode kobiety jest endometrioza, inaczej gruczolistość macicy. Schorzenie wywołuje ból w podbrzuszu, który zaczyna się przed miesiączką, a kończy z jej zakończeniem. Gwałtowne dolegliwości bólowe u kobiet bywają wywołane skrętem jajnika. Bólowi towarzyszą takie objawy, jak parcie na mocz, nudności oraz wymioty. Ból podbrzusza może także wynikać z zapalenia przydatków. Schorzenie częściej dotyka kobiety aktywne seksualnie i często zmieniające partnerów. Dolegliwości bólowe lokalizują się w dolnej części brzucha i mogą się delikatnie przesuwać się w lewą bądź prawą stronę. W przypadku zapalenia pęcherza moczowego ból pojawia się na środku podbrzusza. Dolegliwościom może towarzyszyć gorączka czy nieprawidłowa wydzielina z pochwy.
