Metaplazja jelitowa jest stanem, w którym jeden typ dojrzałego nabłonka zmienia się w inny dojrzały typ (w tym przypadku żołądkowy w jelitowy) w odpowiedzi na chroniczne podrażnienie np. stan zapalny żołądka. Zmiany są niestety niemal całkowicie nieodwracalne, chyba że uda się opanować całość infekcji, wówczas metaplazja może się cofnąć.
Co to jest metaplazja jelitowa?
Metaplazję określa się często zmianami przednowotworowymi. Po raz pierwszy choroba została opisana już ponad sto lat temu. Najczęściej dotyka osób starszych, a statystyki potwierdzają, że w 80% przypadków ich przyczynami są choroba wrzodowa dwunastnicy lub przewlekła infekcja błony śluzowej żołądka. Zmiany mogą dotyczyć jej fragmentu bądź większej części narządu.
Zobacz także: Zapalenie błony śluzowej żołądka – objawy, leczenie naturalne i dieta
Metaplazja jelitowa jest uważana za niebezpieczne schorzenie, które może zwiększyć ryzyko wystąpienia nowotworu. Jeżeli błona dotknięta jest stanem zapalnym, organizm wytwarza nowe komórki nabłonka, które wypełniają miejsca ubytków. W przypadku przewlekłych stanów zapalnych i podrażnień proces regeneracji zostaje zakłócony, przez co dochodzi do metaplazji.
Przyczyn chronicznych infekcji żołądka może być kilka, np.: zakażenie Helicobacter pylori, przyjmowanie niektórych leków działających podrażniająco na błonę śluzową, nieprawidłowa dieta bogata w pokarmy ciężkostrawne, nieregularny tryb życia, a co za tym idzie również nieregularne posiłki, palenie papierosów i nadużywanie alkoholu, ale także zaburzenia hormonalne np. w przypadku cukrzycy.
Metaplazja jelitowa – objawy
Objawy metaplazji jelitowej związane są z dolegliwościami ze strony rozwijającego się w żołądku stanu zapalnego (sam proces przemiany komórek przebiega bezobjawowo). Jest to szczególne schorzenie, które może się rozwijać przez wiele lat, a cierpiące na nie osoby odczuwają czasowe, powtarzające się dolegliwości. Objawy są uzależnione od czynnika wywołującego podrażnienie.
Jeżeli za zapalenie odpowiadają bakterie Helicobacter pylori, infekcja przebiega zazwyczaj bezobjawowo. Niektóre osoby mogą skarżyć się na lekkie dolegliwości dyspeptyczne, czyli dokuczające bóle brzucha i objawy gastryczne, do których można zaliczyć:
- uczucie pełności w nadbrzuszu,
- nudności i wymioty,
- nieprzyjemne odbijanie się,
- uczucie zbyt wczesnej sytości,
- brak łaknienia,
- zgaga.
Nasilenie objawów jest bardzo osobnicze. U niektórych osób nie występują wcale bądź odczuwane są bardzo rzadko, podczas gdy u innych mają tendencję do częstego nawracania.
W przypadku podrażnienia błony śluzowej wywołanego działaniem substancji toksycznych może dojść do krwawień z żołądka widocznych w wymiocinach lub stolcu. Osoby cierpiące z powodu tego typu zapalenia odczuwają często ból w nadbrzuszu i ogólny dyskomfort związany z lekkimi dolegliwościami gastrycznymi. Z kolei autoimmunologiczne zapalenie żołądka w niektórych sytuacjach może prowadzić do niedokrwistości.
Niestety w większości przypadków nie ma wyraźnego powiązania między objawami a postępującą metaplazją jelitową żołądka. Osoby, które skarżą się na dolegliwości ze strony układu pokarmowego, często mają prawidłową błonę śluzową żołądka. Zaobserwowano też sytuację odwrotną – część z badanych o widocznych zmianach w obrębie błony śluzowej nie uskarża się na żadne dolegliwości.
Metaplazja jelitowa – dieta
W leczeniu metaplazji jelitowej, aby poprawić skuteczność terapii farmakologicznej, konieczna jest odpowiednia dieta, z której przede wszystkim należy wyeliminować używki typu: alkohol, papierosy, kawa, a także mocna herbata. Najważniejsza jest ochrona błony śluzowej żołądka. Niewskazane są zwłaszcza leki, które mogą wywoływać jej miejscowe bądź przewlekłe zapalenie.
Spożywane produkty muszą być przede wszystkim łatwe do strawienia, ponieważ tylko wtedy nie zalegają w żołądku i nie powodują podrażnienia. Należy ograniczyć spożycie tłuszczu i ostrych przypraw oraz wszelkich produktów o długim czasie trawienia. Wskazane jest częste jedzenie niewielkich porcji – najlepiej sprawdza się jadłospis, który zawiera pięć posiłków dziennie. Regularne odżywianie zapobiega nadmiernemu obciążeniu przewodu pokarmowego, a dodatkowo wpływa na jego prawidłową pracę. Najlepiej jest, aby produkty były gotowane bądź przygotowywane na parze. Nie jest wskazane smażenie.
Dieta powinna zawierać chude mięso, ryby, chude sery i mleko o niskiej zawartości tłuszczu. Należy unikać zbyt dużych ilości potraw bogatych w błonnik pokarmowy, ponieważ wykazuje on podrażniające działanie na błonę śluzową żołądka.
