Zabieg koronografii jest badaniem diagnostycznym, a nie sposobem leczenia choroby niedokrwiennej serca. Przed czynnościami zabiegowymi pacjent powinien być poinformowany o wszystkich możliwych powikłaniach, jakie mogą wystąpić.
Koronografia – co to jest?
Koronarografia, czyli angiografia tętnic wieńcowych, to badanie tętnic wieńcowych, które odpowiadają za ukrwienie serca. Zabieg pozwala ocenić kondycję mięśnia sercowego a także natężenie zmian miażdżycowych. Zatkanie tętnic może doprowadzić do zawału, z kolei ich zwężenie powoduje niedokrwienie, co wywołuje chorobę wieńcową. Zabieg koronarografii pozwala również ocenić efektywność dotychczasowego leczenia lub dobrać indywidualną kurację, np. po balonikowaniu serca.
Koronarografia – wskazania i przeciwwskazania
Koronarografia serca wykonywana jest najczęściej u osób z chorobą wieńcową. Wskazaniem do zabiegu jest również:
- uczucie ucisku i palenia z mostkiem, czyli tzw. bóle wieńcowe,
- niedawno przebyty zawał serca,
- zaburzenia rytmu mięśnia sercowego,
- tętniak aorty,
- nieprawidłowy wynik próby dobutaminowej (próby obciążeniowej serca),
- wady zastawek aortalnych, np. niedomykalność,
- zatrzymanie krążenia o nieokreślonym źródle,
- niewydolność mięśnia sercowego.
Przeciwwskazania do badania tętnic wieńcowych to: ciąża, anemia, zaburzenia krzepliwości krwi, przewlekła niewydolność nerek, obecność płynu przesiękowego w płucach, zapalenie wsierdzia, silne infekcje, którym towarzyszy wysoka gorączka, krwawienia przewodu pokarmowego lub niedawno przebyty udar mózgu.
Koronarografia – na czym polega?
Zabieg koronarografii wykonuje się w pracowaniach hemodynamiki. W czasie badania pacjent leży nieruchomo. Po znieczuleniu miejscowym do tętnicy udowej, ramiennej lub promieniowej, wprowadzany jest cewnik z kontrastem (specjalnym płynem). Dzięki niemu tętnice wieńcowe stają się lepiej widoczne dla aparatu RTG, którym będą wykonywane zdjęcia rentgenowskie w czasie zabiegu. Po zakończeniu koronarografii lekarz wyjmuje cewnik, a w miejsce nacięcia nakłada opatrunek uciskowy. Pacjent musi pozostać w nieruchomej pozycji z wyprostowaną nogą lub ręką przez kilka godzin, aby zmniejszyć ryzyko wystąpienia krwiaka. Po zabiegu zaleca się pić dużo wody (przynajmniej 1,5 litra), aby przyspieszyć wypłukiwanie kontrastu.
Koronarografia – przygotowanie
Przed badaniem tętnic wieńcowych wykonuje się badania krwi, EKG, RTG klatki piersiowej, echo serca oraz wykonuje się test wysiłkowy. Do zabiegu należy pozbyć się protez zębowych oraz zdjąć biżuterię. W dniu zabiegu należy być na czczo. Nie należy także przyjmować leków na cukrzycę, za wyjątkiem zredukowanej dawki insuliny. Jeżeli cewnik z kontrastem będzie wprowadzany do tętnic przez dojście udowe, zaleca się ogolenie pachwiny. Do szpitala należy także zabrać ze sobą dokumentację medyczną, spis przyjmowanych leków, ubezpieczenie oraz skierowanie od lekarza rodzinnego na zabieg. Przed koronarografią warto też zaszczepić się przeciw żółtaczce, czyli wirusowemu zapaleniu wątroby typu B. W przypadku uczulenia na środki cieniujące bądź skłonność do obfitych krwawień należy o tym poinformować lekarza, który będzie wykonywał zabieg.
Koronarografia – ile trwa?
Koronarografia trwa zazwyczaj 30-60 minut. Po zabiegu pacjent musi leżeć nieruchomo przez około 6 godzin. Koronarografia wiąże się również z kilkudniowym pobytem w szpitalu. Po wypisaniu do domu przez przynajmniej 7 dni należy oszczędzać nakłutą kończynę i zrezygnować z ćwiczeń wysiłkowych i długich spacerów.
Jeżeli po wykonanej koronarografii nie wystąpiły żadne powikłania, nie ma konieczności wykonywania dodatkowych badań. Zdarza się jednak, że stan naczyń wieńcowych jest na tyle poważny, że pacjent wymaga kolejnego zabiegu stentowania bądź założenia bajpasów.
Koronografia – powikłania
Badanie tętnic jest zabiegiem inwazyjnym dlatego wiążę się z ryzykiem wystąpienia powikłań. W miejscu nakłucia może pojawić się krwiak, tętniak bądź zakrzep w wyniku oderwania się blaszki miażdżycowej. Zaburzenia neurologiczne mogą wystąpić na skutek reakcji uczuleniowej na płyn cieniujący (kontrast). Po zabiegu czasem pojawia się swędząca wysypka, ból w klatce piersiowej, nudności, wymioty, duszność lub ból głowy. U pacjentów w silnymi obciążeniami kardiologicznymi poważne powikłania to np.: arytmia serca, niewydolność krążenia lub uszkodzenie naczyń tętniczych, które wymaga natychmiastowej reakcji.