Polub nas na Facebooku
Czytasz: Gąska (grzyb jadalny) - jak wygląda? W jaki sposób go przyrządzić?
menu
Polub nas na Facebooku

Gąska (grzyb jadalny) - jak wygląda? W jaki sposób go przyrządzić?

Gąska zielonka

Fot. Galina Sandalova / Getty Images

Gąska, czy też gąska żółta, gąska zielonka, pocłonka lub peconka, to ten sam grzyb, który uznawany jest za jadalny. Grzyby te bardzo trudno znaleźć, a w niektórych krajach są chronione. Znane są także przypadki zatrucia gąską zieloną. Jak dobrze ją przyrządzić, aby była bezpieczna? Jakie gąski można zbierać?

Zacznijmy od tego, że gatunków gąski jest dużo. Gąska zielonka to grzyb, który nie wyróżnia się właściwościami odżywczymi, a jego miąższ ma mączny zapach. Jednak zielonka świetnie smakuje - ma delikatną, orzechową nutę smakową, dzięki której świetnie komponuje się z potrawami jajecznymi. Niestety zielonki nie można spożywać bez ograniczeń. Grzyb ten może mieć szkodliwy wpływ na mięśnie - prowadzić do rzadkiej choroby, rabdomiolizy, której objawem jest rozpad mięśni - na świecie znane są przypadki zachorowań po spożyciu owocników zielonki oraz jeden przypadek zatrucia śmiertelnego (Francja). Toksykolodzy zapewniają jednak, że grzyb mrożony jest w pełni bezpieczny.

Polecamy: Grzyby jadalne i trujące – jak je rozróżnić?

Jak wygląda zielonka? Trzon grzyba ma długość do 9 cm i szerokość do 3 cm. Kapelusz grzyba jest śliski, żółto-zielony lub żółto-brązowy o dzwonkowatym kształcie i często zawiniętych brzegach. Miąższ jest twardy, kruchy, biały (pod skórką kapelusza cytrynowo-żółty), nie zmieniający barwy po przekrojeniu. Trzon grzyba ukryty jest pod ziemią, natomiast na powierzchni znajduje się tylko kapelusz. Bardzo ciężko wypatrzeć gąski zielonki w lesie. Gąski mają status gatunku zagrożonego w Niemczech, Szwecji, Holandii i na Słowacji.

Grzyby to prawdziwe dary lasu. Które z nich mają najwięcej właściwości odżywczych? Zobaczcie:

Zobacz film: Grzyby zdrowy przysmak. Źródło: Wiem, co jem, wiem, co kupuję

Innym bardzo popularnym rodzajem gąski jest gąska niekształtna, którą spotkać możemy zawsze w gromadzie - najczęściej pod świerkami i sosnami. Trzon gąski niekształtnej osiąga długość do 10 cm oraz szerokość do ok. 2,5 cm, miejscami występują na nim żółto-zielone plamy. Kapelusz grzyba jest dzwonkowaty, o barwie szaro-brązowej z odcieniami żółtego i prawie czarnymi, promienistymi smugami.

Ten grzyb również pachnie mąką, a jego miąższ jest biały lub szarawy (pod skórką kapelusza szaro-żółty). Niestety gąski niekształtne łatwo pomylić z grzybami, które są silnie trujące - np. gąską tygrysią lub mydlaną. Gąska mydlana ma zabarwiony na czerwono trzon oraz mydlany zapach, nie mączny. 

Polecamy: Grzyby psylocybinowe – jak działają na człowieka? Czy są szkodliwe? 

Gąska niekształtna

Fot. Alla Orlova / Getty Images

Innym typem gąski jadalnej jest gąska wierzbowa, która swoją nazwę zawdzięcza występowaniu - spotkać ją można najczęściej pod drzewami liściastymi, wierzbą i brzozą. Również gąskę wierzbową charakteryzuje mączny zapach. Inne jej cechy charakterystyczne to: trzon osiągający długość do 8 cm oraz szerokość do ok. 1,5 cm, wełnisty, prawie skórkowaty pierścień, a pod nim strukturę włóknisto-łuseczkową, biały kolor oraz kapelusz wypukły o blado-szarym lub szaro-brązowym kolorze.

Jest jeszcze gąska czerwieniejąca, którą spotkamy w lasach liściastych, najczęściej pod drzewem bukiem. Trzon gąski czerwieniejącej zazwyczaj osiąga długość do 6 cm oraz szerokość do 1,5 cm i charakteryzuje go kolor białawy z szarymi lub brązowo-czarnymi włókienkami. Grzyb ten ma czarno-brązowe łuski oraz charakterystyczny dla gąsek jadalnych mączny zapach. Miąższ gąski czerwieniejącej czerwienieje w miarę przechowywania.

Warto wiedzieć: Borowik szlachetny - prawdziwek - występowanie, jak wygląda?

Gąska - jak przygotować grzyby?

Jak wiemy gąski zielonki powinno się zamrozić przed spożyciem, aby były w pełni bezpieczne. Pozostałe grzyby można spożywać po przetworzeniu. Przykładowo z gąsek wykonać można sos grzybowy. W tym celu należy grzyby dokładnie oczyścić i opłukać pod bieżącą wodą. Następnie należy je pokroić i wrzucić na patelnię razem z cebulką. Cebulkę lepiej zeszklić wcześniej. Grzyby smażymy aż będą miękkie i aromatyczne. Następnie zdejmujemy z ognia, dodajemy śmietanę i gotowe. Można doprawić wedle uznania solą lub pieprzem.

Zupa z gąsek

  • 250g gąsek;
  • 2 ziemniaki;
  • 1 łyżka masła;
  • liść laurowy, ziele angielskie, pieprz ziarnisty;
  • 100 ml śmietany;
  • posiekana natka pietruszki - wedle uznania;
  • sól, pieprz.

Gąski w pierwszej kolejności należy umyć, a następnie pokroić na mniejsze kawałki (małe grzyby można zostawić w całości). Grzyby dusimy na maśle, doprawiając solą i pieprzem. W osobnym garnku gotujemy ziemniaki wraz z przyprawami do zupy. Następnie dodajemy duszone grzyby i gotujemy razem do miękkości. Na koniec dodajemy śmietanę i natkę pietruszki. Do zupy można dodać także pietruszkę. 

Polecamy: Grzyby enoki – zastosowanie i właściwości. Wybrane przepisy kulinarne z grzybami enoki

Czy artykuł okazał się pomocny?
Tak Nie
70
13
Komentarze (0)
Nie przegap
Strofantyna – gdzie kupić zapomniany lek nasercowy?
Strofantyna – gdzie kupić zapomniany lek nasercowy?
Jakie rozmiary może mieć penis? Jak go zmierzyć? 
Jakie rozmiary może mieć penis? Jak go zmierzyć? 
Panseksualizm - co to jest? Na czym polega? Kim jest osoba panseksualna?
Panseksualizm - co to jest? Na czym polega? Kim jest osoba panseksualna?
Kiwano - afrykański owoc o unikalnym smaku. Właściwości zdrowotne, wartości odżywcze i zastosowanie w kuchni
Kiwano - afrykański owoc o unikalnym smaku. Właściwości zdrowotne, wartości odżywcze i zastosowanie w kuchni
Czerwona plamka na oku. Przyczyny i leczenie
Czerwona plamka na oku. Przyczyny i leczenie
Bentonit - co to jest, jak działa i czy warto po niego sięgnąć?
Bentonit - co to jest, jak działa i czy warto po niego sięgnąć?