Najpowszechniejszy jest ból brzucha zlokalizowany z prawej strony, a także w okolicy pępka. Do przyczyn tej dolegliwości można zaliczyć, m.in.: nieodpowiednią dietę oraz różne choroby, np. zapalenie wyrostka robaczkowego, chorobę wrzodową, zapalenie trzustki i zespół jelita drażliwego.
Ból brzucha jest objawem, który może towarzyszyć wielu chorobom, związanym z nieprawidłowym funkcjonowaniem układu trawiennego lub niektórych organów, w tym przede wszystkim: jelit, wątroby, śledziony i trzustki. U kobiet bardzo często ma podłoże ginekologiczne.
Rodzaje bólu brzucha
Ból brzucha może występować w trzech podstawowych postaciach: somatycznej, trzewnej oraz odniesionej.
- Pierwszy z typów tej dolegliwości charakteryzuje się ostrym przebiegiem, zazwyczaj ból pojawia się nagle i jest spowodowany podrażnieniem jamy brzusznej.
- Z kolei trzewny ból brzucha ma charakter tępy, niekiedy również przypomina kolkę. Bardzo często towarzyszą mu wymioty i nadmierne pocenie się.
- Trzecią postacią bólu brzucha jest ból odniesiony, który jest specyficzny, ponieważ często promieniuje do pleców i prawej łopatki.
Ze względu na lokalizację bólu, można wyróżnić:
- Ból w prawym górnym kwadrancie brzucha,
- Ból w prawym dolnym kwadrancie brzucha,
- Ból w lewym górnym kwadrancie brzucha,
- Ból w lewym dolnym kwadrancie brzucha.
Dodatkowo można wyróżnić ból podbrzusza, nadbrzusza lub śródbrzusza (czyli okolicy pępka).
Istotnym jest również to, że ból brzucha może mieć różną intensywność. Wyróżnia się ból: tępy, kłujący, przewlekły i piekący. Ponadto w zależności od schorzenia może mu towarzyszyć: biegunka, wzdęcia, zaburzenia w oddawaniu moczu i stolca oraz podwyższona temperatura ciała. Niekiedy pojawiają się również wymioty i nudności.
Ból w dole brzucha - najczęstsze choroby
Ból zlokalizowany w dole brzucha, czyli ból w podbrzuszu, najczęściej dotyka kobiety i jest związany z zaburzeniami w funkcjonowaniu układu rozrodczego.
Zwykle związany jest on z bólami miesiączkowymi, zapaleniem jajników, cystą na jajnikach oraz niekiedy również rakiem szyjki macicy. Bólowi podbrzusza o podłożu ginekologicznym bardzo często towarzyszą takie dolegliwości, jak: ból głowy, wymioty, nudności, biegunka, zaparcia oraz zaburzenia w oddawaniu moczu. Ból ten charakteryzuje się ostrym i kurczowym przebiegiem.
W przypadku cyklu miesiączkowego zwykle utrzymuje się on do trzech dni.
Wśród przyczyn bólu w podbrzuszu, niezwiązanego z problemami ginekologicznymi, można wymienić: stan zapalny miednicy, skręt przydatków, zaburzenia w funkcjonowaniu układu trawiennego (w tym przede wszystkim zapalenie wyrostka robaczkowego, zespół jelita drażliwego, zapalenie żołądka i jelit oraz zapalenie uchyłków) oraz zaburzenia układu moczowego.
Ból brzucha z prawej strony - o czym może świadczyć?
W zależności od stopnia intensywności i charakteru, ból brzucha może wskazywać na różnorakie schorzenia. Nagły i tępy ból, zlokalizowany z prawej strony brzucha zazwyczaj świadczy o kamicy żółciowej.
Co istotne, ból przy tej chorobie, zwykle promieniuje do tyłu oraz prawej łopatki. Natomiast przewlekłe bóle z prawej strony brzucha mogą wskazywać na zapalenie wyrostka robaczkowego lub raka jelita grubego (zwłaszcza, gdy towarzyszy mu niedokrwistość oraz krew w stolcu).
Najgroźniejszym typem bólu brzucha z prawej strony jest ból pulsujący, który promieniuje do narządów płciowych. Bardzo często jest on objawem tętniaka aorty, który stanowi stan bezpośredniego zagrożenia życia. Z kolei na stan zapalny jamy brzusznej wskazuje ból ostry, który nasila się podczas aktywności ruchowej.Ból brzucha z lewej strony - na co wskazuje?
Jednym z najbardziej niebezpiecznych bólów brzucha jest ból, zlokalizowany w nadbrzuszu. Nagły i intensywny ból może wskazywać na zapalenie trzustki. W przypadku tej choroby, towarzyszą mu bardzo często nudności i wymioty, a także niekiedy również biegunka.Na problemy z trzustką mogą wskazywać również przewlekłe bóle z lewej strony brzucha. Z kolei o nieprawidłowościach w funkcjonowaniu śledziony świadczy ból brzucha pod żebrami. Najczęściej jest on związany z powiększeniem tego organu. Przyczyną takiego bólu są najczęściej choroby zakaźne oraz autoimmunologiczne.
Szczególnie uciążliwe są kurczowe bóle brzucha z lewej strony. Mogą one świadczyć o zapaleniu uchyłków jelita grubego lub o innych dolegliwościach jelitowych, a także o przepuklinie pachwinowej. Oprócz tego ból brzucha z lewej strony może wskazywać na: wrzody żołądka, zapalenie błony śluzowej, niestrawność oraz długotrwałe przyjmowanie niektórych leków.
Bóle brzucha w ciąży - czy jest to niepokojący objaw?
Przyszłe mamy bardzo często niepotrzebnie niepokoją się bólem brzucha w ciąży, ponieważ wówczas dolegliwość ta jest objawem prawidłowym, związanym z ruchami dziecka.Bóle brzucha pojawiają się już w pierwszym trymestrze ciąży i zwykle, wskazują one na powiększanie się macicy. W późniejszym etapie życia płodowego dziecka bardzo często występują bóle brzucha, zlokalizowane w okolicy podbrzusza.
Niepokojącym objawem w ciąży jest ból brzucha z towarzyszącym mu krwawieniem. W takim przypadku bardzo często świadczy to o poronieniu.Ból brzucha - leczenie
Podstawą w leczeniu bólów brzucha jest ustalenie jego przyczyny i wdrożenie odpowiednio ukierunkowanej terapii przeciwbólowej. W przypadku intensywnego i długotrwałego bólu brzucha konieczna jest interwencja specjalisty. W innych przypadkach można doraźnie wspomóc się tabletkami przeciwbólowymi lub rozkurczowymi.
Takie schorzenia, jak zapalenie wyrostka robaczkowego, wymagają natychmiastowego wdrożenia leczenia operacyjnego.
Fot: Sved Olivier stock.adobe.com