U podłoża zaburzeń lękowych potocznie nazywanych nerwicowymi zawsze leży lęk, a więc uczucie niepokoju niewywołane żadnym zewnętrznym bodźcem lub nieadekwatne do niego. Może być to obawa, zamartwianie się, strach, przerażenie, drażliwość. Towarzyszą mu objawy somatyczne, np. w postaci kołatania serca, wysokiego ciśnienia, potliwości, bólów brzucha, głowy i pleców. Osobom znajdującym się w stanie lęku dokucza słaba koncentracja, zaburzenia pamięci, zmęczenie, derealizacja i depersonalizacja.
Czym jest “nerwica”?
Do worka z napisem „nerwica” możemy wrzucić takie schorzenia, jak fobie, zaburzenia obsesyjno-kompulsyjne, reakcje na stres, zaburzenia adaptacyjne, dysocjacyjne i somatyczne. Utrudniają one funkcjonowanie chorego w społeczeństwie i znacznie obniżają jakość życia. Czy nerwicę można wyleczyć? Doświadczenia psychiatrów mówią, że da się to zrobić – potrzebna jest chęć pacjenta do współpracy, trzymanie się zaleceń lekarskich. Aby leczyć nerwicę, należy udać się do psychiatry lub gabinetu psychologicznego.
Warto wspomnieć, że osoby niezwiązane z medycyną często używają takich określeń, jak „nerwica serca” lub „nerwica żołądka”, kiedy stres powoduje u nich objawy somatyczne ze strony tych narządów. W przypadku „nerwicy serca” należy udać się do kardiologa, który sprawdzi, czy przyczyną dolegliwości nie jest właśnie choroba serca.
Jak wyleczyć nerwicę? Psychoterapia
Terapia psychologiczna to ważny element leczenia „nerwicy”, który pomaga „rozprawić się” z jej główną przyczyną, a więc nieuświadomionymi konfliktami wewnętrznymi. Długość trwania psychoterapii jest zależna od przypadku, rodzaju zaburzeń lękowych i dobranego przez psychologa nurtu. Terapia z psychologiem może trwać od kilku tygodni do nawet kilku lat. Leczenie tych zaburzeń za pomocą psychoterapii opiera się na rozmowach z psychologiem na temat problemów pacjenta w poszukiwaniu źródeł nerwicy. Często u podłoża choroby znajduje się nieprzepracowana, trudna sytuacja – ciężkie dzieciństwo, przemoc, tragiczny wypadek. W czasie terapii psychologicznej pacjent uświadamia sobie mechanizmy kierujące jego zachowaniami, może stopniowo pokonywać lęki, uczy się panować nad emocjami. Leczenie „nerwicy” odbywa się za pomocą takich rodzajów psychoterapii, jak terapia poznawcza, interpersonalna, psychodynamiczna i poznawczo-behawioralna.
Skąd się bierze nerwica i jak można ją leczyć? Dowiesz się tego z filmu:
Leczenie nerwicy – farmakoterapia
Drugim elementem leczenia zaburzeń lękowych jest przyjmowanie odpowiednich leków, które mają za zadanie wyciszyć objawy „nerwicy” – poprawiają samopoczucie, jakość snu i ogólne funkcjonowanie osoby chorej. Poprawa pojawia się zazwyczaj po kilku tygodniach przyjmowania danego leku. Samo leczenie farmakologiczne może trwać nawet kilka lat i wraca się do niego w przypadku późniejszych nawrotów choroby. Przy leczeniu nerwicy stosuje się przede wszystkim leki, które mają za zadanie ukoić uczucie silnego lęku lub napięcia. Najczęściej są to leki z grupy benzodiazepin, np. xanax. Ich stosowanie powinno być doraźne i podlegać ścisłej kontroli lekarskiej, ponieważ mogą uzależniać. Lekarz może przepisać również lżejsze leki uspokajające i ułatwiające zasypianie, np. hydroksyzynę.
Kolejnymi farmaceutykami zapisywanymi pacjentom przez psychiatrów są leki antydepresyjne. Najczęściej stosuje się te z grupy inhibitorów wychwytu zwrotnego serotoniny (SSRI), jednak lekarze zapisują także inhibitory monoaminooksydazy (MAO), antagonistów receptorów serotoninowych (SARI) czy inhibitory wychwytu zwrotnego serotoniny i noradrenaliny (SSNRI). Ich zadaniem jest poprawa samopoczucia osoby z nerwicą i usprawnienie jej funkcjonowania. Leki wyrównują stężenia neuroprzekaźników w mózgu, dzięki czemu pracuje on skuteczniej – po kilku miesiącach ich przyjmowania można zauważyć również poprawę koncentracji i pamięci.
Leczenie „nerwicy” ziołami – domowe sposoby
Wielu osobom wydaje się, że nerwicę można wyleczyć domowymi sposobami – świadczą o tym hasła wpisywane do wyszukiwarki – „nerwica leczenie domowe” czy „nerwica leczenie ziołami”. Stosowanie domowych metod może złagodzić objawy nerwicy, jednak nie da się w ten sposób jej wyleczyć. Jeśli nie ma dostępu do lekarza, można próbować sobie radzić za pomocą ziołowych środków uspokajających dostępnych w aptekach bez recepty. Pomogą także napary z ziół, takich melisa lekarska, lawenda, lipa, dziurawiec, chmiel zwyczajny czy kozłek lekarski. Poza tym objawy wyciszyć może uregulowanie trybu życia – odpowiednia ilość snu, częsty odpoczynek i nawet lekka aktywność fizyczna, np. spacer. Maksymalne ograniczenie czynników stresogennych również powinno przynieść poprawę. Niestety nie zawsze jest to łatwe do zrobienia, szczególnie kiedy źródłem przewlekłego stresu jest sytuacja rodzinna, materialna czy zawodowa.
Bibliografia:
- Marcin Jabłoński, Farmakoterapia zaburzeń nerwicowych – warunki optymalnego wyboru leczenia, „Psychiatria po Dyplomie” 2011, t. 8, nr 1, str. 60–62.
- Marek Jarosz, Co każdy powinien wiedzieć o chorobach psychicznych, Łódź 2004, s. 68–69.
