Objawy nerwicy to: nieuzasadniony lęk, dolegliwości somatyczne i problemy w budowaniu relacji społecznych. Główne rodzaje zaburzenia to:
Leczenie nerwicy polega na psychoterapii i podawaniu leków psychotropowych.
Nerwica dotyczy najczęściej osób wrażliwych i nieodpornych na stres. Do rozwoju zaburzenia przyczynia się pośpiech, stres w pracy oraz nadmierna ilość obowiązków.
Co to jest nerwica?
Nerwica jest grupą zaburzeń na tle psychicznym, która ma złożoną symptomatykę. Charakterystyczny dla choroby jest nieuzasadniony lęk. Od psychozy choroba różni się tym, że osoba z nerwicą zdaje sobie sprawę z irracjonalności swoich emocji, jednak nie jest w stanie sobie z nimi poradzić. Nieuzasadniony lęk wywołuje dolegliwości somatyczne, takie jak zaburzenia snu czy bóle głowy. Te stany z kolei zwiększają uczucie lęku. Osoby dotknięte nerwicą często są perfekcjonistami, czyli dopuszczają jedynie doskonałe działanie. Są też nadmiernie skupione na sobie i wyolbrzymiają własne dolegliwości. Zdarza się również, że ludzie z nerwicą są uzależnieni od używek, przyzwyczajeń lub konkretnych osób. Na nerwicę najczęściej zapadają kobiety pomiędzy 30. a 45. rokiem życia.
Rodzaje nerwic: anankastyczna, neurasteniczna, depresyjna, histeryczna
Nerwica natręctw (nerwica anankastyczna) przejawia się natarczywymi myślami lub przymusem wykonywania określonych czynności. Osoba z tym zaburzeniem czuje przymus wykonywania pewnych działań, np. uporczywie myje ręce lub nadmiernie często sprawdza, czy dom jest zamknięty. Ludzie z nerwicą natręctw „muszą” poruszać się po jednej stronie ulicy lub układać ubrania pod dany kolor lub wzór. Cechą wspólną dla wszystkich tych objawów jest bezzasadność ich wykonywania.
Nerwica neurasteniczna objawia się drażliwością, pobudliwością oraz ciągłym zmęczeniem fizycznym i psychicznym. Pacjent z tym zaburzeniem ma problemy z pamięcią i łatwo się dekoncentruje. Czuje też, jakby obręcz naciskała mu na głowę lub mięśnie. Takie osoby łatwo jest wyprowadzić z równowagi, ponieważ nie potrafią kontrolować emocji.
Nerwica depresyjna skutkuje niezadowoleniem, ciągłym przygnębieniem i brakiem sensu życia. Łatwo ją pomylić z typową depresją. Zaburzenie różni się napadami panicznych lęków.
Nerwica histeryczna objawia się nadmiernym przejawianiem zaburzeń nerwicowych. Osoba zachowuje się niemal teatralnie. Zaburzenie silnie wiąże się z dolegliwościami fizycznymi, takimi jak wrzody, choroby serca lub bóle żołądka.
Nerwica – objawy: nieuzasadniony lęk, dolegliwości somatyczne, trudności w relacjach
Głównym objawem nerwicy jest silny, patologiczny lęk przed zagrożeniem, które czeka na chorego w przyszłości. W związku z tym znerwicowana osoba odczuwa nieuzasadniony strach, niepokój, napięcie w ciele i skrępowanie. Często wiąże się to z hipochondrią (obawą przed chorobami) i fobiami (arachnofobia, lęk wysokości). Znerwicowany człowiek cierpi również na rozregulowanie ośrodkowego układu nerwowego, przez co ma obniżony poziom serotoniny i acetylocholiny. Chorzy nieraz odczuwają też zespół lęku napadowego, który przejawia się nagłymi napadami nieuzasadnionego lęku. Stan ten trwa kilka lub kilkanaście minut, jednak jest z tym związana udręka, zamartwianie się i liczne fobie. Zaburzenie najczęściej objawia się w nocy.
Częstymi problemami w przypadku zaburzeń lękowych są problemy somatyczne. Przed zdiagnozowaniem nerwicy bada się człowieka pod kątem choroby wrzodowej, zaburzeń układu krążenia lub chorób neurologicznych, ponieważ przejawia on podobne dolegliwości. Inne częste objawy somatyczne to:
- zawroty głowy,
- nadmierne pocenie się,
- ucisk w gardle,
- przyspieszona akcja serca,
- ból w podbrzuszu,
- dreszcze, mrowienia i drętwienia,
- omdlenia i osłabnięcia.
Niezwykle silne objawy można zauważyć też w życiu psychicznym osoby chorej na nerwicę. Po krótkiej rozmowie można zauważyć, że chory ma trudności w relacjach z rodzicami, problemy w pracy, kłopoty finansowe i blokadę w samorozwoju. W związku z tym niezbędna jest szybka diagnoza, dzięki której można skierować człowieka z nerwicą na leczenie.
Jak leczyć nerwicę: psychoterapia, leki przeciwdepresyjne i przeciwlękowe
Podstawą w leczeniu nerwicy jest psychoterapia. Głównym jej celem jest zbudowanie relacji z pacjentem. Gdy nabierze on zaufania do psychoterapeuty, będzie można rozpocząć pracę polegającą na zmianie wzorców zachowań. Nieraz niezbędny jest powrót do dzieciństwa i poszukanie tam tragedii lub traum, które ciągną się za klientem przez całe dorosłe życie. W kolejnym kroku pracuje się nad zmianą obrazu siebie. Pacjent uczy się wglądu w swoje stany i rozumienie ich genezy.
Dzięki temu pacjent z nerwicą jest w stanie nabrać dystansu do swoich emocji i poprawić jakość swojego życia. Dla osób, które mają problemy w relacjach, świetną metodą jest psychoterapia grupowa. Na takich sesjach jest do 10 osób, które przejawiają podobne trudności społeczne. Spotkania te uczą podstawowych mechanizmów zachowań oraz pokazują, że na świecie jest wiele osób z podobnymi problemami. Takie terapie mogą trwać kilka miesięcy, a w cięższych przypadkach nawet kilka lat, jednak jest to restrukturyzacja całego schematu myślenia, która pozostaje w pacjencie na zawsze.
Terapią wspomagającą jest podawanie środków farmakologicznych. Najczęstsze substancje w przypadku nerwicy to leki przeciwdepresyjne, czyli inhibitory wychwytu zwrotnego serotoniny i noradrenaliny. Środki te mają jednak liczne efekty uboczne, takie jak skurcz mięśni, zaparcia, suchość w jamie ustnej lub problemy z widzeniem. Stosunkowo najbezpieczniejszą grupą leków są leki anksjolityczne, która mają działanie przeciwlękowe. Grupa ta opiera się na benzodiazepinach, więc łatwo się od nich uzależnić. Należy więc je stosować doraźnie w przypadku napadów lęku. Stosowanie jakichkolwiek środków psychotropowych musi być zlecone przez doświadczonego psychiatrę, który właściwie rozpoznał schorzenie pacjenta. Należy też pamiętać, że leki te są tylko uzupełnieniem psychoterapii.
