Chorobę niedokrwienną diagnozuje się za pomocą badań kardiologicznych i krwi. Osoby z podejrzeniem schorzenia powinny wykonać, między innymi: EKG, RTG klatki piersiowej, echo serca czy koronarografię (cewnikowanie tętnic wieńcowych).
Co to jest choroba wieńcowa?
Choroba wieńcowa to stan, gdy w tętnicach wieńcowych obecne są zwężenia, które utrudniają prawidłowe ukrwienie (a co za tym idzie natlenienie) mięśnia sercowego. Istotą schorzenia jest nierównowaga podaży tlenu sercu, w stosunku do jego zapotrzebowania. Ryzyko zachorowania rośnie wraz z wiekiem. Najbardziej znaną postacią choroby jest dławica piersiowa i zawał serca.
Dławica piersiowa, inaczej dusznica bolesna, to następstwo niewydolności naczyń wieńcowych. Objawia się silnym, piekącym i rozrywającym bólem w obrębie klatki piersiowej. Chorzy odczuwają nieprzyjemny ucisk.
Zawał serca stwierdza się, gdy dochodzi do zatkania bądź całkowitego zamknięcia tętnicy odpowiedzialnej za dostarczanie sercu utlenionej krwi. Prowadzi to do obumierania mięśnia sercowego, co w efekcie może spowodować zgon.
Choroba wieńcowa – przyczyny
Odkładanie się blaszek miażdżycowych w naczyniach krwionośnych prowadzi do zwężenia tętnic, przez co odpływ tlenu do serca jest ograniczony, prowadząc do rozwijania się choroby wieńcowej. W większości przypadków jest wynikiem miażdżycy. Do wystąpienia choroby niedokrwiennej serca mogą się także przyczyniać takie schorzenia, jak:
- RZS, czyli reumatoidalne zapalenie stawów,
- kiła (przenoszona drogą płciową),
- toczeń rumieniowaty,
- IZW, czyli zapalenie wsierdzia,
- zapalenie tętnic,
- wady serca,
- niedokrwistość,
- wrodzona nieprawidłowa budowa naczyń wieńcowych.
Czynniki ryzyka choroby niedokrwiennej serca
Czynniki ryzyka wystąpienia choroby wieńcowej to, oprócz uwarunkowań genetycznych, także: palenie papierosów (zarówno bierne, jak i czynne), nadwaga (w szczególności otyłość brzuszna), siedzący tryb życia, stres, nadciśnienie tętnicze, dieta bogata w zły cholesterol, a także cukrzyca. Na niedokrwienie serca bardziej są narażeni mężczyźni w wieku powyżej 45 lat. U kobiet ryzyko wystąpienia choroby wzrasta około 55. roku życia, zwłaszcza po menopauzie.
Choroba wieńcowa – objawy
Głównym objawem choroby niedokrwiennej serca jest ból w klatce piersiowej. Rozróżnia się 3 podstawowe typy bólów (które różni od siebie, np. czas trwania albo sytuacje w jakich występuje):
Ból dławicowy – to nieodłączny element dusznicy bolesnej. Jest on gniotący, pacjenci często opisują go jako ból „zatykający” i rozrywający. Osoba chora odczuwa nieprzyjemny ucisk w klatce piersiowej;
Przeszywający ból w mostku, który promieniuje gardła, do głowy, ramion, a czasem nawet do brzucha. Może występować drętwienie rąk;
Ból pojawiający się w mocno stresowych sytuacjach, po wysiłku fizycznym, na skutek wyjścia na zimny wiatr lub obfitym wysiłku.
Objawom choroby wieńcowej często towarzyszy kołatanie serca, duszność, zawroty głowy, a czasem wymioty i nudności. Ból w klatce piersiowej najczęściej pojawia się rano, tuż po wstaniu z łóżka lub podczas wykonywania zwykłych porannych czynności.
Choroba wieńcowa – leczenie
Objawy choroby wieńcowej można złagodzić poprzez rzucenie palenia, przejście na dietę niskocholesterolową, zrzucenie wagi czy zwiększenie aktywności fizycznej. W leczeniu przypadłości bardzo ważna jest także prawidłowa kuracja chorób współtowarzyszących, jak: cukrzyca czy nadciśnienie tętnicze. Leczenie farmakologiczne choroby niedokrwiennej serca polega na podawaniu preparatów, takich jak: statyna, kwas acetylosalicylowy, beta-blokery czy azotany. Leki mają na celu rozkurczyć tętnice, obniżyć ciśnienie krwi oraz zmniejszyć zapotrzebowanie serca na tlen. Medykamenty, takie jak kwas acetylosalicylowy, czyli aspiryna, zapobiegają zlepianiu się płytek krwi.
Choroba niedokrwienna serca – leczenie operacyjne
Zabieg operacyjny stosuje się u osób w zaawansowanym stadium choroby wieńcowej. Operacja polega na wszczepieniu by-passów (specjalnych rurek lub fragmentów naczyń krwionośnych), żeby skierować przez nie przepływ krwi. Zabieg wykonuje się najczęściej u osób z dławicą piersiową oraz aby zapobiec zawałowi serca. Operacja by-passów wiąże się z nacięciem mostka i zatrzymaniem pracy serca, które na czas czynności zabiegowych będzie podłączone do specjalnej maszyny. W zwężone lub zamknięte miejsca tętnic wieńcowych umieszcza się pobrane wcześniej fragmenty naczyń krwionośnych. Po przywróceniu pracy serca, zszywa się klatkę piersiową, a osoba operowana wymaga kilkutygodniowej rehabilitacji.
