Polub nas na Facebooku
Czytasz: Xanax – czym jest, ulotka, dawkowanie
menu
Polub nas na Facebooku

Xanax – czym jest, ulotka, dawkowanie

Kobieta siedząca na parapecie w mroku

Fot: hunna / fotolia.com

Xanax jest lekiem dostępnym w aptekach wyłącznie na receptę. Działa on uspokajająco, przeciwlękowo oraz nasennie. Te właściwości wykorzystywane są, np. przy krótkotrwałym leczeniu stanów lekowych oraz przy ciężkich stanach lekowych w depresji. Xanax dostępny jest w formie tabletek o różnej zawartości substancji czynnej, którą jest alprazolam. 

Co to jest Xanax i w jakim celu się go stosuje?

Xanax jest lekiem działa przeciwlękowo, rozluźniająco i uspokajająco. Dzięki tym właściwościom wykorzystywany jest w krótkotrwałym leczeniu takich zaburzeń jak:

  • Zaburzenia lękowe uogólnione,
  • Zaburzenia lękowe z napadami lęku,
  • Zaburzenia lękowe w postaci fobii,
  • Zaburzenia depresyjne i lękowe mieszane.

Substancją czynną Xanax’u jest alprazolam, który należy do grupy leków nazywanej pochodnymi benzodiazepin. Alprazolam nasila działanie kwasu gamma-aminomasłowego (GABA), czyli głównej substancji hamującej aktywność ośrodka układu nerwowego. Xanax jest zalecany tylko w przypadkach, kiedy objawy są nasilone, zaburzają prawidłowe funkcjonowanie lub są bardzo uciążliwe. Stany napięcia i niepokoju związane z problemami dnia codziennego nie są wskazaniem do stosowania leku. Xanax może uzależniać, dlatego należy go stosować wtedy, kiedy jest to potrzebne i zawsze zgodnie z zaleceniami lekarza.

Jakie mogą być pierwsze objawy depresji? Odpowiedź znajdziesz w filmie: 

Zobacz film: Jakie są pierwsze objawy depresji? Źródło: 36,6.

Xanax – skład

Xanax występuje w kilku dawkach:

  • Tabletki 0,25 mg,
  • Tabletki 0,5 mg,
  • Tabletki 1 mg,
  • Tabletki 2 mg.

Substancją czynną w leku jest alprazolam. Pozostałe składniki leku to: laktoza jednowodna, celuloza mikrokrystaliczna, sodu dwuoktylosulfobursztynian (85%) + sodu benzoesan (15%), krzemu dwutlenek koloidalny, magnezu stearynian, skrobia kukurydziana.

Dodatkowo tabletki Xanax 0,5 mg zawierają lak sodowo – glinowy z erytrozyną, a tabletki Xanax 1 mg lak sodowo – glinowy z erytrozyną i lak glinowy F.D. i C. Blue Nr 2.

Xanax – informacje ważne przed zastosowaniem leku

W jakich przypadkach nie stosować leku Xanax:

  • Przy uczuleniu na alprazolam i inne benzodiazepiny lub którykolwiek z pozostałych składników tego leku,
  • Przy nużliwości mięśni,
  • Przy ciężkiej niewydolności oddechowej,
  • Przy zespole bezdechu śródsennym,
  • Przy ciężkiej niewydolności wątroby,
  • U osób poniżej 18 roku życia.
  • Kobietom w ciąży, karmiącym piersią lub planującym posiadanie dziecka nie zaleca się stosowania alprazolamu. Jeżeli tak się stanie, pacjentka powinna zostać przebadana pod kątem zagrożenia dla płodu. Benzodiazepiny w małych ilościach przenikają do mleka matki.

Xanax - ostrzeżenia i środki ostrożności

Przed zastosowaniem leku Xanax należy się skontaktować z lekarzem, jeśli:

  • Lek jest przyjmowany przez długi okres czasu. Xanax może uzależniać, zwłaszcza osoby o skłonnych do nadużywania leków lub alkoholu. Konieczność dalszego leczenia powinna być okresowo oceniana przez lekarza,
  • Dawka leku jest zmniejszana lub jest on nagle odstawiany, gdyż mogą wystąpić objawy odstawienia,
  • Pacjent zmaga się z depresją, z myślami lub tendencjami samobójczymi,
  • Pacjent stosuje inne benzodiazepiny (zwiększone ryzyko uzależnienia),
  • Pacjent jednocześnie stosuje opioidy, leki nasenne, uspokajające lub spożywa alkohol (ich działanie może się nasilić),
  • Występuje niepokój ruchowy, pobudzenie psychoruchowe, drażliwość, agresja, urojenia, gniew, koszmary senne, omamy, psychozy, niewłaściwe zachowanie bądź inne zaburzenia zachowania. W razie pojawienia się wymienionych dolegliwości należy przerwać stosowanie leku i skontaktować się z lekarzem,
  • Pacjent ma jaskrę, zaburzenia czynności nerek lub wątroby.

Xanax podobnie jak inne benzodiazepiny mogą wywoływać niepamięć następczą, która występuje kilka godzin po zażyciu leku. W takim przypadku należy zapewnić pacjentowi nieprzerwany sen przez 7-8 godzin. Dodatkowo, benzoiazepiny powinny być ostrożnie stosowane u osób w podeszłym wieku, ze względu na ryzyko nadmiernego uspokojenia i/lub osłabienia układu mięśniowo-szkieletowego, co może skutkować upadkami, często poważnymi w skutkach.

Xanax a inne leki

Przed zastosowaniem leku należy poinformować lekarza o wszystkich innych przyjmowanych aktualnie lekach oraz o tych, które pacjent planuje przyjmować. Należy zachować szczególną ostrożność, gdyż mieszanie leku z innymi może mieć różne konsekwencje.

Szczególną ostrożność należy zachować podczas:

  • Łączenia leku Xanax z opiadami, gdyż te działają depresyjnie na układ oddechowy (zwalniają i spłycają oddech). Wiąże się to z ryzykiem nadmiernego uspokojenia, depresji oddechowej, śpiączki, a nawet śmierci,
  • Xanax może nasilić działanie leków przeciwpsychotycznych, nasennych, przeciwlękowych, uspokajających, przeciwdepresyjnych, przeciwdrgawkowych, narkotycznych leków przeciwbólowych, środków znieczulających i leków przeciwhistaminowych,
  • W przypadku narkotycznych leków przeciwbólowych może dochodzić do nasilenia euforii, co może prowadzić do nasilenia zależności psychicznej,
  • Nie wolno spożywać alkoholu w czasie stosowania leku Xanax,
  • Nie zaleca się przyjmowania leku Xanax wraz z niektórymi lekami przeciwgrzybiczymi do stosowania wewnętrznego, np. ketokonazolem, itrakonazolem, pozakonazolem, worykonazolem.
  • Należy zachować ostrożność i rozważyć zmniejszenie dawki Xanax’u podczas jednoczesnego stosowania wraz z nefazodonazem, fluwoksaminą i cymetydyną.
  • Należy zachować ostrożność również podczas jednoczesnego stosowania wraz z fluoksetyną, propoksyfenem, doustnymi środkami antykoncepcyjnymi, sertraliną, diltiazemem i antybiotykami makrolidowymi,
  • Jednoczesne stosowanie leku Xanax oraz inhibitorów protezy HIV wymaga modyfikacji dawki lub zaprzestania przyjmowania alprazolamu,
  • Pacjenci przyjmujący jednocześnie alprazolam i digoksynę powinni być ściśle monitorowani, czy nie pojawiają się u nich objawy związane z toksycznością digoksyny,
  • Teofilina może zmniejszyć działanie benzodiazepin.

Xanax – dawkowanie

Dawka Xanax’u jest zlecana przez lekarza na podstawie nasilenia objawów i indywidualnych reakcji pacjenta na leczenie. Leczenie powinno trwać jak najkrócej oraz pacjent powinien być pod obserwacją lekarza szczególnie, jeśli nasilenie występujących u pacjenta objawów zmniejszenia się i może nie wymagać leczenia farmakologicznego.

Całkowity czas leczenia nie powinien przekraczać 8-12 tygodni, włączając w to okres zmniejszenia dawki. W trakcie stosowania benzopiazepin może rozwinąć się uzależnienie oraz zależność emocjonalna lub fizyczna. To ryzyko może wzrastać wraz z dawką i czasem trwania leczenia.

Leczenie objawowe zaburzenia lękowego uogólnionego oraz zaburzenia depresyjnego i lękowego mieszanego

Zalecana dawka początkowa – 0,25 mg lub 0,5 mg trzy razy na dobę. Lekarz może zwiększyć dawkę w prazie potrzebny, do maksymalnej dawki dobowej – 4 mg podzielonej na dawki mniejsze, przyjmowane w ciągu całego dnia.

Leczenie objawowe zaburzenia lekowego z napadami lęku i zaburzenia lękowego w postaci fobii

Zalecana dawka początkowa – 0,5 mg lub 1 mg przed snem. Ewentualne zwiększenie dawki nie powinno odbywać się w odstępach krótszych, niż co 3 do 4 dni (łączna dawka nie może przekraczać 3 lub 4 dawek na dobę).

Zastosowanie większej i mniejszej dawki niż zalecana

W przypadku przyjęcia większej dawki niż jest to zalecone Xanax może powodować ataksję (niezborność ruchów), senność, zaburzenia mowy, śpiączkę i depresję oddechową. W razie pominięcia zastosowania leku, nie należy spożywać podwójnej dawki w celu uzupełnienia leku.

Leczenia lekiem Xanax nie należy samodzielnie przerywać. Leczenie ma charakter objawowy, po jego przerwaniu objawy mogą powrócić. Lekarz zadecyduje o stopniowym zmniejszeniu dawki.

Xanax – możliwe działania niepożądane

Działania niepożądane zwykle obserwuje się na początku terapii. Ustępują one w miarę kontynuowania leczenia lub kiedy zmniejszy się dawkę.

Bardzo często (częściej niż u 1 na 10 pacjentów):

  • Depresja
  • Senność
  • Uspokojenie
  • Ataksja
  • Zaburzenia pamięci
  • Zaburzenia mowy
  • Zawroty głowy
  • Ból głowy
  • Zaparcia
  • Suchość w jamie ustnej
  • Zmęczenie
  • Drażliwość

Często (od 1 do 10 na 100 pacjentów):

  • Zmniejszenie apetytu
  • Stan splątania
  • Dezorientacja
  • Zmniejszenie lub zwiększone libido
  • Lęk
  • Bezsenność
  • Nerwowość
  • Zaburzenia równowagi
  • Nieprawidłowa koordynacja
  • Zaburzenia koncentracji uwagi
  • Nadmierna potrzeba snu
  • Letarg
  • Drżenie
  • Nieostre widzenie
  • Nudności
  • Zapalenie skóry
  • Zaburzenia seksualne
  • Zmniejszenie lub zwiększenie masy ciała

Niezbyt często (u 1 do 10 na 1000 pacjentów):

  • Mania
  • Halucynacje
  • Gniew
  • Pobudzenie
  • Uzależnienie
  • Niepamięć
  • Osłabienie siły mięśniowej
  • Nietrzymanie moczu
  • Nieregularne miesiączki
  • Zespół odstawienia leku

Częstość nieznana (nie może być określona na podstawie dostępnych danych):

  • Hiperprolaktynemia
  • Hipomania
  • Agresywne/wrogie zachowanie
  • Zaburzenia myślenia
  • Zwiększona aktywność psychoruchowa
  • Nadużywanie leku
  • Zaburzenia działania układu nerwowego autonomicznego
  • Dystonia
  • Zaburzenia żołądkowo-jelitowe
  • Zapalenie wątroby
  • Żółtaczka
  • Obrzęk naczynioruchowy
  • Nadwrażliwość na światło
  • Zatrzymanie moczu
  • Obrzęki obwodowe
  • Zwiększenie ciśnienia w gałce ocznej

Benzodiazepiny mogą powodować uzależnienie fizyczne i psychiczne. Jeżeli dojdzie do zależności fizycznej nagłe zaprzestanie stosowania leku Xanax może wywołać objawy odstawienia: ból głowy, mięśni, nasilony lęk, uczucie napięcia, pobudzenie, dezorientację, drażliwość, poczucie zmiany otoczenia lub własnej osoby, upośledzenie słuchu, sztywność i mrowienie kończyn. 

Czy artykuł okazał się pomocny?
Tak Nie
88
7
Polecamy
Zespół serotoninowy - występowanie, objawy i postępowanie lecznicze
Zespół serotoninowy - występowanie, objawy i postępowanie lecznicze Dzień Dobry TVN
Jak działają antydepresanty?
Skutki uboczne leków
Jak działają antydepresanty? Skutki uboczne leków Dzień Dobry TVN
Trittico CR - stosowanie, dawkowanie, działanie leku przeciwdepresyjnego
Trittico CR - stosowanie, dawkowanie, działanie leku przeciwdepresyjnego TVN zdrowie
Escitalopram - działanie, wskazania i skutki uboczne leku
Escitalopram - działanie, wskazania i skutki uboczne leku TVN zdrowie
Komentarze (0)
Nie przegap
Dietetyczka radzi: Dieta ketogeniczna - plan, efekty, przepisy i skutki uboczne
Dietetyczka radzi: Dieta ketogeniczna - plan, efekty, przepisy i skutki uboczne
Dieta niskowęglowodanowa, czyli skuteczna redukcja tkanki tłuszczowej. Na czym polega dieta niskowęglowodanowa – zasady i efekty jej stosowania. Przykładowy dzienny jadłospis
Dieta niskowęglowodanowa, czyli skuteczna redukcja tkanki tłuszczowej. Na czym polega dieta niskowęglowodanowa – zasady i efekty jej stosowania. Przykładowy dzienny jadłospis
Co oznacza i do czego prowadzi zanik kory mózgowej? Przyczyny i objawy schorzenia
Co oznacza i do czego prowadzi zanik kory mózgowej? Przyczyny i objawy schorzenia
Kiedy i co można jeść po gastroskopii? Zalecenia po badaniu
Kiedy i co można jeść po gastroskopii? Zalecenia po badaniu
Strofantyna – gdzie kupić zapomniany lek nasercowy?
Strofantyna – gdzie kupić zapomniany lek nasercowy?
Dieta paleo - przykładowy jadłospis, przepisy, zasady i efekty
Dieta paleo - przykładowy jadłospis, przepisy, zasady i efekty