Jak powinna wyglądać dieta osób chorych na cukrzycę?

W leczeniu cukrzycy ważne są dwie rzeczy. Pierwsza to utrzymanie prawidłowej masy ciała. Prawda jest taka, że osoby z cukrzycą typu 2 bardzo często mają nadwagę lub otyłość, co wzmaga zaburzenia glikemii. Dlatego tak ważne jest, aby pacjenci pozbyli się zbędnych kilogramów i późnej robili wszystko, aby utrzymać prawidłową masę ciała.

Po drugie - przestrzeganie diety i wybieranie produktów o niskim indeksie glikemicznym. Indeks glikemiczny to wskaźnik, który określa jak szybko po zjedzeniu danego produktu podnosi się poziom glukozy we krwi. Jeśli dany produkt ma niski indeks glikemiczny, to cukier rośnie powoli, jeśli ma wysoki - szybko się podnosi. Szybki wzrost i gwałtowny spadek poziomu cukru we krwi sprawia, że chorzy szybko robią się głodni i zaczynają podjadać między posiłkami, a tego w cukrzycy trzeba unikać.

Chorzy muszą pamiętać także o aktywności fizycznej. Dzięki niej także można obniżyć poziom glukozy we krwi. Musi być jednak odpowiednio dobrana i dopasowana do możliwości chorego.

Indeks glikemiczny - co trzeba o nim wiedzieć?

Indeks glikemiczny dotyczy przede wszystkim produktów węglowodanowych. Artykuły spożywcze bogate w białko czy tłuszcze nie mają wpływu na poziom cukru w organizmie, o ile nie zawierają substancji słodzących, nie znaczy to jednak, że chorzy mogą jeść je w dowolnej ilości. Nadmiar kalorii w diecie może przyczynić się do rozwoju nadwagi i otyłości, a te z kolei sprzyja rozwojowi cukrzycy. Chorzy muszą się nauczyć wybierać wartościowe produkty, które nie tylko odżywią, ale pomogą utrzymać stężenie glukozy na bezpiecznie niskim poziomie.

Sam wybór produktu to jednak za mało. Istotna jest także obróbka termiczna. Dlaczego? Bardzo często zdarza się, że zdrowy i bezpieczny dla chorego produkt, po ugotowaniu, zyskuje średni lub wysoki indeks glikemiczny. Doskonałym tego przykładem jest np. marchewka. Tym samym zaleca się, aby to, co nie wymaga obróbki jeść na surowo. Co ciekawe na indeks glikemiczny ma wpływ stopień rozdrobnienia. Modne owocowe smoothiesy nie są wskazane osobom z cukrzycą, gdyż w porównaniu ze świeżym, całym owocem ich indeks glikemiczny jest bardzo wysoki.

Zobacz film i dowiedz się czym jest indeks glikemiczny:

Zobacz film: Co to jest indeks glikemiczny? Źródło: Dzień Dobry TVN

Ostrożnie z owocami

Owoce, choć słodkie, mogą znaleźć się w diecie diabetyka. Trzeba sobie jednak zdawać sprawę, że im słodszy owoc tym wyższy będzie jego indeks glikemiczny. Najlepszym i najzdrowszym rozwiązaniem będzie łączenie owoców z białkiem lub tłuszczem, np. jogurtem, orzechami, nasiona, pestkami, dzięki temu cukier będzie uwalniał się stopniowo. Warto także sięgać po suszone owoce, które nie są dosładzane oraz posiadają niski indeks glikemiczny.

Etykieta jest ważna

Cukrzyk powinien dokładnie czytać znajdujące się na opakowaniach etykiety. To bardzo ważne, ponieważ producenci stosują dodatki do żywności, które także mogą zawierać cukier. Trzeba sobie zdawać sprawę, że choć wędlina nie ma wpływu na stężenie cukru we krwi to może mieć w swoim składzie cukier lub syrop glukozowo-fruktozowy, a na nie chorzy muszą szczególnie uważać.

Dieta cukrzyka to menu, które trzeba trzymać całe życie. Chory musi wiedzieć, co mu wolno jeść, a czego nie. Przestrzegane diety to najlepszy sposób, aby mieć pełną kontrolę nad chorobą i nie dopuścić do jej dalszego rozwoju. Każde odstępstwo pociąga za sobą skutki, które mogą być bardzo niebezpieczne. Niewłaściwe kontrolowana cukrzyca może doprowadzić do np. niewydolności nerek, osłabienia wzroku.

Produkty z niskim indeksem glikemicznym PRODUKTY ZALECANE w diecie cukrzyka

Nabiał i jaja: jaja, jogurt naturalny, jogurt grecki, kefir naturalny, maślanka naturalna, ser twarogowy, serek wiejski, ser żółty, sery pleśniowe (camembert, lazur, brie, itp.), sery kozie, ricotta, serek kanapkowy, ser mozzarella, ser feta, serek homogenizowany naturalny (niedosładzany), śmietana, śmietana sojowa, mleko sojowe naturalne, jogurt sojowy naturalny (niedosładzany), mleko krowie, mleko kokosowe, mleko migdałowe, ser parmezan/correggio/forte, jogurt kozi, mascarpone, majonez;

Mięso i ryby: wszystkie mięsa, wszystkie ryby, owoce morza, wszystkie wędliny, wszystkie przetwory rybne (tuńczyk w puszce, wędzone ryby);

Tłuszcze: olej rzepakowy, oliwa z oliwek;

Produkty zbożowe: bułka grahamka, chleb razowy, kasza bulgur, kasza gryczana, kasza pęczak, komosa ryżowa, makaron pełnoziarnisty (ugotowany al dente), makaron ryżowy, makaron sojowy, mąka pszenna pełnoziarnista, mąka orkiszowa, otręby (owsiane, pszenne, żytnie), płatki owsiane górskie, płatki żytnie, pumpernikiel, ryż basmati, ryż brązowy, ryż czarny, ryż dziki, tortilla pełnoziarnista;

Warzywa: bakłażan, brukselka, cebula, chrzan, ciecierzyca, cukinia, cykoria, czosnek, groszek zielony (mrożony i świeży), grzyby (kurki, podgrzybki, borowiki, pieczarki, itp.), fasola (biała, czarna, czerwona), fasolka szparagowa, fasola mung, kalafior, kapusta (włoska, biała, czerwona, pekińska, itp.); karczochy, kiełki, kiszona kapusta, koper, marchewka (surowa!), natka pietruszki, ogórek, oliwki, papryka (żółta, zielona, czerwona), papryczka chili/jalapeno, por, pomidor (świeży, suszony, w puszce, koncentrat, przecier), rzepa (rzodkiew biała), rzodkiew, sałata (mix, lodowa, roszponka, rukola, itp.), seler naciowy, soczewica (czerwona i zielona), soja, szczaw, szczypiorek, szparagi, szpinak;

Owoce: agrest, awokado, borówki, brzoskwinie, cytryna, czarna i czerwona porzeczka, czereśnie, granat, grejpfrut, jabłko, jagody, jeżyny, kaki, kiwi, maliny, mandarynki, morele świeże, nektarynki, pomarańcze, pomelo, rabarbar, śliwki, truskawki, wiśnie, żurawina;

Bakalie: migdały, morele suszone (niesłodzone), śliwki suszone (niesłodzone), orzechy (włoskie, nerkowca, laskowe, ziemne, itp.), dynia, pestki, słonecznik, nasiona, siemię lniane, jagody goji, mak, sezam, wiórki kokosowe, nasiona chia;

Inne: sos sojowy (bez cukru), ocet, kakao naturalne (bez cukru), karob, gorzka czekolada (>70% kakao), masło orzechowe (bez cukru), musztarda, pesto, tofu, hummus, imbir, przyprawy, świeże i suszone zioła;

Substancje słodzące: stewia, ksylitol, erytrol, syrop z agawy.

Jak wygląda diagnoza cukrzycy? Dowiesz się tego z filmu:

Zobacz film: Jak wygląda diagnoza cukrzycy? Źródło: Dzień Dobry TVN

Produkty niezalecane - produkty ze średnim lub wysokim indeksem glikemicznym

Nabiał i jaja: deser sojowy (waniliowy, czekoladowy, itp.), mleko sojowe smakowe (czekoladowe, truskawkowe, itp.), serek homogenizowany smakowy (z cukrem);

Warzywa: bataty, bób, buraki, dynia, groszek konserwowy; kukurydza konserwowa; marchew gotowana, korzeń pietruszki, seler korzeniowy, ziemniaki;

Produkty zbożowe: chleb pszenny (jasny), chleb bezglutenowy, granola z dodatkiem miodu, kasza jaglana, kasza kukurydziana (polenta), kasza kuskus, kasza jęczmienna perłowa, kasza manna, mąka pszenna, płatki kukurydziane, płatki jaglane, płatki ryżowe, ryż biały (arborio, parboiled, jaśminowy, długoziarnisty), ryż czerwony, skrobia ziemniaczana/kukurydziana, muesli z dodatkiem miodu, zboża ekspandowane (amarantus, gryka, proso, żyto, itp.);