W okolicach odbytu naturalnie występują struktury naczyniowe, które ułatwiają wypróżnianie. Mogą one zmieniać się w żylaki odbytu, jeśli napór na nie jest częsty lub zbyt duży. Możliwe przyczyny wewnętrznych hemoroidów to przewlekłe zaparcia, brak ruchu, ciąża, wodobrzusze oraz poród.
Przeczytaj też: Hemoroidy (żylaki odbytu) – objawy, leczenie i zapobieganie
Hemoroidy wewnętrzne a hemoroidy zewnętrzne – objawy, rozpoznanie
Hemoroidy wewnętrzne powstają wewnątrz odbytu i nie są widoczne z zewnątrz. Hemoroidy zewnętrzne maja postać guzków na zewnątrz odbytu. Hemoroidy wewnętrzne i zewnętrzne różnią się symptomami, ale bardzo często występują jednocześnie. Hemoroidy wewnętrzne objawy dają wyraźne, szczególnie w zaawansowanym stadium. Są to:
- krwawienie z odbytu podczas oddawania stolca lub po wypróżnieniu – krew jest jasnoczerwona, można zauważyć ją na papierze toaletowym,
- świąd odbytu,
- wydalanie razem z kałem śluzu,
- nietrzymanie stolca,
- pieczenie odbytu.
Jak poradzić sobie z hemoroidami? Dowiesz się tego z naszego filmu
Żylaki wewnętrzne odbytu dzieli się ze względu na stopień zaawansowania na cztery grupy. Zwykle towarzyszą im właściwe dla stadium objawy:
- I stopnień – hemoroidy wewnętrzne niewidoczne gołym okiem, obecne są w kanale odbytu; są bezbolesne, powodują niewielkie krwawienie widoczne na papierze toaletowym;
- II stopień – hemoroidy podczas parcia wydostają się na zewnątrz, ale same wracają do środka; powodują swędzenie odbytu i odczuwanie dyskomfortu oraz wrażenia niepełnego wypróżnienia, krwawienia są większe niż w I stopniu;
- III stopień – guzki krwawnicze podczas parcia wychodzą na zewnątrz, ale nie wracają do środka, można je tam z powrotem umieścić, posługując się ręką; skutkują bólem, nasilającym się krwawieniem i wydalaniem dużych ilości śluzu razem ze stolcem, odczuwalny jest silny świąd odbytu, możliwe są podrażnienia i reakcje zapalne;
- IV stopień – żylaki odbytu stale są na zewnątrz, nie można ich przemieścić; objawiają się silnym bólem, krwawieniami, mogą się zanieczyszczać i powodować zakrzepy, mogą się zaciskać, odcinając dopływ krwi.
Zobacz też: Hemoroidy w ciąży
Rozpoznanie hemoroidów wewnętrznych różni się w zależności od ich zaawansowania. Guzki krwawnicze I i II stopnia rozpoznaje się dzięki badaniu dotykowemu przez odbyt lub badaniu anoskopii. Anoskopia polega na wprowadzeniu do odbytu wziernika ze źródłem światła, co daje możliwość obejrzenia tkanek i postawienie diagnozy. Żylaki III i IV stopnia są widoczne gołym okiem.
Krwawiące hemoroidy wewnętrzne rzadko powodują niedokrwistość, nawet jeśli straty krwi są częste. Od krwawienia hemoroidów należy odróżnić krew w kale – bardzo ciemny kolor stolca, skrzepy krwi w stolcu. Krew w kale może być objawem poważnych chorób układu pokarmowego, jak np. wrzody czy rak. Wypadające hemoroidy wewnętrzne mogą być skutkiem innej choroby, co trzeba ustalić przed rozpoczęciem leczenia. Hemoroidy mogą być objawem szczeliny odbytu, choroby Leśniewskiego-Crohna, nowotworu odbytu lub wypadania odbytu.
Jak leczyć hemoroidy wewnętrzne? Leczenie domowe i farmakologia
Leczenie domowe hemoroidów wewnętrznych należy rozpocząć, gdy tylko wystąpią pierwsze objawy. Ulgę przynoszą nasiadówki, czyli ciepłe kąpiele. Do wody można dodać wywaru z kory dębu, który ma działanie przeciwzapalne i ściągające. Nasiadówki nie powinny trwać dłużej niż 15 minut. Domowym sposobem leczenia hemoroidów wewnętrznych jest też stosowanie czopków, kremów i maści dostępnych w aptece. Mogą to być produkty ziołowe, np. z wyciągiem z kasztanowca, nagietkiem czy arniką górską, lub z substancjami chemicznymi stosowanymi w leczeniu żylaków odbytu, np. saponiną. Ich zadaniem jest zmniejszenie bólu, świądu oraz leczenie stanów zapalnych.
Miejscowo w leczeniu hemoroidów wewnętrznych III i IV stopnia stosuje się złożone preparaty przeciwzapalne i przeciwbólowe w postaci maści, kremów, czopków, jeśli żylaki sprawiają trudność w utrzymaniu higieny i dochodzi do zakażenia bakteryjnego powstałych ranek. Leki na hemoroidy wewnętrzne oddziałują miejscowo na naczynia krwionośne – zmniejszają ich przepuszczalność i napinają ściany.
Profilaktyka hemoroidów: dieta przy hemoroidach wewnętrznych i tryb życia
W zapobieganiu żylakom odbytu kluczowa jest dieta i zdrowy tryb życia. Ryzyko wystąpienia guzków krwawniczych spada u osób, które zażywają ruchu, zwłaszcza jeśli mają pracę siedzącą. Wysiłek fizyczny pozwala na utrzymanie sprawności mięśni, w tym mięśni dna miednicy, które ułatwiają parcie i tym samym zmniejszają ryzyko hemoroidów.
Zobacz też: Co leczy proktolog?
Aby uniknąć nadmiernego parcia, które jest jedną z głównych przyczyn powstawania żylaków odbytu, należy odżywiać się tak, by nie mieć zaparć. Dieta przy hemoroidach wewnętrznych powinna zawierać dużo błonnika, który pobudza pracę układu pokarmowego i ułatwia wydalanie stolca. Należy równolegle i stopniowo zwiększać ilość błonnika pokarmowego w menu i ilość wypijanych płynów w ciągu dnia. Niewystarczające nawodnienie organizmu przy dużej ilości błonnika przyniesie odwrotny od oczekiwanego efekt i może nasilić zaparcia. Najlepszym wyborem w nawadnianiu jest niegazowana woda mineralna. Należy wypijać jej przynajmniej 2 litry dziennie.
