Hemoroidy w trakcie ciąży pojawiają się najczęściej w ostatnim trymestrze, kiedy płód jest największy i uciska naczynia krwionośne i tkanki. Skutkiem ucisku są żylaki odbytu. We wcześniejszych miesiącach hemoroidy mogą być skutkiem przewlekłych zaparć, które w ciąży są powodowane zmianami hormonalnymi. Hemoroidy po porodzie są efektem naporu podczas parcia przy wydawaniu dziecka na świat. To powszechny skutek uboczny porodu siłami natury.
Zobacz też: Hemoroidy zewnętrzne - objawy
Hemoroidy w ciąży i po porodzie – objawy
Pierwsze objawy hemoroidów w ciąży i po urodzeniu dziecka są takie same – to swędzenie odbytu i jego pieczenie. Guzki krwawnicze, czyli hemoroidy, mogą przybierać różne kształty i rozmiary. Niekiedy dopiero podczas czynności higienicznych można zauważyć, że coś dzieje się w okolicach odbytu, gdy na papierze toaletowym pojawiają się krwawe ślady. Hemoroidy mogą krwawić. Krwawienia powinny być niewielkie, trudne do zatamowania krwawienie z odbytu wymaga możliwie najszybszej wizyty u lekarza. Krwotoki sprzyjają anemii w ciąży, mogą też ułatwiać drogę wnikania bakteriom, wirusom oraz innym chorobotwórczym jednostkom.
Hemoroidy po ciąży zauważa się zwykle dopiero po pewnym czasie, gdy zmniejszy się ból narządów rodnych po porodzie naturalnym. Pierwsze wizyty w toalecie po wydaniu dziecka na świat siłami natury mogą okazać się prawdziwym wyzwaniem. Trudnością w rozpoznaniu hemoroidów po ciąży jest też krwawienie w połogu.
Jak poradzić sobie z hemoroidami? Dowiesz się tego z naszego filmu
Zobacz też: Hemoroidy wewnętrzne - objawy
Zapobieganie hemoroidom w ciąży
By zmniejszyć ryzyko pojawienia się hemoroidów w ciąży, należy włączyć do diety produkty bogate w błonnik, dobrze się nawadniać i być aktywną fizycznie. Wszystkie te czynniki łącznie ułatwiają trawienie i wypróżnianie, a ćwiczenia dodatkowo wzmacniają mięśnie, przygotowując je nie tylko do porodu, ale też do wysiłku podtrzymywania dziecka w trzecim trymestrze ciąży.
Ciężarna powinna wypić dziennie przynajmniej 2 litry płynów. Odpowiednie nawodnienie organizmu wpływa na prawidłowe formowanie stolca i ułatwia jego wydalanie. Pracę układu pokarmowego pobudza błonnik. Bogatym źródłem błonnika są:
- pieczywo i makarony pełnoziarniste,
- kasze,
- otręby,
- świeże warzywa.
Dużo błonnika zawierają też rośliny strączkowe, ale ze względu na ich właściwości wzdymające nie są polecane ciężarnym. Kobieta spodziewająca się dziecka stosująca dietę bogatą w błonnik powinna pamiętać o tym, by zwiększać ilość tego składnika stopniowo. Przy spożywaniu coraz większych dawek kluczowe jest dobre nawadnianie organizmu.
Ćwiczenia w ciąży pobudzają układ trawienny, poprawiają nastrój i zwiększają wytrzymałość organizmu. Jeśli ciąża nie jest zagrożona, kobieta powinna być aktywna fizycznie. Ciężarne, które nie uprawiały sportu przed ciążą, powinny ograniczyć się do spacerów i ćwiczenia mięśni dna miednicy. To nie tylko zapobiegnie hemoroidom w ciąży, ale też ułatwi poród.
Hemoroidy w ciąży – maść, czopki, domowe sposoby
A co na hemoroidy w ciąży, gdy nie uda się im zapobiec? W ciąży wszystkie stosowane produkty medyczne należy skonsultować z lekarzem. Przed sięgnięciem po maści, tabletki i czopki warto wypróbować domowe sposoby na hemoroidy w ciąży takie jak:
- nasiadówki w wywarze z kory dębu – mają działanie przeciwzapalne i odkażające, łagodzą ranki powstałe z krwawiących hemoroidów,
- okłady z torebek herbaty lub z naparu oczaru wirginijskiego – szczególnie na krwawiące hemoroidy w ciąży, ponieważ tanina zawarta w herbacie, tak jak kora dębu, przyspiesza gojenie ranek,
- zimne okłady,
- używanie miękkiego papieru do podcierania lub rezygnacja z papieru na rzecz letniej wody,
- ciepła kąpiel przez 10 do 15 minut.
Jak leczyć hemoroidy w ciąży, jeśli domowe metody nie wystarczą? Produktami aptecznymi na bazie ziół i farmaceutykami. Szczególnie polecane są:
- krem na hemoroidy z wyciągiem z nagietka lub kasztanowa czy arniki górskiej,
- czopki na hemoroidy w ciąży – bezwzględnie należy skonsultować wybór z lekarzem,
- maść na hemoroidy w ciąży – może być używana tylko wtedy, gdy lekarz oceni korzyści i straty płynące z zastosowania tej metody.
Należy też unikać długiego przebywania w pozycji siedzącej niezależnie od stosowanej metody leczenia hemoroidów w ciąży.
Hemoroidy po ciąży – metody leczenia
O wiele łatwiej niż hemoroidy w ciąży leczy się żylaki odbytu po porodzie. W leczeniu można stosować środki farmakologiczne:
- w przypadku matek karmiących – precyzyjnie dobrane przez lekarza,
- w przypadku matek, które nie karmią piersią – farmaceutyki wedle wyboru.
Jeśli farmakologiczne leczenie hemoroidów jest niewystarczające, można włączyć do terapii chirurgię. W tym celu stosuje się jedną z metod:
- krioterapia – wymrażanie żylaków odbytu,
- fotokoagulacja – wypalanie hemoroidów laserem,
- skleroterapia – zastosowanie iniekcji preparatu powodującego włóknienie hemoroidów,
- metoda Barrona – na nasadzie hemoroidu umieszcza się opaskę, która odcina dopływ krwi do żylaka, przez to ten obumiera i oddziela się od skóry.
Koszty tych zabiegów wahają się od 150 do 2000 złotych. Narodowy Fundusz Zdrowia refunduje operacje hemoroidów metodą klasyczną – chirurgiczne wycięcie guzków krwawniczych i podwiązanie naczyń, które doprowadzały do nich krew. W niektórych ośrodkach refundowana jest też metoda alternatywna dla klasycznej, czyli metoda DGHAL. Polega ona na zamknięciu tych naczyń, które są odpowiedzialne za powstanie hemoroidów. Specjalista wykonuje zabieg poprzez założenie szwów samorozpuszczalnych na wybrane naczynia.
