Powstawanie żylaków odbytu spowodowane jest dużym parciem i naciskiem na naczynia krwionośne naturalnie występujące w okolicach odbytu. Za główne przyczyny hemoroidów uznaje się częste zaparcia, ciężę i poród oraz siedzący tryb życia.
Przeczytaj też: Hemoroidy (żylaki odbytu) – objawy, leczenie i zapobieganie
Jak wyglądają hemoroidy zewnętrzne? Objawy hemoroidów zewnętrznych
Hemoroidy zewnętrzne odbytu mają postać guzków, są widoczne i wyczuwalne. Na początku żylaki zewnętrzne odbytu są niewielkie, ale już wtedy wywołują objawy, takie jak:
- świąd,
- pieczenie,
- krwawienie.
Krwawienie hemoroidów może być zauważalne na papierze toaletowym w postaci jasnoczerwonych plamek krwi. Z czasem i w miarę rozwoju żylaków krwawe ślady zwiększają się.
Duże i krwawiące hemoroidy zewnętrzne oprócz swędzenia, pieczenia i krwawienia powodują też ból i niosą ryzyko zakażeń. Infekcje możliwe są dlatego, że uszkodzona skóra jest podatna na wnikanie chorobotwórczych drobnoustrojów, a rany utrudniają prawidłową higienę okolic odbytu.
Gdy hemoroidy są duże, mogą pojawić się w nich zakrzepy, żylaki odbytu mogą się także zaciskać, hamując dopływ krwi. Skutkami tych zjawisk są ból i w przypadku braku leczenia – martwica tkanek.
Rozpoznanie hemoroidów zewnętrznych możliwe jest podczas badania fizykalnego, czyli naocznego. Guzki są zauważalne dla lekarza, a podczas wizyty przeprowadza on u chorego także badanie przez odbyt, by ocenić wielkość i rodzaj zmian oraz to, czy występują jednocześnie wewnętrzne hemoroidy.
Jak poradzić sobie z hemoroidami? Dowiesz się tego z naszego filmu:
Domowe sposoby na hemoroidy zewnętrzne
Hemoroidy zewnętrzne w początkowym stadium można leczyć w domu, korzystając z ziół, a także stosując produkty apteczne łagodzące objawy. Sposób na hemoroidy zewnętrzne to robienie nasiadówek w wywarze z kory dębu. Ma on właściwości przeciwzapalne, ściągające i odkażające, dlatego łagodzi świąd, ból i pieczenie, może też zmniejszać albo hamować krwawienie. Przepis na wywar z kory dębu jest prosty:
Należy 5 łyżek pokruszonej kory dębu zalać 2 litrami wody, zagotować i gotować przez 10 minut. Po przestudzeniu, czyli około 15 minutach, wystarczy wywar przecedzić i można dodać go do kąpieli.
Wywaru można używać również do przemywania hemoroidów. Należy robić to bardzo delikatnie, ponieważ zbyt intensywne pocieranie może nasilić krwawienie.
Leki na hemoroidy zewnętrzne, które można stosować w domu, to czopki, maści i kremy. Działają one, w zależności od głównej substancji użytej w ich produkcji – łagodząco, przeciwświądowo, przeciwzapalnie, ściągająco czy przeciwbólowo. Niektóre z nich mogą oddziaływać na chore naczynia krwionośne nie tylko doraźnie, ale długoterminowo – uszczelniają naczynia i wzmacniają ich ściany, ułatwiając przepływ krwi. Żylaki odbytu zewnętrzne reagują na stosowanie m.in. diosminy, hydrokortyzonu, lidokainy, tlenku cynku, wyciągu z nagietka, arniki górskiej, kasztanowca czy pączków topoli.
Ważne w leczeniu hemoroidów zewnętrznych jest zapobieganie postępowi choroby. Gdy hemoroidy zewnętrzne są małe, należy unikać zaparć, by nie pobudzić ich wzrostu. Rozwiązaniem jest dieta bogata w błonnik i wypijanie przy tym nie mniej niż 2 litrów wody mineralnej dziennie. Dobrym źródłem błonnika są produkty pełnoziarniste i rośliny strączkowe. Aby powtrzymać rozwój hemoroidów, należy też włączyć do codziennej rutyny aktywność fizyczną, zwłaszcza w przypadku pracy siedzącej.
Sposób na hemoroidy zewnętrzne: zabiegi i chirurgia
Bolące hemoroidy zewnętrzne i takie, które utrudniają higienę okolic odbytu, powinny być leczone operacyjnie i zabiegowo. Jak wyleczyć hemoroidy zewnętrzne przy pomocy chirurgii? Zewnętrzne żylaki odbytu można usunąć metodą klasycznego wycięcia chirurgicznego. Ten zabieg refunduje Narodowy Fundusz Zdrowia, za leczenie zabiegowe należy zapłacić z własnej kieszeni.
Zobacz także: Skleroterapia żylaków
Ze względu na problematyczną rekonwalescencję rezygnuje się z krioterapii, czyli wymrażania hemoroidów. Wybór metody zależy od możliwości lekarza i zasobu finansowego chorego, a także od zaawansowania i postaci hemoroidów. Do wyboru są:
- metoda Barrona – polegająca na założeniu u nasady hemoroidu opaski odcinającej dopływ krwi, to tzw. metoda gumowej podwiązki; guzek krwawniczy obumiera i odpada od skóry; kosztuje to od 180 do 1000 złotych;
- metoda laserowa – hemoroidy usuwa się laserem; kosztuje od 350 do 800 złotych;
- skleroterapia – wstrzyknięcie w okolice hemoroidów preparatu powodującego ich włóknienie; kosztuje od 150 do 450 złotych;
- koagulacja z użyciem podczerwieni lub prądu – skuteczne są w przypadku małych hemoroidów; w zależności od metody kosztuje od 100 do 800 złotych;
- Metoda DGHAL – podwiązanie naczyń krwionośnych odpowiedzialnych za hemoroidy – naczynia te selekcjonuje się, korzystając z efektu Dopplera, czyli metody badania przepływu krwi w naczyniach przy pomocy USG; kosztuje od 1500 do 2000 złotych, można wykonać także na NFZ w niektórych placówkach.
Bardziej zaawansowane operacje przeprowadza się w warunkach sali operacyjnej. Wykonuje się takie zabiegi, jak:
- klasyczne wycięcie chirurgiczne,
- operacja metodą Milligana-Morgana polegająca na wycięciu hemoroidów i podwiązaniu ich szypuł,
- operacja metodą Fergusona polegająca na wycięciu guzków i wysokim podwiązaniu ich szypuł.
Operacyjne leczenie hemoroidów zewnętrznych stosuje się u osób, u których choroba jest bardzo zaawansowana i współwystępuje z takimi schorzeniami, jak rak odbytu, choroba Leśniewskiego-Crohna czy przetoka lub szczelina w okolicach odbytu. W takich przypadkach leczenie jest refundowane przez NFZ.