Ziarniniak naczyniowy jest tworem złożonym z drobnych naczyń krwionośnych, dlatego też uznawany jest za chorobę naczyniową. Trudno wskazać przyczynę tej patologii, choć można czasami zauważyć związek pomiędzy urazem czy przyjmowaniem niektórych leków a pojawieniem się ziarniniaka.
Ziarniniak naczyniowy – czy to rak?
Ziarniniak naczyniowy to nie jest rak. Mimo iż jest to guzek o czerwonej barwie, sugerujący wiele złośliwych zmian, to jednak jest to schorzenie naczyniowe, polegające na powstaniu tworu zbudowanego z cienkościennych naczyń, które otoczone są przez komórki zapalne. Zazwyczaj konieczne jest zabiegowe leczenie zmiany.
Przyczyny ziarniniaka naczyniowego
Ziarniniaki naczyniowe są powiązane bardzo często z ciążą, choć nie określono przyczyny wyraźnie wpływającej na wzrost częstości ich pojawiania się. Istnieje wiele różnych teorii obejmujących np. zaburzenia wydzielania substancji hamujących, względem stymulujących, wzrost naczyń krwionośnych. Można spotkać się z wystąpieniem ziarniniaka naczyniowego przy obecnych malformacjach naczyniowych. Ziarniniak naczyniowy może rozwinąć się w takich nieprawidłowych naczyniach samoistnie bądź np. w efekcie laseroterapii. Czasami ziarniniak naczyniowy jest konsekwencją urazów, jak również niektórych przyjmowanych leków, takich jak:
- inhibitory HIV,
- docetaksel,
- cyklosporyna,
- 5-fluorouracil,
- leki stymulujące tworzenie kolonii granulocytarnych,
- retinoidy,
- inhibitory naskórkowego czynnika wzrostu,
- inhibitory kinazy tyrozynowej,
- etopozyd,
- kapecytabina.
Ziarniniak naczyniowy – jakie daje objawy?
Ziarniniak naczyniowy objawia się nagle jako niewielka, czerwona grudka. Następnie szybko rośnie, po czym zatrzymuje się i rzadko osiąga wielkość przekraczającą 1 cm. Najczęściej jest to zmiana pojedyncza. Rzadko zdarza się, by osobnik miał wiele tego typu zmian. Ziarniniak naczyniowy zazwyczaj nie ustępuje samoistnie, a nawet niewielkiego stopnia uszkodzenie może powodować krwawienie, które jest trudne do opanowania i często nawraca. Na tle ziarniniaka naczyniowego może też dochodzić do powstawania owrzodzeń, jeśli ziarniniak ulega uszkodzeniu. Ziarniniak naczyniowy nie tylko pojawia się w skórze. Może wystąpić także w błonach śluzowych, nawet w przewodzie pokarmowym. U dorosłych ziarniniak naczyniowy lokalizuje się w obrębie tułowia czy kończyn. Natomiast głowa i szyja to częstsze miejsca ziarniniaka naczyniowego u dzieci.
Skąd się biorą zmiany naczyniowe na skórze i jak się ich pozbyć? Odpowiedź znajdziesz w filmie:
Jak rozpoznać ziarniniaka naczyniowego?
Ziarniniak naczyniowy rozpoznaje się poprzez badanie fizykalne. Sam wygląd zmiany skórnej pozwala lekarzowi na wysunięcie rozpoznania. Dla pewności pacjent może zostać skierowany do dermatologa, który w czasie badania dermatoskopowego obejrzy zmianę pod znacznym powiększeniem i potwierdzi przypuszczenia. Bardzo rzadko zdarza się, by pojawiły się wątpliwości mimo badania dermatoskopowego. Wtedy też można wyciąć zmianę do badania histopatologicznego, co pozwala na potwierdzenie charakteru zmiany.
Leczenie ziarniniaka naczyniowego
Zmiana może krwawić bądź mogą na jej podłożu powstawać owrzodzenia. Ponadto niektóre zmiany złośliwe mogą bardzo przypominać ziarniniaka naczyniowego, dlatego też warto zmianę usunąć i oddać do badania histopatologicznego, szczególnie jeśli pojawią się w trakcie stawiania diagnozy jakiekolwiek wątpliwości. Jednak nie zawsze konieczne jest wycinanie zmiany. Metod leczenia jest kilka, a w przypadku pewności, iż jest to ziarniniak naczyniowy, na wybór ma wpływ rodzaj zmiany. Zmiany uszypułowane mogą być po prostu ścięte na równo do skóry. Nieuszypułowane ziarniniaki naczyniowe częściej są wycinane ze skórą. U dzieci, szczególnie ze względu na lokalizację zmian (np. na twarzy), częściej zaleca się laseroterapię czy elektrokoagulację. Ponadto u dzieci istnieje znikome ryzyko pomylenia ziarniniaka naczyniowego ze zmianą złośliwą, dlatego też nie ma konieczności wykonywania badania histopatologicznego, które jest niemożliwe w sytuacji wypalenia zmiany. Zawsze istnieje ryzyko ponownego pojawienia się ziarniniaka naczyniowego. Im niedokładniej usunięta pierwotna zmiana, tym większa jest szansa na ponowne pojawienie się ziarniniaka.