Zarażenie HIV grozi każdej osobie - wbrew przekonaniom, że szczególnie narażeni na niego są ludzie homoseksualni, zajmujący się prostytucją lub przyjmujący narkotyki dożylnie. Żadnego znaczenia nie ma także wiek osoby. Test na obecność przeciwciał HIV powinna zrobić każda osoba, która choć raz uprawiała przygodny seks bez zabezpieczenia.
Sposoby zarażenia HIV – stosunek płciowy
Najbardziej powszechnym sposobem zarażenia się HIV przez osoby dorosłe jest stosunek płciowy. Jest to przyczyna infekcji u ok. 90% nosicieli tego wirusa. Dzieje się tak ze względu na miejsca występowania HIV – są to: sperma, płyn przedejakulacyjny, żeńskie wydzieliny narządów płciowych i krew. Do zakażenia dochodzi, gdy te wydzieliny mają kontakt z uszkodzonym naskórkiem lub błonami śluzowymi (jamy ustnej, pochwy, odbytu lub członka u wylotu cewki moczowej). Po odbyciu stosunku wirus przenosi się do krwiobiegu.
Czynnikiem zwiększającym ryzyko zakażenia HIV jest obecność drobnych, trudnych do spostrzeżenia ranek w okolicy narządów płciowych. Poza tym niebezpieczny jest stosunek analny, podczas którego najczęściej dochodzi do małych uszkodzeń w intymnych miejscach ze względu na wrażliwość błony śluzowej odbytu.
Ze względu na budowę narządów płciowych kobiety są bardziej narażone na zakażenie wirusem HIV. Z tego powodu należy ograniczać stosunki płciowe w trakcie miesiączki, gdyż zwiększa to ryzyko przedostawania się wirusa HIV bezpośrednio do krwi. Poza tym należy pamiętać o zabezpieczeniu – używanie prezerwatyw zmniejsza do 5% ryzyko zarażenia się wirusem.
Wirus HIV - jak może dojść do zakażenia? Dowiesz się tego z filmu:
Czy można zarazić się HIV przez stosunek oralny?
Stosunek oralny jest uważany za najbezpieczniejszy pod względem ryzyka zakażenia HIV, jednak wciąż należy być ostrożnym ze względu na możliwą obecność drobnych uszkodzeń w okolicy narządów płciowych. Osoba aktywna, czyli pieszcząca, może się zarazić jeśli w jamie ustnej posiada jakiekolwiek drobne uszkodzenia. Powinna więc zadbać o to, by podczas stosunku oralnego użyć prezerwatywy. Osoba pieszczona, czyli bierna, właściwie nie ma ryzyka zakażenia.
Sposoby zarażenia HIV – zakażenia odmatczyne
Jeżeli nosicielką wirusa HIV jest matka, może dojść do zakażenia płodu. Istnieją trzy drogi przeniesienia się wirusa:
- wewnątrzmaciczna – wirus HIV przedostaje się do krwiobiegu płodu w czasie trwania ciąży,
- w czasie porodu – najczęstszy przypadek, ryzyko jest ograniczone, jeśli poród odbywa się przez cesarskie cięcie,
- po urodzeniu podczas karmienia piersią – wirus zostaje przekazany z mlekiem matki.
Ryzyko zarażenia płodu jest zależne od momentu, w którym kobieta staje się nosicielem wirusa (zwiększa się, jeśli zakaża się w okresie zapłodnienia, już w trakcie trwania ciąży lub jeśli jest osobą chorą na AIDS).
Choroby przenoszone droga płciową - które z nich są najgroźniejsze? Odpowiedź znajdziesz w filmie:
Inne sposoby zarażenia HIV
Wyróżnia się także inne sposoby infekcji wirusem HIV. Zwiększone ryzyko występuje w czasie jego inkubacji lub w zaawansowanym stadium choroby, w której przechodzi się przez wszystkie objawy charakterystyczne dla AIDS. Do zakażenia może dojść poprzez przetoczenie krwi (lub preparatów krwiopochodnych) pacjentowi, transplantacje, zapłodnienia in vitro lub używanie niewysterylizowanego sprzętu medycznego do transfuzji krwi. W Polsce są to jednak niezwykle rzadkie przypadki – odsetek osób zarażonych w ten sposób wynosi poniżej 1%.
Pod względem częstotliwości przypadków znacznie inaczej sprawa przedstawia się pośród narkomanów zażywających substancje psychoaktywne dożylnie przy użyciu niewysterylizowanych igieł. Stanowią oni ponad połowę nosicieli HIV. Trudno jest przeciwdziałać temu problemowi ze względu na siłę uzależnienia, która ogranicza świadomość tych osób. Nie są one w stanie zrozumieć powagi sytuacji, w jakiej się znalazły i lekceważą sygnały z zewnątrz, co sprawia, że kampanie społeczne przeciwko roznoszeniu wirusa HIV w ten sposób nie przynoszą pożądanego efektu.
Zarażenie HIV – fałszywe teorie
Istnieje sporo teorii dotyczących zarażenia HIV, które wprowadzają społeczeństwo w błąd. Przede wszystkim, do infekcji nie może dojść przez pocałunek – osoby musiałyby wymienić między sobą 0,5 litra śliny, żeby pojawiła się taka możliwość. Nie ma również ryzyka zakażenia poprzez dotyk, wspólne używanie przedmiotów codziennego użytku (pościel itd.), czy też korzystanie z tej samej toalety. Poza tym, HIV nie jest wirusem przenoszonym przez insekty.
Jeżeli jedno z rodziców jest nosicielem wirusa HIV, jest możliwość posiadania zdrowego dziecka – istnieją metody zapłodnienia in vitro, dzięki którym ryzyko zakażenia potomków maleje do zera.