Polub nas na Facebooku
Czytasz: Krzywica u dzieci – objawy, przyczyny, leczenie
menu
Polub nas na Facebooku

Krzywica u dzieci – objawy, przyczyny, leczenie

dziecko

Fot.: elisabetta figus / stock.adobe.com

Krzywica to choroba kości spowodowana niedoborem witaminy D. Objawy krzywicy u dzieci to przede wszystkim bóle oraz zniekształcenia kości. W leczeniu podaje się odpowiednie dawki witaminy D. Zapobieganie krzywicy polega na przyjmowaniu witaminy D, odpowiedniej diecie i częstej ekspozycji na słońce.

Witamina D to zbiorcza nazwa grupy witamin rozpuszczalnych w tłuszczach, które mają wszechstronny i fundamentalny wpływ na organizm, zwłaszcza na gospodarkę wapniowo-fosforanową. Co za tym idzie – pozwalają na utrzymanie prawidłowej struktury oraz funkcji kośćca.

Dla człowieka najważniejsze znaczenie mają:

  • witamina D2 (ergokalcyferol) – występuje naturalnie w organizmach roślinnych,
  • witamina D3 (cholekalcyferol) – występuje naturalnie w organizmach zwierzęcych.

Co to jest krzywica? Objawy braku witaminy D

Niedobór witaminy D skutkuje zahamowaniem wzrostu oraz krzywicą (nazywaną niekiedy „chorobą angielską”). Krzywica to choroba dziecięca, w przebiegu której proces twardnienia rosnących kości nie przebiega prawidłowo. Kości stają się miękkie i zdeformowane. Krzywica rozwija się jako efekt zaburzeń w gospodarce wapniowo-fosforowej. Dochodzi do widocznych zmian w układzie kostnym oraz zaburzeń rozwojowych.

Witamina D nazywana jest także witaminą życia. Dlaczego? Odpowiedź na filmie:

Zobacz film: Witamina D - witamina życia. Źródło: Dzień Dobry TVN

Objawy braku witaminy D:

  • ogólne osłabienie i zmęczenie,
  • osłabienie mięśni oraz kości,
  • choroby dziąseł,
  • zwiększenie wrażliwości na ból,
  • występowanie stanów zapalnych,
  • zwiększenie podatności na złamania,
  • drażliwość,
  • senność,
  • wzrost ciśnienia krwi,
  • problemy ze snem,
  • niepokój, stany depresyjne,
  • zaburzenia ze strony układu krążenia.

Objawy krzywicy:

  • bóle kości,
  • poszerzenie płytki wzrostowej kości, szczególnie widoczne w obrębie nadgarstków, stawów skokowych, kolan,
  • koślawość oraz szpotawość kolan,
  • brak apetytu,
  • wzmożone pocenie się,
  • skolioza,
  • płaskostopie,
  • zniekształcenie kości miednicy,
  • tężyczka (nadmierne skurcze mięśni),
  • charakterystyczny zapach moczu,
  • zaparcia,
  • drażliwość,
  • napady drgawek,
  • opóźnienie wzrostu,
  • bruzda Harrisona,
  • anemia,
  • spadek odporności,
  • opóźnione ząbkowanie, ubytki w uzębieniu, odwapnienie koron zębowych,
  • tzw. żabi brzuch (brzuch krzywiczy),
  • zniekształcenie klatki piersiowej,
  • deformacja kończyn,
  • rozmiękczenie kości potylicy,
  • opóźnienie w zarastaniu ciemiączka,
  • różaniec krzywiczy (zgrubienie połączeń kostno-chrzęstnych żeber),
  • bransolety krzywicze (pogrubienie przynasad kości długich),
  • kwadratowa czaszka.

Krzywica u dzieci – przyczyny

Krzywica może wystąpić u niemowlęcia i starszego dziecka; najczęściej diagnozuje się ją między 3. miesiącem a 2. rokiem życia. Ponieważ jest to choroba kości spowodowana niedoborem witaminy D, rozwija się głównie z powodu braku tej witaminy w organizmie wskutek niewłaściwego odżywiania albo niedostatecznego kontaktu ze światłem słonecznym (najczęściej jest rezultatem współistnienia kilku czynników). Naturalnym źródłem witaminy D jest bowiem słońce, jednak położenie geograficzne Polski sprawia, że przez wiele miesięcy, w pochmurne, niesłoneczne dni skóra nie jest w stanie wytworzyć jej w odpowiedniej ilości.

W jakich produktach spożywczych znajdziemy witaminę D? Sprawdź:

Zobacz film: Witamina D w produktach spożywczych. Źródło: Wiem, co jem i wiem, co kupuję

Inne możliwe przyczyny występowania krzywicy:

  • choroby jelit (np. choroba Crohna),
  • celiakia,
  • nadmiar fosforanów w diecie,
  • niedobór wapnia w diecie,
  • zaburzenia wchłaniania tłuszczów.

Leczenie i rokowania krzywicy

W przypadku zauważenia niepokojących objawów należy jak najszybciej skonsultować się z lekarzem (pediatrą), zwłaszcza jeśli pojawił się obrzęk lub ból w kolanach, stawach skokowych czy nadgarstkach bądź zauważalna jest deformacja kości. Lekarz zleci badania krwi oraz badania obrazowe kości. W przypadku krzywicy w badaniach laboratoryjnych w surowicy krwi obserwuje się wzrost stężenia fosfatazy alkalicznej (enzymu), parathormonu, spadek poziomu wapnia i fosforu. W moczu obserwuje się obniżony poziom wapnia.

Leczenie krzywicy polega na podawaniu odpowiednich dawek witaminy D oraz wapnia. Wcześnie wykryta krzywica oraz niedobór witaminy D pozwalają na całkowite wyleczenie, zanim dojdzie do zniszczenia kości.

Krzywica – zapobieganie

Profilaktyka krzywicy u dzieci polega na podawaniu właściwych dawek witaminy D już od pierwszych dni życia, także latem – dotyczy to zwłaszcza dzieci karmionych piersią (mleko matki nie zawiera witaminy D). Witamina D jest natomiast dodawana do mleka modyfikowanego. Ponadto bardzo ważna jest odpowiednia dieta. Witamina D znajduje się m.in. w jajkach, tłustych rybach, przetworach mlecznych, tranie, grzybach. Należy również jak najwięcej przebywać na słońcu (minimum 15 minut dziennie).

Krzywica u dorosłych

Odmianą krzywicy u osób dorosłych jest osteomalacja, czyli choroba metaboliczna kości, która rozwija się wskutek niedoboru witaminy D. Szczególnie narażone na nią są osoby starsze, które rzadko wychodzą z domu i nie mają kontaktu ze słońcem. Na osteomalację chorują także osoby mające schorzenia nerek i wątroby czy przyjmujące niektóre leki, np. przeciwko padaczce. Choroba powoduje zwiększoną podatność na złamania. Pojawiają się bóle kości, tzw. kaczy chód, skrzywienia w obrębie kręgosłupa, szpotawość bioder, deformacje klatki piersiowej (kurza klatka piersiowa). Leczenie osteomalacji polega na podawaniu witaminy D. 

Czy witaminę D należy suplementować cały rok? Zobaczcie:

Zobacz film: Witamina D - za co odpowiada? Czy należy ją suplementować cały rok? Źródło: Dzień Dobry TVN

Czy artykuł okazał się pomocny?
Tak Nie
7
2
Polecamy
Celiakia u dzieci i dorosłych.
Przyczyny, objawy i leczenie celiakii
Celiakia u dzieci i dorosłych. Przyczyny, objawy i leczenie celiakii Dzień Dobry TVN
Co to jest osteomalacja?
Przyczyny, objawy i leczenie choroby metabolicznej kości
Co to jest osteomalacja? Przyczyny, objawy i leczenie choroby metabolicznej kości TVN zdrowie
Przyczyny oraz leczenie wysypki na twarzy niemowlaka
Przyczyny oraz leczenie wysypki na twarzy niemowlaka Dzień Dobry TVN
Objawy i skutki niedoboru witaminy D3 – osteoporoza, krzywica, nudności
Objawy i skutki niedoboru witaminy D3 – osteoporoza, krzywica, nudności TVN zdrowie
Komentarze (3)
AniaAA
Musze się przyznać, że byłam przekonana, że problem krzywicy już nie istniej, tyle się mówi teraz o tej witaminie D, dzieciaki powinny ją przecież dostawać od samego początku. Ktoś jeszcze w ogóle choruje na krzywicę?
Czytaj całość
IGA7
Moje dzieci w ogóle nie przyjmują suplementów diety. Bardzo zdrowo się wszyscy odżywiamy i z całą pewności nie mamy żadnych niedoborów. Jesteśmy zupełnie zdrowi. Czasem się zastanawiam, czy przy zbilansowanej diecie naprawdę może czegoś brakować? Wakacje w ciepłych krajach i dieta wystarczą, aby mieć witaminy D tyle ile trzeba
Czytaj całość
Mama_oli
Mam pytanie, czy dajecie dzieciom witaminę D latem i jesienią – moja lekarka powiedziała że powinnam dawać dziecku przez witaminę D przez cały rok
Czytaj całość
Nie przegap
Dietetyczka radzi: Dieta ketogeniczna - plan, efekty, przepisy i skutki uboczne
Dietetyczka radzi: Dieta ketogeniczna - plan, efekty, przepisy i skutki uboczne
Dieta niskowęglowodanowa, czyli skuteczna redukcja tkanki tłuszczowej. Na czym polega dieta niskowęglowodanowa – zasady i efekty jej stosowania. Przykładowy dzienny jadłospis
Dieta niskowęglowodanowa, czyli skuteczna redukcja tkanki tłuszczowej. Na czym polega dieta niskowęglowodanowa – zasady i efekty jej stosowania. Przykładowy dzienny jadłospis
Co oznacza i do czego prowadzi zanik kory mózgowej? Przyczyny i objawy schorzenia
Co oznacza i do czego prowadzi zanik kory mózgowej? Przyczyny i objawy schorzenia
Kiedy i co można jeść po gastroskopii? Zalecenia po badaniu
Kiedy i co można jeść po gastroskopii? Zalecenia po badaniu
Strofantyna – gdzie kupić zapomniany lek nasercowy?
Strofantyna – gdzie kupić zapomniany lek nasercowy?
Dieta paleo - przykładowy jadłospis, przepisy, zasady i efekty
Dieta paleo - przykładowy jadłospis, przepisy, zasady i efekty