Choroby dziąseł to nie jedyna przypadłość jamy ustnej – częste są także choroby przyzębia. Są one następstwem schorzeń dziąseł, w tym zapalenia, które wymaga niezwłocznej interwencji. Zapalenie dziąseł może łatwo przerodzić się w zapalenie przyzębia.
Choroby dziąseł – objawy
Najpowszechniejszym objawem, który powinien stanowić powód do niepokoju, jest krwawienie z dziąseł. Często poprzedza je zaczerwienienie i opuchlizna. Jego przyczyną jest zazwyczaj stan zapalny dziąseł, który może objąć także kość będącą podporą zębów. Zapalenie dziąseł powstaje na skutek działania bakterii znajdujących się w płytce nazębnej – należy ją regularnie usuwać, czyszcząc nie tylko zęby, ale także przestrzenie między nimi. Przez nawarstwianie płytki nazębnej bakterie rozprzestrzeniają się, niszcząc zęby, dziąsła, a w dalszych etapach także kości żuchwy i szczęki. W konsekwencji zęby mogą rozchwiać się – należy je wtedy usunąć. Zaniedbania w codziennej pielęgnacji jamy ustnej ewoluują do takiego stadium aż w 90% przypadków.
Inne niepokojące objawy to nieprzyjemny zapach z ust nawet niedługo po umyciu zębów i nadwrażliwość szyjek zębowych na ciepło oraz zimno. Zaniepokoić powinny także ruszające się zęby i ich wizualne wydłużenie (efekt cofania się dziąseł). Jeżeli spomiędzy zębów wydostaje się ropa, również może być to objaw chorobowy.
Choroby, takie jak zapalenie dziąseł czy przyzębia, mogą pojawić się zarówno u dorosłych, jak i u dzieci – przy czym u młodszych często pojawia się gorączka w okolicach 38 °C
Przyczyna zapalenia dziąseł nie zawsze leży jednak po stronie niewystarczającej higieny. Stan zapalny może pojawić się w wyniku zachorowania na białaczkę lub przez zmiany hormonalne powstające w organizmie podczas ciąży. Bywa skutkiem alergii, przyjmowania niektórych leków, picia alkoholu, palenia papierosów lub – w przypadku starszych osób – nieprawidłowego dopasowania protezy.
Nieleczone choroby dziąseł i przyzębia mogą spowodować przedostanie się bakterii do krwiobiegu. Jest to szczególnie niebezpieczne u osób cierpiących na choroby serca, ponieważ bakterie mogą przyczynić się do zapalenia zastawek serca. Pod ich wpływem układ odpornościowy produkuje tzw. cytokiny – cząstki, które mogą pogłębiać stan zapalny, a ponadto uszkadzają inne tkanki. Osoby zmagające się z cukrzycą, które nie leczą stanów zapalnych dziąseł, mają tendencję do dłuższego utrzymywania się wysokiego poziomu cukru po posiłkach i wykazują gorsze efekty leczenia cukrzycy.
Paradontoza – najpopularniejsza choroba dziąseł
Paradontoza jest infekcją bakteryjną. Atakuje dziąsła i tkanki, które okalają zęby. Leczona jest etapowo. Dotyka nie tylko osoby starsze, ale coraz częściej także ludzi młodych – pierwsze zmiany o charakterze chorobowym mogą pojawić się nawet przed 20 rokiem życia. Częstą przyczyną paradontozy są inne choroby – cukrzyca, białaczki, zatrucia metalami ciężkimi czy AIDS. Może mieć także podłoże genetyczne. Do przyczyn zaliczany jest także postępujący wraz z wiekiem niedobór koenzymu Q10 w błonie śluzowej jamy ustnej.
Jak zwalczać choroby dziąseł? Leczenie paradontozy
Pierwszym etapem leczenia paradontozy jest usunięcie kamienia nazębnego, fachowo nazywane skalingiem. Dziąsło może wrócić wtedy na swoje miejsce. Kamień może zostać usunięty jedynie w gabinecie dentystycznym przy użyciu specjalistycznego sprzętu. W celu zapobiegania paradontozie taki zabieg powinien być wykonywany od 2 do 4 razy w roku, w zależności od intensywności narastania kamienia. Jego powstawanie wzmaga palenie papierosów i spożywanie alkoholu.
Kolejnym etapem leczenia jest chirurgiczne usunięcie rozrośniętych kieszonek zębowych, a jeżeli nie są nadmiernie powiększone, dentysta może je oczyścić i spłycić, usuwając kamień także z korzenia zęba. Do dziąseł, w których pojawił się stan zapalny, podawane są zastrzyki z lekiem obkurczającym tkanki i zmniejszającym krwawienie. Zawierają one w składzie m.in. aloes. Czasami podawany jest także lek, który pozwala odtworzyć tkanki przyzębia.
Leczenie paradontozy może odbywać się także przy udziale lasera. Naświetlanie tzw. miękkim laserem pozwala zapobiegać rozchwianiu zębów i szybciej zregenerować kości. Twardy laser usuwa zniszczony chorobowo brzeg dziąseł i czyści kieszonki z kamienia.
Operacyjne leczenie paradontozy odbywa się w pełnym znieczuleniu. W miejsca zniszczenia kości wszczepiony zostaje preparat pobudzający kość do regeneracji, a czasami stosowane są także wszczepy naturalnych kości. Cały proces odbudowy trwa około 6 miesięcy.
