Jeszcze całkiem niedawno pacjenci trafiali do fizjoterapeuty po skierowaniu przez ortopedę, neurologa lub reumatologa. Dziś bardzo często sami się do niego zgłaszają. Fizjoterapeuci, niegdyś nazywani rehabilitantami, są dziś najczęściej wyspecjalizowani w jednej z form fizjoterapii.
Fizjoterapia – co to jest?
Do fizjoterapii zaliczamy zabiegi, w których wykorzystuje się zjawiska fizyczne i reaktywność organizmu na różnego rodzaju bodźce. Może być stosowana samodzielnie oraz jako uzupełnienie leczenia farmakologicznego lub operacyjnego.
Fizjoterapia – zabiegi
Do metod fizjoterapeutycznych zaliczane są:
- Masaże lecznicze – w zależności od schorzenia stosuje się ich różne rodzaje, takie jak masaż klasyczny, wibracyjny czy podwodny
- Kinezyterapia, czyli rehabilitacja ruchowa
- Hydroterapia – leczenie wodą poprzez kąpiele, natryski, okłady, polewanie czy łaźnię fińską itp.
- Termoterapia – terapia, przy której wykorzystywany jest przepływ energii cieplnej. Może polegać na rozgrzewaniu (ciepłoterapia) lub schładzaniu organizmu (krioterapia)
- Klimatoterapia – opiera się na leczniczych właściwościach środowiska naturalnego. Zaliczamy do niej m.in. kąpiele morskie i słoneczne
- Balneoterapia – należą do niej zabiegi z wykorzystaniem naturalnych surowców leczniczych. Mogą to być kąpiele, terapie przy wykorzystaniu wód pitnych, inhalacje czy płukanie jam ciała
- Światłolecznictwo, czyli naświetlanie promieniowaniem podczerwonym, widzialnym lub ultrafioletowym
- Elektroterapia – leczenie z wykorzystaniem prądu stałego lub impulsowego
- Magnetoterapia – zabiegi, w których wykorzystuje się działanie pola magnetycznego
- Ultrasonoterapia, czyli leczenie ultradźwiękami
- Aerozoloterapia – terapia polegająca na wprowadzaniu substancji leczniczych w postaci aerozolu do układu oddechowego
- Terapia manualna – polega na umiejętnym uciskaniu bolących miejsc na ciele chorego
Jakie surowce wykorzystuje się w fizjoterapii?
W większości wymienionych metod fizjoterapii wykorzystuje się różne rodzaje energii. W kilku z nich jednak (hydroterapia, aerozoloterapia, a przede wszystkim balneoterapia) zastosowanie mają znajdujące się w naturalnym środowisku surowce, takie jak wody mineralne, solanki i gazy lecznicze. Najczęściej wykorzystywane wody mineralne to wody wydobywające się z głębi Ziemi i zawierające co najmniej 1000 mg składników stałych na litr. Ich skład zależny jest od składu chemicznego skał, w jakich się znajdują, temperatury i ciśnienia. Solanki o inaczej wody o stężeniu chlorku sodu wynoszącym minimum 1,5%. Oprócz soli zawierają też wiele innych dobroczynnych pierwiastków. Gazy lecznicze to przede wszystkim dwutlenek węgla, siarkowodór, radon, tlen, oraz powietrze. Terapia gazami polega na inhalacjach lub kąpielach w wodzie, w której są one rozpuszczone.
Na co pomaga fizjoterapia?
Fizjoterapeuci zajmują się leczeniem zaburzeń układu nerwowo-mięśniowego, mięśniowo-szkieletowego, sercowo-naczyniowego i oddechowego. Dokładniej mówiąc, fizjoterapia może pomóc wyleczyć lub złagodzić objawy takich schorzeń jak:
- Przewlekła obturacyjna choroba płuc, mukowiscydoza
- Zawał mięśnia sercowego
- Zespół cieśni kanału nadgarstka, zakleszczające zapalenie ścięgna
- Bóle kręgosłupa
- Zespół Costena
- Porażenia, uszkodzenia rdzenia kręgowego, choroba Parkinsona, stwardnienie rozsiane, powypadkowe uszkodzenia mózgu
- Opóźnienia rozwoju, dziecięce porażenie mózgowe, dystrofia mięśni
- Wstrząśnienia mózgu
- Tzw. „łokieć tenisisty”
- Uszkodzenia dna miednicy
- Obrzęk limfatyczny
Korzyści płynąc z fizjoterapii
Fizjoterapia może pomóc pacjentowi poradzić sobie z bólem, pozwalając jednocześnie zmniejszyć ilość przyjmowanych leków przeciwbólowych. W niektórych przypadkach dzięki fizjoterapii możliwe jest uniknięcie leczenia operacyjnego. Fizjoterapia ma szczególne znaczenie dla pacjentów po różnego rodzaju urazach i wypadkach, ułatwia prawidłowe funkcjonowanie zmagającym się z paraliżem lub skutkami niedotlenienia mózgu. Jest też bardzo korzystna dla osób starszych, cierpiących z powodu problemów związanych z wiekiem. Pomaga utrzymać wewnętrzną równowagę organizmu.
Fizjoterapia jest też czasami elementem treningu sportowego. Dodatkowe wzmacnianie poszczególnych partii ciała poprzez zabiegi pozwala zwiększyć możliwości sportowców.
Fizjoterapia dla dzieci
Fizjoterapia może być też sposobem na problemy zdrowotne u dzieci – nawet niemowląt. Rodzice malucha mogą rozważyć wizytę u fizjoterapeuty, jeżeli widzą u niego wady postawy, problemy z koordynacją i równowagą ciała lub nieprawidłowe napięcie mięśniowe (zbyt słabe lub nadmierne). Fizjoterapia może też pomóc w terapii dziecka po nieprawidłowym porodzie i doznanych urazach ortopedycznych.
