Wodolecznictwo pomaga w zwalczaniu bólu, rehabilitacji narządów ruchu i zwyrodnień kręgosłupa, reumatyzmie czy chorobach skóry. Większość osób ocenia ten rodzaj terapii jako bardzo relaksujący.
Co to jest hydroterapia?
Hydroterapia, czyli wodolecznictwo lub akwaterapia, to dział fizjoterapii zajmujący się leczeniem przy użyciu wody. Wykorzystuje się takie jej właściwości, jak:
- pojemność cieplna,
- przewodnictwo cieplne,
- ciśnienie hydrostatyczne,
- wyporność,
- przewodnictwo elektryczne,
- cechy dobrego rozpuszczalnika.
Ciśnienie hydrostatyczne wody oraz jej zdolność do rozpuszczania substancji leczniczych stosuje się przy różnych kąpielach, natomiast zabiegami wykorzystującymi ukierunkowane ciśnienie są różne masaże i natryski. Stosowanie okładów, kompresów, zmywanie i nacieranie również są elementami hydroterapii.
Hydroterapia – ogólne wskazania
Najczęstsze wskazania do przeprowadzenia hydroterapii to zmiany zwyrodnieniowe i stany zapalne narządu ruchu, napięcie nerwowe czy przewlekłe stany zapalne. Większość zabiegów hydroterapeutycznych nie ma skutków ubocznych dla zdrowego człowieka, dlatego mogą one być z powodzeniem wykorzystywane jako metody relaksacyjne i wzmacniające organizm.
Hydroterapia – najczęstsze zabiegi, wskazania i przeciwwskazania do ich wykonywania
Zabiegiem hydroterapii, w którym wykorzystuje się ukierunkowane ciśnienie wody, jest hydromasaż polegający na masowaniu ciała przy użyciu strumienia wody (lub wody i powietrza) o silnym ciśnieniu. Dobroczynnie wpływa na skórę, rozluźnia mięśnie, znosi napięcie nerwowe i pobudza krążenie krwi. Przeciwwskazaniami do tego zabiegu są: choroby nowotworowe, zakrzepica, kamica nerkowa, zapalenia skóry, rany.
Kąpiel perełkowa to kąpiel w dużej wannie, do której doprowadzane są bardzo drobne pęcherzyki powietrza. Często rozpuszcza się też w wodzie substancje lecznicze, takie jak olejki eteryczne czy borowinę. Zalecana jest osobom cierpiących na nadmierne napięcie nerwowe, bezsenność i początki miażdżycy naczyń. Nie powinna być wykonywana u osób z niewydolnością krążenia i ostrymi infekcjami lub uczuleniami na stosowane substancje.
Zobacz także: Czym jest kąpiel borowinowa? Czy można jej zażywać w domu?
Kąpiele solankowe działają leczniczo na zwyrodnienia kręgosłupa, reumatyzm, fibromialgię i stany zapalne skóry, narządów rodnych oraz dróg oddechowych. Sól, osadzając się na skórze, wytwarza tak zwany płaszcz solny, który umożliwia lepsze wchłanianie innych pierwiastków. Przeciwwskazaniami do ich stosowania są nadczynność tarczycy i choroby serca.
Kąpiele wirowe polegają na umieszczeniu kończyny ciała w wirującej i ciepłej wodzie, dzięki czemu dochodzi do zwiększenia jej ukrwienia, zmniejszenia obrzęków i zastojów w żyłach. Przeciwwskazania do ich stosowania to choroba zakrzepowa, stany zapalne i uszkodzenia skóry.
Wodę jako nośnik temperatury wykorzystuje się w kąpielach parowych, kąpielach rozgrzewających oraz krioterapii. Kąpiele parowe wykonywane są w łaźni parowej, w temperaturze do 50°C. Ich celem jest pobudzenie skóry do wydalania toksyn z organizmu. Zalecane są w przypadku zaburzeń metabolicznych, otyłości i przewlekłych stanów zapalnych stawów. Przeciwwskazania do nadciśnienie, niewydolność krążenia i ostre stany chorobowe. Krioterapia polega na wystawieniu organizmu na bardzo niską temperaturę, dzięki czemu dochodzi do zmniejszenia obrzęku i stanów zapalnych. Polecana jest sportowcom, osobom po urazach narządu ruchu lub ze zwyrodnieniami kręgosłupa czy reumatyzmem. Nie powinno się stosować tej metody u osób z wadami i chorobami serca oraz niedoczynnością tarczycy.
Hydroterapię można też łączyć z kinezyterapią – ćwiczenia w wodzie wykorzystują jej naturalne cechy, zwłaszcza opór i wyporność. Ta metoda jest szczególnie polecana osobom, które mają trudność z przywróceniem ruchomości po przebytych urazach. W warunkach mniejszego obciążenia, które występują w wodzie, człowiek może z powodzeniem rozpocząć ćwiczenia, które nie były możliwe do wykonania w innej sytuacji oraz pozbyć się bólu i napięcia mięśni.
Gdzie można wykonać zabiegi hydroterapii?
Zabiegi hydroterapii wykonywało się dotychczas w większości sanatoriów. Wraz ze wzrostem zainteresowania tą metodą stała się ona jeszcze szerzej dostępna – wiele zabiegów dostępnych jest w ofercie ośrodków SPA lub rehabilitacyjnych. Wiele placówek sportowych i aquaparków również proponuje podstawowe hydroterapeutyczne zabiegi, takie jak sauny czy hydromasaże. Niektóre zabiegi można wykonywać samodzielnie w domu, korzystając z wanny lub miski z wodą.
Bibliografia:
- Ciechanowska K., Weber-Rajek M., Sikorska J. i in., Metody odnowy biologicznej w sporcie, “Journal of Health Sciences”, 4(7), 2014, s. 241–252.
- Halicka A., Hydroterapia jako czynnik usprawniający w rehabilitacji osób z dysfunkcjami narządu ruchu, “Formy rekreacyjne w procesie rehabilitacji”, s. 114–117.
- Garczyński W. i Lubkowska A., Postępowanie fizjoterapeutyczne u osób ze zmianami zwyrodnieniowymi odcinka lędźwiowego kręgosłupa, “Journal of Health Sciences”, 3 (4), 2013–130.
