Podstawowym założeniem elektroterapii jest traktowanie prądu przepływającego przez ciało jako bodźca leczniczego. Wśród zalet elektroterapii można wymienić m.in. poprawę ukrwienia, łagodzenie napięcia mięśniowego, a także łagodzenie obrzęków.
Czym jest elektroterapia?
Zabiegi elektroterapeutyczne wykorzystują prąd leczniczy – na ciało pacjenta nakłada się specjalne elektrody, które transmitują prąd. Charakterystyczny dla elektroterapii jest czas zabiegów, który wynosi zazwyczaj kilka lub maksymalnie kilkanaście minut. Leczenie elektroterapeutyczne prowadzone jest w sposób ciągły (codziennie) przez kilka, kilkanaście dni. Właściwości stosowanego w elektroterapii prądu leczniczego mają przede wszystkim charakter przeciwbólowy, a także łagodzący napięcie mięśniowe, co prowadzi do polepszenia ukrwienia i szybszego procesu regeneracji.
Wskazania do stosowania elektroterapii
Elektroterapia zajmuje się leczeniem objawowym wielu schorzeń. Metoda jest szczególnie zalecana osobom cierpiącym na przewlekłe lub ostre bóle kręgosłupa, różnego rodzaju dyskopatie, nerwobóle oraz choroby zwyrodnieniowe stawów. Jak przekonują lekarze, elektroterapia znajduje zastosowanie w leczeniu objawów chorób reumatycznych, a także dystrofii mięśniowych. Jest zalecana w procesie rehabilitacji po urazach narządu ruchu, takich jak złamania czy uszkodzenia wraz z obrzękiem. Wskazaniem do zabiegów elektroterapeutycznych są ponadto zapalenia tkanek miękkich, bóle głowy, rwa kulszowa, migreny oraz próba złagodzenia dolegliwości bólowych w przebiegu osteoporozy.
Przeciwwskazania do elektroterapii
Niestety, z dobroczynnych właściwości zabiegów elektroterapii nie mogą skorzystać osoby mające wszczepione urządzenia elektroniczne, takie jak np. rozruszniki serca, a także wszelkie metalowe elementy oraz implanty (np. endoprotezy). Zabronione jest stosowanie elektroterapii u osób cierpiących na nowotwory oraz ze skłonnościami do tworzenia się zakrzepów i zatorów (np. w przebiegu zakrzepowego zapalenia żył i zakrzepicy zatorowej). Przeciwwskazaniem do elektroterapii są także różnego rodzaju zaburzenia czucia oraz ciąża (jeśli zabieg dotyczy okolic brzucha i dolnego odcinka kręgosłupa). Nie zaleca się stosowania zabiegów elektroterapeutycznych u osób z wysoką gorączką, aktualnie trwającymi infekcjami, ostrymi stanami zapalnymi skóry i tkanek.
Zabiegi wchodzące w skład elektroterapii
Fizykoterapeuci stosują wiele zabiegów, które wchodzą w skład szeroko pojętej elektroterapii. Wśród nich można wymienić m.in. galwanizację, prąd interferencyjny, prądy diadynamiczne, jonoforezę, TENS, prądy Kotza oraz prądy Traberta.
Jonoforeza jest jednym z najczęściej stosowanych zabiegów elektroterapeutycznych, polega na aplikacji prądu stałego w miejsce, w którym występują dolegliwości bólowe. Za pomocą pola elektrycznego do tkanek wprowadza się jony o działaniu leczniczym. Zabieg ma działanie przeciwzapalne, odczulające, bakteriostatyczne, znieczulające, a także pobudzające naczynia krwionośne. Jest szczególnie zalecany osobom zmagającym się z chorobami reumatycznymi, nerwobólami, stanami zapalnymi oraz w przebiegu neuralgii.
Galwanizacja zaliczana do elektroterapii wykorzystuje prąd stały o niewielkiej częstotliwości, który wpływa na struktury mięśniowe oraz tkanki nerwowe. Przepływający w czasie zabiegu prąd działa przeciwbólowo oraz przeciwzapalnie, przez co jest wykorzystywany w leczenie porażeń wiotkich, zaburzenia krążenia obwodowego, choroby zwyrodnieniowej kręgosłupa, a także nerwobóli. Istnieje ponadto odmiana galwanizacji polegająca na kąpielach elektryczno-wodnych kończyn w specjalnych wannach.
Elektroterapia wykorzystująca prądy TENS jest nieinwazyjną, przezskórną stymulacją nerwów, za pomocą prądów impulsowych o stosunkowo niskiej częstotliwości, które są zbliżone do częstotliwości prądów fizjologicznych. Metoda TENS pozwala na znaczne zmniejszenie odczuwania dolegliwości bólowych. Jest szczególnie zalecana osobom odczuwającym bóle pooperacyjne, a także cierpiącym z powodu dyskopatii, neuropatii, owrzodzeń skóry, dolegliwości bólowych spowodowanych osteoporozą. TENS ma nie tylko działanie przeciwbólowe, ale też rozszerza naczynia krwionośne, zmniejsza cellulit, przyspiesza zrost kostny po złamaniach kości, wpływa pozytywnie na poprawę ukrwienia, wykazuje działanie przeciwzmarszczkowe.
Prąd diadynamiczny, zwany także prądem Bernarda lub w skrócie DD, wykazuje bardzo silne działanie przekrwienne, przeciwbólowe, skutecznie obniża napięcie mięśniowe, wpływa na wchłanianie krwiaków. W zabiegach wykorzystujących prądy diadynamiczne stosowany jest prąd zmienny o małej częstotliwości. Z kolei prąd Kotza (nazywany także rosyjską stymulacją) powoduje skurcze włókien mięśniowych, co bywa pomocne w leczeniu osłabienia mięśniowego i skoliozy.
