Dieta przy łuszczycy stanowi jeden z elementów leczenia tej choroby. Jej celem jest złagodzenie objawów towarzyszących schorzeniu, takich jak stany zapalne skóry i zmiany w postaci suchych łusek. Jednym z zaleceń żywieniowych dla osób z łuszczycą jest zmniejszenie kaloryczności jadłospisu.
Łuszczyca a dieta – jaka jest rola diety w żywieniu osób z łuszczycą?
Łuszczyca jest ogólnoustrojową, przewlekłą, niezakaźną chorobą skóry, która wykazuje tendencję do samoistnego ustępowania i nawrotów. Jej istotą jest stan zapalny skóry, któremu towarzyszą charakterystyczne zmiany przybierające postać suchych łusek. Po ich zdrapaniu powierzchnia skóry staje się błyszcząca. Łuszczyca często współwystępuje z zaburzeniami metabolicznymi, takimi jak: cukrzyca, otyłość, zaburzenia gospodarki lipidowej i hiperurykemia (zbyt wysoki poziom kwasu moczowego). Z tego powodu dieta w łuszczycy stanowi ważny element jej leczenia. Zmiana nawyków żywieniowych u osób chorych powinna rozpocząć się od wprowadzenia niskokalorycznego jadłospisu.
Tkanka tłuszczowa odpowiada za produkcję cytokin prozapalnych, które wywołują zapalenie skóry, dlatego należy dążyć do jej zredukowania. Optymalna dieta w łuszczycy powinna być wzbogacona o wielonienasycone kwasy tłuszczowe (z grupy omega 3), które wykazują właściwości przeciwzapalne i hamują wytwarzanie cytokin prozapalnych. Innym kluczowym elementem w żywieniu osób z łuszczycą są produkty o działaniu antyoksydacyjnym, które niszczą wolne rodniki tlenowe i mogą przyczynić się do ograniczenia stanu zapalnego. Do przeciwutleniaczy zalicza się m.in. witaminę C, E, beta karoten, cynk, selen, polifenole roślinne, antocyjany i kwasy omega 3. Zalecanymi produktami żywnościowymi dla osób z łuszczycą są: świeże warzywa i owoce, pełnoziarniste produkty zbożowe, tłuste ryby morskie, pestki dyni, orzechy, oliwa z oliwek i olej lniany.
Dieta bezglutenowa w łuszczycy
Niektórzy specjaliści żywieniowi rekomendują zastosowanie diety bezglutenowej w łuszczycy, której celem jest złagodzenie objawów choroby. Na podstawie badań stwierdzono, że u osób z celiakią (inaczej chorobą trzewną) częściej występuje ta choroba skóry. Inne prace naukowe mówią o obecności w krwi osób z łuszczycą przeciwciał antygliadynowych (przeciwko gliadynie, która stanowi element składowy glutenu), które mogą oznaczać celiakię lub nietolerancję glutenu. W takich przypadkach dieta bezglutenowa może przyczynić się do zmniejszenia objawów klinicznych łuszczycy. Badania na temat skuteczności takiego postępowania nie są jednak potwierdzone (brak jest jednoznacznych wyników). Przed wyeliminowaniem z jadłospisu produktów zawierających gluten (pszenica, jęczmień, owies, żyto) konieczne jest wykonanie testów, które potwierdzą lub wykluczą alergię, nietolerancję bądź nadwrażliwość na gluten u osoby chorującej na łuszczycę.
Produkty przeciwwskazane w diecie przy łuszczycy
Dieta w łuszczycy zakłada wyeliminowanie z jadłospisu lub znaczne ograniczenie produktów żywnościowych, które mogą prowadzić do nasilenia procesów zapalnych toczących się w organizmie. Są to m.in. nasycone kwasy tłuszczowe, których źródłem jest żywność pochodzenia zwierzęcego, tłuszcze trans i rafinowany cukier. Powinno się również ograniczyć produkty zawierające kwasy omega 6. Związki te posiadają działanie przeciwstawne do kwasów omega 3 i dostarczają czynniki prozapalne. Źródłem kwasów omega 6 w żywności są głównie oleje, m.in.: słonecznikowy, kukurydziany, z pestek winogron i z orzeszków ziemnych. Innymi produktami, które nie powinny się pojawić w diecie osób z łuszczycą, są:
- tłuste rodzaje mięs (wieprzowina, baranina) i produkty mięsne,
- podroby,
- żywność wysoko przetworzona, produkty typu fast food, instant,
- słodycze i wyroby cukiernicze,
- słone przekąski typu paluszki, chipsy,
- margaryny twarde (produkowane z niezalecanych olejów roślinnych).
W jadłospisie diety w łuszczycy wskazane jest zmniejszenie spożycia nabiału. Zaleca się wyeliminowanie z niego tłustych serów żółtych i topionych. Należy ograniczyć również kawę, ostre przyprawy i czekoladę, które mogą przyczynić się do nasilenia zmian chorobowych. Niewskazane są także napoje alkoholowe.
Przykładowy jadłospis diety w łuszczycy
I śniadanie: płatki owsiane z jogurtem naturalnym, owocami (banan, maliny) i orzechami;
II śniadanie: kromka pieczywa pełnoziarnistego, sałatka z pomidorkami koktajlowymi, granatem i pestkami słonecznika (polana sosem winegret);
Obiad: zupa krem z dyni, grillowany łosoś z sosem cytrynowym, ryż pełnoziarnisty, ugotowana fasolka szparagowa;
Podwieczorek: zielony koktajl na bazie szpinaku, mandarynki i jabłka (z wodą i świeżym sokiem wyciśniętym z połówki cytryny);
Kolacja: leczo wegetariańskie z cukinią, bakłażanem, papryką i pieczarkami.