Ze względu na wartości odżywcze kaszy, bazujący na niej jadłospis różni się od większości monodiet. Oprócz cennych witamin, minerałów i błonnika dostarcza dużo węglowodanów i białka. W związku z tym, stosując dietę kaszową, nie odczuwa się głodu i spadku samopoczucia. W urozmaiconym wariancie kaszowy detoks nie musi być nudny, a stosowany z rozsądkiem przynosi organizmowi wiele korzyści.
Kasza a dieta
Kasza to nasiona zbóż pozbawione łuski, zwykle w postaci mniej lub bardziej rozdrobnionej. W Polsce do jej produkcji najczęściej wykorzystuje się jęczmień (popularna kasza łamana, a także perłowa, pęczak), grykę (kasza gryczana), proso (kasza jaglana) i pszenicę (kasza manna).
Kasze to przede wszystkim dobre źródło węglowodanów, które powinny stanowić 50% właściwie zbilansowanej diety. Przeciętne dzienne zapotrzebowanie dorosłego człowieka na węglowodany to około 200 g. W 100 g kaszy znajduje się ich 70–80 g. Są to węglowodany złożone, czyli metabolizowane powoli – nie powodują gwałtownych skoków glikemii, nie uruchamiają procesu przetwarzania glukozy w tkankę tłuszczową i długo dostarczają organizmowi energii.
Kasze zasobne są w witaminy z grupy B: B1, B2, B3 (PP), B5, B6, B9 (kwas foliowy) oraz witaminę E. Dostarczają dużo potasu, magnezu, żelaza, fosforu, miedzi, manganu, krzemu i cynku. Obfitują w błonnik – zawierają go średnio 7–10 g w 100 g suchego produktu (dzienne zapotrzebowanie dorosłej osoby to 30 g). W kaszy znajduje się także sporo białka (w tym – aminokwasów egzogennych) i flawonoidów, które są silnymi antyoksydantami.
Dieta bogata w kaszę – przeciwwskazania
Obecność kaszy w diecie jest wskazana i bezpieczna niemal dla wszystkich, nawet niemowląt. Ostrożność powinny zachować osoby, które mają:
- niedoczynność tarczycy (mogą jeść wszystkie kasze oprócz jaglanej),
- nietolerancję glutenu (nie powinny jeść manny, kaszy jęczmiennej i owsianej, ale mogą sięgać po kaszę jaglaną i gryczaną),
- cukrzycę (muszą wybierać kasze o niskim indeksie glikemicznym (IG) i z dużą zawartością błonnika, np. jęczmienny pęczak),
- dolegliwości ze strony układu pokarmowego – refluks, wrzody żołądka lub dwunastnicy, zespół jelita drażliwego (większość kasz – oprócz jaglanej i gryczanej – ma właściwości zakwaszające, grube kasze mogą podrażniać śluzówkę).
Oczyszczająca dieta kaszowa – zasady
Dieta oparta na kaszy zalecana jest jako sposób na detoksykację organizmu w przypadku takich objawów, jak bóle głowy, problemy ze snem, przewlekłe zmęczenie, zaparcia, trądzik. Dolegliwości te często są skutkiem niewłaściwej diety, palenia papierosów czy picia alkoholu. Rozwiązanie stanowi zmiana stylu odżywiania, poprzedzona dietą oczyszczającą z toksycznych metabolitów.
Kasza oczyszcza organizm dzięki wysokiej zawartości błonnika, który usprawnia perystaltykę jelit. Problemy trawienne rozwiązuje także duża podaż witamin z grupy B, które regulują metabolizm. Co więcej, są one niezbędne do właściwego funkcjonowania układu nerwowego, więc – przy udziale potasu i magnezu – redukują stres, poprawiają zdolność myślenia i koncentracji, normują rytm snu i czuwania. Oczyszczaniu organizmu służy także potas, który odpowiedzialny jest m.in. za prawidłową pracę nerek – najważniejszego organu uczestniczącego w usuwaniu szkodliwych produktów przemiany materii. Zawarte w kaszy witamina E i krzem poprawiają wygląd i kondycję skóry. Dodatkowo dieta z kaszy gryczanej lub jaglanej wpływa na organizm odkwaszająco.
Oczyszczająca dieta kaszowa polega na spożywaniu przez 3–14 dni samych kasz lub – w bardziej radykalnym wariancie – jednego gatunku kaszy. Ze względu na właściwości alkalizujące zalecana jest kasza jaglana lub gryczana. Dzienny jadłospis to 4–5 niewielkich posiłków złożonych wyłącznie z kaszy (ugotowanej w proporcji: 1 szklanka w 3 szklankach wody), którą można doprawić. Łączną ilość kaszy należy określić na podstawie swojego zapotrzebowania kalorycznego. Niektóre źródła zalecają wzbogacenie diety kaszowej o warzywa i owoce – świeże, suszone, w postaci soków. Bezwzględnie trzeba zrezygnować ze spożywania nabiału, mięsa, produktów zbożowych innych niż kasza, słodyczy. Należy pamiętać o piciu 1,5–2 l płynów dziennie, spośród których w radykalnych wariantach dopuszczalna jest jedynie woda i napary ziołowe, a w wersji uzupełnionej o wybrane warzywa i owoce – świeże soki.
Dieta kaszowa – efekty odchudzające
Kasze są wysokokaloryczne (100 g dostarcza 330–390 kcal), ale spożywane bez tuczących dodatków (np. sosów, mięs) mogą przyczynić się do utraty wagi. Duża podaż błonnika przyspiesza trawienie, ogranicza gromadzenie się tkanki tłuszczowej oraz zapewnia długotrwałe uczucie sytości. Dzięki temu odchudzanie – oparte na ujemnym bilansie kalorycznym w diecie i aktywności fizycznej – staje się bardziej efektywne. Ze względu na wysoką wartość odżywczą kaszy, krótkotrwała dieta kaszowa wzbogacona o warzywa i owoce nie powoduje niedoborów pokarmowych i pozwala na utratę paru kilogramów bez efektu jojo.
Dieta kaszowa a zdrowie
Utrzymywanie diety kaszowej – zwłaszcza w radykalnym wariancie – przez 2 tygodnie może prowadzić do poważnych niedoborów pokarmowych i nie jest bezpieczne dla organizmu. Dlatego – mimo spotykanych w licznych źródłach zaleceń – dieta oparta wyłącznie na kaszy nie powinna trwać dłużej niż kilka dni. Najlepszym rozwiązaniem jest włączenie kaszy na stałe do pełnowartościowego, dobrze zbilansowanego jadłospisu. Jej regularne spożywanie nie tylko wpłynie korzystnie na funkcje układu pokarmowego, ale też poprawi kondycję całego organizmu – m.in. spowolni procesy jego starzenia się oraz ograniczy ryzyko niedokrwistości czy chorób sercowo-naczyniowych.
