Groszek zielony znany było ponad 10 tysięcy lat temu. Uprawiano i regularnie jedzono go niemal na całym świecie ze względu na jego bogate wartości odżywcze. Roślina ta nie tylko dostarczała ludziom spore ilości białka, ale po wysuszeniu groch był łatwy do przechowywania.
Groszek zielony i jego odmiany
Groszek zielony to zwyczajowa nazwa niedojrzałych owoców grochu zwyczajnego. Roślina ta znana jest ludziom od tysiącleci i była uprawiana przez wiele ludów Europy, Azji i Afryki. Ceniona była nie tylko ze względu na swój smak i wysokie wartości odżywcze, ale również za to, że jej nasiona były łatwe w przechowywaniu po wysuszeniu. Podczas prac archeologicznych w Troi odkryto nawet garnek wypełniony suszonym grochem, który leżał tam przez setki lat.
W Europie groch jadany był zarówno przez biednych ludzi, chroniąc przed głodem i dostarczając duże ilości białka, jak i przez osoby z wyższych sfer, ceniące jego smak i sycące właściwości. Jedzono głównie łuskane i suszone nasiona po ugotowaniu. Moda na zielony groszek, czyli spożywanie go w okresie zanim jest jeszcze w pełni dojrzały, pojawiła dopiero się we Francji w okolicach XVII w. Dziś, ze względu na większe możliwości przechowywana, zielony groszek dostępny jest o każdej porze roku i podbija stoły na całym świecie.
Odmiany roślin, z których można uzyskać groszek zielony, to między innymi:
-
groch zwyczajny typowy – roślina uprawiana w Polsce od VII do VIII w., dorastająca do 2 metrów wysokości;
-
groch zwyczajny polny – podgatunek o fioletowych kwiatach i nieco mniejszych owocach, występujący dziko na polach i łąkach;
-
groszek cukrowy – pochodząca z Chin odmiana, którą jako jedyną da się spożywać w całości ze strąkami, ponieważ, w przeciwieństwie do innych rodzajów groszku zielonego, nie są one łykowate.
Groszek zielony – wartości odżywcze
Groszek zielony w 100 g zawiera 81 kalorii i dostarcza 20 g węglowodanów i 6 g białka. Ponadto zawiera sporo błonnika. Dzięki temu, mimo stosunkowo niskiej kaloryczności, jest pokarmem sycącym i dobrym budulcem dla organizmu.
Ponadto w 100 g surowy groszek zawiera liczne witaminy, w tym:
-
witaminę A – 38 μg, czyli 5% dziennego zapotrzebowania,
-
witaminę B1 (tiaminę) – 0,266 mg, czyli 23% dziennego zapotrzebowania,
-
witaminę B2 (ryboflawinę) – 0,132 mg, czyli 11% dziennego zapotrzebowania,
-
witaminę B3 (niacynę) – 2,09 mg, czyli 14% dziennego zapotrzebowania,
-
witaminę B5 – 0,169 mg, czyli 13% dziennego zapotrzebowania,
-
witaminę B9 (kwas foliowy) – 65 μg, czyli 16% dziennego zapotrzebowania,
-
witaminę C – 40 mg, czyli 50% dziennego zapotrzebowania,
-
witaminę E – 0,13 mg, czyli 1% dziennego zapotrzebowania,
-
witaminę K – 24,8 μg, czyli 44% dziennego zapotrzebowania.
Groszek zielony dostarcza także żelazo, magnez, mangan i fosfor.
Groszek zielony – właściwości lecznicze
Groszek zielony posiada właściwości, które sprawiają, że wpływa pozytywnie na zdrowie. Do jego niewątpliwych zalet można zaliczyć między innymi:
-
zmniejszanie ryzyka zachorowania na niektóre nowotwory – dzięki zawartości dużej ilości antyoksydantów i błonnika;
-
zapobieganie wystąpieniu anemii – groszek zawiera sporo żelaza, które łatwo się wchłania ze względu na obecności witaminy C;
-
dobroczynny wpływ na układ krwionośny – groszek zawiera witaminy wspierające serca i układ krążenia, błonnik obniżający poziom cholesterolu oraz antyoksydanty;
-
poprawę stanu oczu – groszek zielony zawiera luteinę, która chroni oczy przed zmęczeniem, a nawet niektórymi chorobami;
-
zmniejszanie ryzyka zachorowania na choroby wirusowe – groszek zawiera enzymy, które uniemożliwiają namnażanie wirusów.
Grochowi przypisywano też właściwości antykoncepcyjne. Badania wykazały, że regularne spożywanie dużych ilości nasion tej rośliny rzeczywiście ma takie działanie i płodność zarówno kobiet, jak i mężczyzn spada o 50%. Choć jest to zbyt słaby wynik, aby wykorzystywać te właściwości groszku, osoby starające się o dziecko powinny pamiętać o wykluczeniu go ze swojej diety.
Groszek zielony w kosmetyce
Ekstrakt z zielonego groszku znalazł zastosowanie w kosmetyce. Działa nawilżająco, poprawia elastyczność skóry i zawiera cynk, który absorbuje nadmiar sebum. Pozwala na utrzymanie równowagi kwasowo-zasadowej skóry i przyspiesza regenerację naskórka, ze względu na swoje właściwości przeciwzapalne.
Groszek zielony dla niemowlaka
Groszek zielony bywa polecany dzieciom już od 6 miesiąca życia. Należy jednak pamiętać, że roślina ta, a szczególnie jej skórka, może być ciężkostrawna. Dla niemowlaka można przygotować z niej zupę krem, przecierając skórki przez sito. Niektóre dzieci mogą mieć jednak problemy z jej strawieniem.
Groszek z puszki nie jest dobrym pokarmem dla małych dzieci, gdyż zalewa na ogół zawiera substancje konserwujące i regulujące smak, które nie powinny być przez nie spożywane.
