Sposób odżywiania znacząco wpływa na jakość wzroku. Witaminy na wzrok to podstawa pielęgnacji oczu. Ich bogatym źródłem są warzywa i owoce. Odpowiednio dobrana dieta spowalnia pogłębianie się krótkowzroczności, zmniejsza ryzyko rozwoju zaćmy, jaskry, zwyrodnienia plamki żółtej i zespołu suchego oka. Witaminy można także dostarczać do organizmu w postaci suplementów.
Jak poprawić wzrok?
Sposób odżywiania wpływa na stan zdrowia oczu. Odpowiednio zbilansowana dieta może częściowo zapobiegać występowaniu zespołu suchego oka, zaćmy, jaskry i dyskomfortu podczas noszenia soczewek oraz hamować starzenie się narządu wzroku. W diecie na poprawę wzroku nie powinno zabraknąć:
- luteiny – barwnika, który występuje głównie w warzywach, zwłaszcza: jarmużu, kapuście włoskiej, natce pietruszki, szpinaku, brokułach, szczypiorku, cukinii, dyni, papryce i owocach, takich jak jeżyny, maliny, porzeczki, jagody i borówki;
- zeaksantyny – organicznego związku chemicznego z grupy ksantofili, który występuje głównie w warzywach, zwłaszcza brokułach, brukselce, kukurydzy i pomidorach;
- kwasów omega 3 – niezbędnych nienasyconych kwasów tłuszczowych, których źródłem są: tuńczyk, szprot, makrela, sardynki, łosoś, śledź, dorsz, kawior, owoce morza, siemię lniane, orzechy włoskie, olej lniany, rzepakowy i sojowy oraz zielone warzywa liściaste;
- kwasów omega 6 – niezbędnych nienasyconych kwasów tłuszczowych, których źródłem są: olej sojowy, słonecznikowy, rzepakowy, lniany, arachidowy, wiesiołkowy i sezamowy, pestki dyni, słonecznika, sezamu, migdały, orzechy ziemne i awokado.
Witaminy na lepszy wzrok
Witaminy to związki organiczne, które nie są wytwarzane samoistnie w organizmie człowieka, dlatego muszą być dostarczane razem z pokarmem lub suplementowane. Witaminy są niezbędne dla prawidłowego funkcjonowania oczu. Wpływają na nie przede wszystkim witamina A, C, E, D i z grupy B.
Witamina A na wzrok
Szczególne znaczenie dla kondycji wzroku ma witamina A. Odgrywa istotną rolę w odbieraniu bodźców wzrokowych w siatkówce oka. Jej niedobór zwiększa ryzyko rozwoju ślepoty zmierzchowej (tzw. kurza ślepota, czyli niezdolność do widzenia po zmroku), wywołuje keratynizację (rogowacenie) nabłonków oka i kseroftalmię, czyli wysychanie spojówek i rogówek, a w skrajnych przypadkach rozlaną martwicę rogówki. Jest silnym antyoksydantem, dzięki czemu neutralizuje szkodliwe działanie wolnych rodników.
Witamina A zapobiega chorobom plamki żółtej. Pobudza produkcję specjalnego śluzu nawilżającego oko. Do najbogatszych naturalnych źródeł witaminy A należą: tran rybi, wątroba, słodkie ziemniaki, marchew, jarmuż, szpinak, dynia, morele, mango, szczaw, żółtko kurzego jaja, cykoria i papaja.
Witamina C na dobry wzrok
Do witamin poprawiających wzrok zalicza się również witaminę C. Jest alternatywnie nazywana kwasem askorbinowym. Jest to jeden z najpopularniejszych przeciwutleniaczy. Zapobiega rozwojowi zaćmy, sprzyja regulacji produkcji płynu łzowego i optymalizuje przyswajanie składników odżywczych przez tkanki oka. Potrzebna jest do procesu fotosyntezy kolagenu, który zapewnia trwałość naczyń krwionośnych oka. Niedobór witaminy C zwiększa ryzyko krwotoków i wylewów przedspojówkowych. Do najbogatszych naturalnych źródeł witaminy C należą: acerola, dzika róża, rokitnik, czarna porzeczka, natka pietruszki, czerwona papryka, chrzan, brukselka, truskawki i kiwi.
Witamina E na poprawę wzroku
Kolejną witaminą na poprawę wzroku jest witamina E. Wykazuje silne właściwości antyoksydacyjne. Zwiększa przyswajanie witaminy A. Uwadnia i nawilża oczy. Spowalnia postępowanie zwyrodnienia plamki żółtej. Do najbogatszych naturalnych źródeł witaminy E należą: migdały, nasiona słonecznika, orzeszki ziemne, orzechy laskowe, olej słonecznikowy, sojowy, kukurydziany i szafranowy, botwina, pomidory, suszone morele i szpinak.
Witaminy z grupy B na wzrok
Witaminami odpowiedzialnymi za wzrok są także: B1, B2, B3 i B12. Ich niedobór zaburza pracę nerwów wzrokowych i zmniejsza odporność oczu na zmiany chorobowe. Witaminy z grupy B zapobiegają pieczeniu, suchości i świądowi oczu oraz łagodzą nadwrażliwość na jasne światło. Dodatkowo poprawiają ukrwienie oka.
Do najbogatszych naturalnych źródeł witamin z grupy B należą: rośliny strączkowe (groch, fasola), produkty zbożowe, mięso, mleko i jego przetwory, drożdże, rzepa, kapusta, marchew, soja, pieczarki i ziemniaki.
Witamina D na dobry wzrok
W zakresie patofizjologii narządu wzroku niedobór witaminy D sprzyja nie tylko jaskrze, ale również rozwojowi zapalenia spojówek, zespołu suchego oka, krótkowzroczności i zwyrodnienia plamki związanego z wiekiem. Witamina D wykazuje wpływ na regulację ciśnienia wewnątrzgałkowego. Do najbogatszych naturalnych źródeł witaminy D należą: łosoś, tuńczyk, dorsz, śledź, sardynki, makrela, węgorz, tran, wątroba, ser, mleko i jego przetwory.
Co stosować na poprawę wzroku? Minerały
Pozytywne działanie na narząd wzroku wykazują minerały: selen, cynk, mangan i miedź. Mają właściwości antyoksydacyjne i utrzymują wiązania kolagenowe, zapewniając tym samym trwałość naczyń krwionośnych oka. Dodatkowo cynk uczestniczy w wytwarzaniu rodopsyny, która umożliwia rozróżnianie odcieni szarości i dobre widzenie po zmierzchu. Zaś selen stosuje się w profilaktyce retinopatii cukrzycowej u diabetyków. Do najbogatszych naturalnych źródeł powyższych minerałów należą:
- cynk – produkty pełnoziarniste, ryby, jaja;
- mangan – orzechy, fasola, jagody, groch;
- miedź – rośliny strączkowe, awokado;
- selen – owoce morza, kiełki pszenicy, ryby morskie, czosnek, cebula.
Bibliografia:
1. Włodarek D., Dietetyka, Warszawa, Format-AB, 2005.
2. Nowak R., Natura – niedocenione źródło kwasu askorbinowego, „Postępy Fitoterapii”, 2004, 1, s. 14-18.
3. Kotwas J., Składniki pokarmowe wpływające na stan narządu wzroku, „Ophtha Therapy”, 2017, 4 (2), s. 117-120.
4. Ciepłowska K., Terelak-Borys B., Kozub B., Grabska-Liberek I., Niedobór witaminy D jako możliwy czynnik ryzyka w patogenezie neuropatii jaskrowej, „Postępy Nauk Medycznych”, 2017, XXX(03), s. 140-143.
