Stolec wydalany przez niemowlaka stanowi jeden z wyznaczników tego, co dzieje się w organizmie dziecka. Konsystencja, zapach i kolor kupy informują o stanie zdrowia dziecka. Zmiany jej koloru są naturalnym i powszechnym stanem. Zielone zabarwienie kupy może, ale nie musi być powodem do zmartwień.
Pierwsza zielona kupka u noworodka, czyli smółka
Pierwszy stolec wydalony przez noworodka to tzw. smółka, która ma gęstą i lepką konsystencję oraz ciemnozielony kolor. Powstaje już podczas życia płodowego. Jelita dziecka zapełniają się od 20 tygodnia ciąży. Smółka składa się z mazi płodowej, wód płodowych, żółci, złuszczonych nabłonków, substancji z gruczołów trawiennych i narządów. Pierwsza kupa jest zazwyczaj bardzo obfita. Często po jej wydaleniu spada masa ciała dziecka. Wydalanie smółki powinno rozpocząć się w ciągu pierwszej doby od przyjścia na świat.
Ciemnozielona kupka u niemowlaka - stolce przejściowe
Kolejne po smółce są stolce przejściowe o zielono-brunatnym zabarwieniu, zawierające widoczne grudki mleka. Są luźne i niejednokrotnie spienione. Odpowiada za to zachodzący w jelicie grubym proces fermentacji laktozy i zawarta w mleku matki siara. Z biegiem czasu i wraz z urozmaicaniem jadłospisu dziecka, poprzez włączanie do diety nowych produktów spożywczych, kupa z zielonej zmieni kolor na brązowy.
Zielona kupka u niemowlaka karmionego mlekiem modyfikowanym
Decydujący wpływ na kolor odchodów dziecka ma dieta. Zielone zabarwienie kupki u niemowlaka może wynikać z karmienia go modyfikowanym mlekiem wzbogaconym w żelazo lub mieszanką ze zhydrolizowanym białkiem. Dziecko, które spożywa mieszanki mleczne, może wydalać także stolce jasnożółte, żółto-brązowe czy brązowo-zielone. Mają one znacznie bardziej stałą konsystencję w porównaniu z kupką niemowlaka karmionego piersią. Jeśli u dziecka nie rozwijają się inne niepokojące dolegliwości, a zwłaszcza zaparcia, nie trzeba się martwić.
Zielona kupka u niemowlaka karmionego piersią
Kupka dziecka może być grudkowata, ziarenkowata lub o konsystencji musztardy, jeśli jego dieta opiera się wyłącznie na mleku matki. Przybiera kolor jasnożółty lub intensywnie zielony. W przypadku niemowlaków karmionych naturalnie zielone zabarwienie kupy może być determinowane techniką karmienia piersią. Podczas krótkiego podawania pokarmu naprzemiennie z obu piersi niemowlakowi dostarczane jest mleko pierwszej fazy, które zawiera dużą ilość laktozy. Jej nadmiar nasila proces fermentacji treści jelit, co może powodować zieloną kupę.
Zielona kupka ze śluzem - kiedy trzeba zgłosić się do lekarza?
Koniecznie trzeba udać się do lekarza, gdy prócz zielonego koloru kupy pojawiają się niepokojące objawy takie, jak:
- błyszczenie kupy,
- tłusty stolec,
- śluz i ślady krwi w kupie,
- stan podgorączkowy lub gorączka,
- przewlekłe biegunki,
- wymioty,
- zahamowanie wzrostu,
- brak zwiększenia wagi ciała.
Zielona kupka u niemowlaka - inne przyczyny
Mimo iż powszechnie przyjęto, że zielone zabarwienie kupy dziecka jest nieprawidłowe, taki kolor wydalanego przez niemowlę stolca jest bardzo popularny i nie musi świadczyć o chorobie. Kupa zabarwiona na zielono w późniejszym okresie może mieć różne przyczyny.
Źródłem zielonego stolca może być nadwrażliwość na nabiał. Małe dzieci karmione naturalnie piersią, z racji, że mają jeszcze słabo rozwinięty układ pokarmowy, są bardzo wrażliwe na produkty spożywcze powszechnie zaliczane do alergizujących. W wyniku rozwijającej się u dziecka alergii pokarmowej, którą najczęściej jest skaza białkowa, czyli nadwrażliwość na białko mleka krowiego, kupka oprócz tego, że jest zielona, ma też domieszkę śluzu i krwi. Warto wówczas wprowadzić u matki dietę eliminacyjną i wykluczyć z codziennego jadłospisu przede wszystkim mleko i nabiał. Efekty powinny być zauważalne już po upływie 1-2 tygodni.
Stolec w kolorze zielonym lub ciemnozielonym może zwiastować żółtaczkę. Zielonkawe kupy ustępują samoistnie wraz z powrotem dziecka do zdrowia. Mogą pojawić się u zdrowego niemowlęcia podczas ząbkowania, ponieważ wkłada ono do buzi przedmioty, na których mogą znajdować się bakterie odpowiadające za infekcję. Wówczas można podać dziecku probiotyk. Czasami taki kolor kupy jest wynikiem kuracji antybiotykowej. Zielonkawe zabarwienie stolca może być determinowane wpływem powietrza. Stolec utlenia się w momencie kontaktu z powietrzem. Jest to również wynik przyspieszonego pasażu jelitowego albo rozszerzania diety. Ciemnozielony odcień stolca może być spowodowany silnie barwiącymi pokarmami, jak groszek, brokuły i szpinak.
Zielony kolor kupy może wynikać z powstającego z bilirubiny barwnika -sterkobilinogenu. Dzieje się tak, gdy część bilirubiny zawartej w żółci pozostaje w stolcu w formie niezmienionej. Odpowiada za to przyspieszony pasaż jelitowy oraz zmieniona flora bakteryjna jelit.
Powstawanie zielonej kupki u dziecka warunkuje znajdująca się w niej krew, która może być wyraźnie widoczna w postaci strzępków, kłaczków, nitek lub ciemnych punkcików. Stan ten może świadczyć m.in. o rozwijającym się zapaleniu jelit czy wadzie budowy układu pokarmowego. W tym przypadku należy bezzwłocznie skonsultować się z lekarzem. Krew w stolcu niemowlaka pojawia się także, gdy dziecko cierpi na zaparcia. Pochodzi wówczas z pękniętych naczynek.
