Niektóre choroby strun głosowych wymagają skomplikowanego leczenia, ale na wiele z nich można pomóc, wykorzystując domowe sposoby. Przede wszystkim jednak istotna jest dobra diagnostyka problemu.
Co to są struny głosowe?
Struny głosowe to potoczna nazwa fałdów głosowych, tworów znajdujących się na bocznych ścianach krtani. Zbudowane są z mięśni, więzadeł głosowych, tkanki łącznej, a ich błona śluzowa posiada gruczoły odpowiedzialne za odpowiednie nawilżenie. Razem ze szparą głośni tworzą głośnię. Dzięki ruchom strun głosowych szpara głośni przybiera odpowiednie kształty, konieczne do wydawania dźwięków o różnej barwie i natężeniu. Nie bez znaczenia jest też ich zdolność do drgania.
Zapalenie strun głosowych
Do zapalenia strun głosowych najczęściej dochodzi na skutek zapalenia krtani. Może mieć ono charakter bakteryjny, wirusowy lub autoimmunologiczny. Leczenie chorób bakteryjnych oparte jest o antybiotykoterapię, natomiast dolegliwości wywołane przez wirusy należy przeczekać lub podaje się leki sterydowe. Inną przyczyną takiego zapalenia może być silne nadwyrężenie strun głosowych, najczęściej związane z częstymi, długimi i głośnymi przemowami. W takim wypadku zaleca się odpoczynek i odpowiednią rehabilitację.
Polipy i guzki strun głosowych
Polipy strun głosowych to niegroźne guzki, które rozwijają się najczęściej na skutek zapalenia krtani lub nadużywania głosu. Charakterystyczne dla nich objawy to ataki kaszlu, afonii (utraty głosu) i dokuczliwa chrypka, ale ich obecności mogą też towarzyszyć duszności. Polipy i wszelkie guzki strun głosowych diagnozuje się dzięki laryngoskopii – czasami wystarczy obejrzeć krtań za pomocą lusterka laryngologicznego, ale bywa że konieczna jest endoskopia, którą przeprowadza się pod znieczuleniem. Leczenie polipów strun głosowych polega na ich chirurgicznym wycięciu, jest stosunkowo niegroźne i najczęściej udaje się zachować mięśnie i same fałdy głosowe w nienaruszonym stanie.
Niedomykalność strun głosowych
Niedomykalność strun głosowych, czyli niewydolność głośni, to przypadłość, w której fałdy głosowe nierównomiernie się stykają. Może mieć charakter przejściowy lub przewlekły. Do drugiego przypadku dochodzi najczęściej na skutek zmian zwyrodnieniowych i mikrourazów, czemu często towarzyszy powstawanie guzków głosowych.
Najczęstszą przyczyną niewydolności głośni jest jej nadmierne obciążenie związane z wykonywanym zawodem. Przewlekła forma tej choroby może uniemożliwiać dalszą pracę za pomocą głosu. Innymi przyczynami mogą być częste i przewlekłe infekcje krtani, urazy i przeprowadzone operacje.
Objawy niedomykalności strun głosowych to:
- szybkie męczenie się podczas mówienia i zanikanie głosu,
- nieustająca chrypka, która nasila się po dłuższym mówieniu,
- okresy bezgłosu,
- utrata dźwięczności głosu.
Leczenie niewydolności głośni oparte jest na działaniach profilaktycznych i odpoczynku. Bardzo ważne jest również podjęcie rehabilitacji głosowej, podczas której zaleca się częste zmiany tonacji głosu. Dodatkowo z pomocą mogą przyjść zabiegi fizjoterapeutyczne, takie jak jonoforeza, galwanizacja, elektrostymulacja, a także inhalacja.
Porażenie strun głosowych
Porażenie strun głosowych sprawia, że są one unieruchomione. Jest ono często wywołane przez uszkodzenie nerwów – błędnego, krtaniowego górnego lub wstecznego. Może być wiele przyczyn takiego stanu, między innymi:
- choroby bakteryjne,
-
wirusy,
- zapalenia autoimmunologiczne,
- radioterapia,
- toksyny (alkohol, tlenek węgla, niektóre leki),
-
cukrzyca,
- silne niedobory witamin,
- uciski wywołane przez powiększone węzły chłonne lub guzy.
Leczenie porażenia strun głosowych zależy od przyczyny, która je wywołała. Jeżeli da się je wyeliminować, często mogą one powrócić do sprawności. W wielu przypadkach jednak nie jest to możliwe i wyrządzone szkody bywają nieodwracalne.
Domowe leczenie strun głosowych
Choroby strun głosowych można wspierać domowymi sposobami leczenia. Większość z nich sprawdza się także jako doskonałe metody zapobiegające takim problemom. Żeby zadbać o swój aparat mowy, należy przede wszystkim:
- wystrzegać się zbyt głośnego i długiego mówienia,
- unikać szeptania,
- nie narażać się na wdychanie dymu papierosowego,
- zadbać o prawidłową wilgotność i temperaturę powietrza, szczególnie podczas snu (niewskazane jest suche i gorące),
- utrzymywać organizm w odpowiednim stanie nawodnienia,
- przed dłuższymi przemowami rozgrzewać mięśnie za pomocą odpowiednich ćwiczeń – na przykład mrucząc,
- unikać głośnego kaszlu,
- leczyć infekcje dróg oddechowych,
- w przypadku infekcji lub przesuszenia błony śluzowej stosować inhalacje.
