Sangwinik, choleryk, flegmatyk, melancholik to typy osobowości opisane w ramach pierwszej w historii koncepcji osobowości. Jej autorem był żyjący na przełomie V i VI w. p.n.e. grecki lekarz Hipokrates. Stworzona przez niego typologia doczekała się szerokiej recepcji, a jej podstawowe założenia i terminy do dziś funkcjonują w języku psychologii. Współcześnie hipokratejską klasyfikację odnosi się do pojęcia temperamentu – wrodzonych lub wykształconych w najwcześniejszym dzieciństwie cech osobowości, które z trudem ulegają modyfikacji na skutek późniejszych oddziaływań społecznych. Zazwyczaj pozostają niezmienne przez całe życie. Cechy te wiążą się ze sposobem wyrażania emocji, stylem działania w pracy czy nawiązywania relacji międzyludzkich.
Cechy flegmatyka
Flegmatyk to osoba spokojna, łagodna, zrównoważona emocjonalnie. Jest zwykle pogodna, choć może sprawiać wrażenie powściągliwej, a nawet chłodnej. Nie oznacza to jednak, że flegmatyk nie jest zdolny do głębokich uczuć. To typ introwertyka, który niechętnie uzewnętrznia swoje emocje. Cechuje się przy tym niską pobudliwością i rzadko ulega impulsom. Trudno wywołać w nim entuzjazm, ale też niełatwo go urazić czy wyprowadzić z równowagi w stresujących sytuacjach. Ma poczucie humoru, dużo dystansu do siebie i rzeczywistości, jest cierpliwy i tolerancyjny.
Flegmatyk nie należy do osób energicznych i przedsiębiorczych. Ma problem z podejmowaniem decyzji, nie lubi zmian. Zdarza mu się zwlekać z realizacją różnych zadań. Najchętniej działa bez pośpiechu, nie znosi nadmiaru obowiązków i odpowiedzialności. Kiedy jednak się czegoś podejmie, jest solidny i konsekwentny.
Osoby o temperamencie flegmatyka cenią spokój, rzadko zabierają głos w towarzystwie, unikają konfliktów, co jednak nie oznacza, że brak im umiejętności społecznych. Lubią obserwować innych, są doskonałymi słuchaczami, bez trudu godzą się na kompromisy, dzięki czemu łatwo zyskują przyjaciół. Niekiedy brak im asertywności, a jednostki o silniejszej osobowości nadużywają ich życzliwości. To jednak nie zniechęca ugodowego flegmatyka do poświęceń na rzecz bliskich mu osób.
Czym jest nieśmiałość? Czy to fobia społeczna czy cecha charakteru? Odpowiedź na filmie:
Flegmatyk w pracy
Flegmatyk może uchodzić za osobę leniwą, nielubiącą się przemęczać. To dlatego, że dynamiczna aktywność nie leży w jego naturze. Nie oznacza to jednak, że jest nieefektywnym czy nierzetelnym pracownikiem. Gdy działa w odpowiednim dla siebie tempie, może wykazać się wysokimi kompetencjami i starannością wykonania swoich obowiązków. Potrafi też zachować zimną krew w trudnych sytuacjach. Nie należy oczekiwać od niego inicjatywy czy szybkiego podejmowania decyzji, ale można liczyć na jego wytrwałość.
Z powyższych względów nie jest odpowiednia dla flegmatyka praca pod presją czasu, wymagająca improwizacji czy elastyczności. Świetnie odnajduje się w zawodach, w których należy być skrupulatnym, np. administracji czy księgowości. Lubi mieć jasno określone obowiązki, czuje się dobrze, wykonując zadania rutynowe. Najlepiej funkcjonuje na samodzielnych stanowiskach, choć jako osoba z natury życzliwa i niekonfliktowa zwykle bez trudu odnajduje się w zespole. Dzięki swoim zdolnościom obserwacji i obiektywnej oceny sytuacji może być dobrym mediatorem.
Flegmatyk w związku
Nawiązanie bliskiej relacji z flegmatykiem nie jest łatwym zadaniem. Osoba o takim temperamencie rzadko wykazuje towarzyską inicjatywę. Z początku jest zwykle zdystansowana, niechętnie zdradza swoje opinie i uczucia, bywa wręcz małomówna. Jeśli jednak zdobędzie się zaufanie i sympatię flegmatyka, może stać się on oddanym, współczującym przyjacielem czy pełnym akceptacji, bezkonfliktowym towarzyszem życia.
Flegmatycy są dobrymi partnerami ze względu na wyjątkową umiejętność słuchania i empatię. Ponadto zwykle wnoszą w związki równowagę i stabilizację. Zazwyczaj nie mają wygórowanych potrzeb i nie są osobami roszczeniowymi. Należy pamiętać, że niechęć do pośpiechu czy nagłych zmian to cechy temperamentu flegmatyka, których nie zdoła on w sobie zmienić. Jeśli jednak nie zaskakuje się go nowymi pomysłami, szanuje się jego potrzebę spokoju i działania we własnym tempie, potrafi odwdzięczyć się nadzwyczajną cierpliwością i wyrozumiałością.
Flegmatyk a sangwinik, melancholik i choleryk
Każdy człowiek jest indywidualnością. Tymczasem typologia temperamentów dzieli wszystkich tylko na cztery kategorie. Należy zatem pamiętać, że jest ona pewnym uproszczeniem i unikać szufladkowania ludzi jako flegmatyków czy choleryków. Charakterystyka osobowości pozwala docenić mocne strony i zrozumieć słabości jednostek, które w określonej sytuacji wykazują styl działania właściwy dla danego typu temperamentu. Rzadko jednak występuje on w czystej postaci – ludzie zazwyczaj reprezentują cechy co najmniej dwóch typów.
W przypadku osób, u których dominują rysy flegmatyka, najrzadziej pojawiają się cechy przeciwstawne, przypisywane cholerykom. Często jednak przejawiają one zachowania właściwe dla pozostałych typów temperamentu. Na przykład człowiek, który jest flegmatykiem w pracy, może wykazywać cechy sangwinika w życiu towarzyskim.
