Sangwinik, choleryk, flegmatyk, melancholik – to typy osobowości opisane w V w. p.n.e. przez greckiego lekarza Hipokratesa. Klasyfikacja ta stała się inspiracją dla późniejszych typologii, a jej nazewnictwo i podstawowe założenia funkcjonują do dziś. Zgodnie z odkryciami współczesnej psychologii w osobowości człowieka można wyróżnić pierwotne (wrodzone lub wykształcone w najwcześniejszym dzieciństwie) cechy, które pozostają niezmienne przez całe życie. Składają się one na temperament, który wyraża się w ekspresji jednostki, jej stylu działania w pracy czy w sposobie bycia w towarzystwie.
Cechy choleryka
Choleryk jest ekstrawertykiem. Zasadniczo to optymista o stabilnych uczuciach i przekonaniach. Kiedy jest spokojny, sprawia wrażenie osoby zasadniczej, zdystansowanej. Cechuje się jednak silną pobudliwością, impulsywnie – często w sposób nieprzewidywalny – reaguje na bodźce. Żywo okazuje emocje, wyrażając je nie tylko werbalnie, ale też postawą ciała, gestykulacją. Tryska entuzjazmem, kiedy wszystko układa się po jego myśli, ale w przeciwnym wypadku bywa wybuchowy, a nawet agresywny.
Choleryk to osoba o wysokim poziomie energii i aktywności. W działaniu jest dynamiczny, przedsiębiorczy, zdecydowany, otwarty na wyzwania. Ma duże ambicje, a dzięki zaradności i pewności siebie zwykle osiąga zamierzone cele. Bywa przy tym niecierpliwy i porywczy, ale nie brak mu wytrwałości i konsekwencji. Niekiedy jest wręcz uparty, a pewien słuszności swoich przekonań, niechętnie korzysta z kompromisowych rozwiązań. Nie lubi się mylić i źle znosi porażki.
Choleryk jest towarzyski, ale w grupie najczęściej przyjmuje postawę lidera. Jest dominujący, władczy. Przekonany o swojej racji, zwykle nie liczy się z opinią innych osób. Nie jest skłonny do współczucia, jednak kiedy już zaangażuje się w czyjeś problemy, potrafi poświęcić im wiele energii. Z natury jest niezależny, chętnie działa w pojedynkę, nie wchodzi w powierzchowne relacje. Zwykle jest oddanym przyjacielem czy rodzicem.
A co z nieśmiałością? Czy jest to zaburzenie, czy może cecha charakteru? Odpowiedź znajdziecie na filmie:
Choleryk w pracy
Choleryk to pracoholik i urodzony przywódca. Nie oznacza to, że musi zajmować stanowiska kierownicze, ale w związku ze swoją potrzebą aktywności, kreatywnością, ambicjami i skłonnością do rywalizacji w zespole najczęściej jest liderem. Predestynują go do tego również wysokie zdolności organizacyjne, zaufanie do własnych możliwości, łatwość podejmowania decyzji w sytuacjach wymagających szybkiego działania i umiejętność rozwiązywania problemów. Jest przebojowy, a jednocześnie bierze na siebie odpowiedzialność za swoje decyzje.
Współpraca z cholerykiem nie należy do najłatwiejszych. Potrafi być apodyktyczny, nie znosi sprzeciwu, łatwo go rozdrażnić, zwłaszcza gdy nie okaże się dostatecznych dowodów uznania dla jego starań. Niemniej współdziałanie z takim człowiekiem ma wiele dobrych stron. Choleryk ma odwagę działać nieszablonowo, podejmować trudne wyzwania, co stwarza szansę rozwoju całemu zespołowi. Choć preferuje samodzielną pracę, nad którą ma pełną kontrolę, dla dobra realizowanego projektu zwykle wspiera inne uczestniczące w nim osoby. Potrafi być całkowicie skoncentrowany na wyznaczonych celach i dążyć do nich z poświęceniem. Jego energia jest zwykle inspirująca i zaraźliwa.
Choleryk w związku
Mimo dużej otwartości nawiązywanie bliskich relacji nie przychodzi cholerykowi z łatwością. Jest on wymagający, ma problem z uznawaniem poglądów odmiennych od własnych, potrafi ranić nieprzemyślanymi reakcjami. Zwykle jednak jest lojalnym, niezawodnym partnerem. O ile zrozumie się go i zaakceptuje jego wybuchowy temperament, życie z nim może być harmonijne i fascynujące.
Jak postępować z cholerykiem? Przede wszystkim trzeba pamiętać, że łatwo wyprowadzić go z równowagi, a wybuchy złości czy gniewu to naturalny dla niego sposób wyrażania negatywnych emocji. Jego zachowania są wówczas niewspółmierne do skali problemu, zwykle żałuje później słów wypowiedzianych w furii, nawet jeśli nie potrafi za nie przeprosić. Ponieważ działa pod wpływem impulsu, a nie z premedytacją, gotów jest szybko zapomnieć o każdym nieporozumieniu. Dlatego nie należy przywiązywać się do tego, co choleryk robi pod wpływem emocji, choć na pewno warto wyznaczyć granice, których nie powinien przekraczać. Dobrze jest także określić obszary, w których musi uwzględniać potrzeby i racje partnera, na pozostałych pozwalając mu realizować naturalną skłonność do zarządzania i doceniając jego wysiłki. Komunikacja z cholerykiem jest efektywna, gdy operuje się konkretami, przedstawia jasne oczekiwania. Jeśli uszanuje się jego potrzebę niezależności i poświęcenia pracy, zwykle odwdzięcza się pełnym zaangażowaniem w chwilach przeznaczonych dla rodziny.
W osobie choleryka zyskuje się partnera niezwykle odpowiedzialnego, troszczącego się o bezpieczeństwo i dobrobyt bliskich. Jest pracowity, przedsiębiorczy, dotrzymuje danego słowa. Motywuje do aktywności, rozwoju, sam starając się wciąż doskonalić w interesujących go dziedzinach. Wspólny czas potrafi wypełnić pozytywną energią, optymizmem, ciekawymi pomysłami.
Choleryk a sangwinik, melancholik i flegmatyk
Opisany powyżej typ temperamentu rzadko występuje w czystej postaci. Atrybuty choleryka mogą u danej osoby dominować, ale najczęściej ma ona także cechy sangwinika czy melancholika. Rzadziej zdarza się połączenie choleryk-flegmatyk, ponieważ są to typy przeciwstawne.
