Płyty skalne wykorzystywane w saunie Ganbanyoku (japońskim spa) pochodzą z kamieniołomów znajdujących się na wyspie Hokkaido. Buduje się z nich podgrzewane łoża, na których spoczywają osoby biorące udział w zabiegach.
Jak działa japońska sauna?
Japońska sauna Ganbanyoku to częsty w dalekowschodnich częściach Azji sposób na odnowę biologiczną. Zabiegi odbywają się w pomieszczeniach, w których panują ściśle określone warunki. Typowa temperatura to około 45 stopni C, wilgotność – 50–60%. Parametry te, w porównaniu z innymi odmianami sauny, nie są więc w żaden sposób ekstremalne, wręcz przeciwnie – można uznać, że jest to środowisko o niewielkim tylko stopniu modyfikacji wpływające na organizm w bardzo łagodny sposób.
Istotne znaczenie w saunie japońskiej przypisuje się materiałowi, z którego wykonane są łoża przeznaczone dla osób korzystających z tej formy odnowy biologicznej. Polerowane płyty (wmontowane w podłogę lub znajdujące się na specjalnych podestach) to materiał skalny z japońskiej wyspy Hokkaido. Do użycia w saunach wybiera się jedynie czarną, wulkaniczną krzemionkę (ang. black silica). W trakcie przygotowywania sauny do zabiegów kamienne łoża muszą osiągnąć temperaturę taką samą, jak otaczające je powietrze. Dzięki temu działają rozgrzewająco na tkanki osoby, która korzysta z sauny Ganbanyoku.
Porównanie japońskiego spa z innymi odmianami sauny
Korzystając z powyższego opisu, można natychmiast wychwycić różnice pomiędzy sauną japońską a innymi odmianami spotykanymi w Europie. Temperatura w japońskim spa jest zdecydowanie niższa niż w saunie fińskiej czy ruskiej (gdzie typowe wartości sięgają 90–110oC). W Ganbanyoku zbliżona do naturalnej jest także wilgotność, co odróżnia ją od sauny suchej (fińskiej) i parowej (ruskiej).
Charakterystycznym dla Europy zjawiskiem jest ogrzewanie ciała wyłącznie ciepłem otaczającego je powietrza. Drewno, wykorzystywane do konstrukcji pomieszczeń, ma niską pojemność termiczną, słabo przenosi energię i w minimalnym stopniu wypromieniowuje ją w postaci fal podczerwonych. W saunie japońskiej bezpośrednie działanie ciepła kamiennego łoża i emisja przez nie energii w postaci podczerwieni (w jej dalekim paśmie) są uważane za największe zalety tej metody regeneracji organizmu.
Działanie sauny Ganbanyoku na organizm człowieka
Za podstawową prozdrowotną cechę sauny japońskiej uważa się działanie ciepła przekazywanego przez krzemionkowe łoże. Dzięki wypromieniowywaniu energii w postaci fal dalekiej podczerwieni (w skrócie FIR, od angielskiej nazwy Far Infrared) ciepło dociera na większą głębokość, osiągającą nawet 4–5 cm od powierzchni skóry. Dzięki temu uzyskuje się zwiększenie ukrwienia nie tylko powierzchownych warstw powłok ciała, ale również tkanki podskórnej, mięśniowej, ścięgien czy stawów. Zwolennicy tej metody są zdania, że pozwala ona na:
- znacznie bardziej efektywną regenerację organizmu po wysiłku,
- uzyskanie efektu odmłodzenia skóry dzięki pobudzeniu krążenia i szybszej odnowie kolagenu,
- redukcję cellulitu,
- przyspieszenie wchłaniania się zmian zapalnych, obrzęków, wysięków,
- szybkie i efektywne usuwanie z organizmu toksyn i produktów przemiany materii.
W opisach japońskiego spa wspomina się często o unikalnym działaniu ciepłej czarnej krzemionki wulkanicznej – wydzielaniu bliżej nieokreślonych jonów ujemnych. Mają one wchodzić w interakcje z organizmem człowieka korzystającego z sauny, wpływać na wyjątkowe przyspieszenie opisanych procesów odnowy biologicznej. Zjawisko to nie zostało jednak opisane od strony naukowej ani potwierdzone większą ilością kompletnych od strony eksperymentalnej doniesień.
Jak działa i jak jest zbudowana skóra? Dowiesz się tego z filmu:
Korzyści z japońskiej sauny Ganbanyoku
Zastosowana technologia i sposób przeprowadzenia zabiegów w japońskim spa pozwala na uzyskanie wielu korzystnych efektów. Ciepło ma zdecydowany wpływ na pobudzenie metabolizmu, poprawę krążenia i ukrwienia zarówno powłok, jak i narządów wewnętrznych. Sprzyja to regeneracji organizmu, szybszemu usuwaniu lub dezaktywacji toksyn oraz cofaniu się zmian zapalnych. Zabiegi mają też korzystny wpływ na działanie układu odpornościowego człowieka. Dzięki umiarkowanej temperaturze i naturalnej wilgotności odpowiednie są one dla dużej grupy osób, a przeciwwskazania do korzystania z sauny japońskiej są bardzo ograniczone.
Sauny Ganbanyoku są często projektowane tak, by przebywanie w nich było również przeżyciem estetycznym. Trwającym 50–60 minut zabiegom towarzyszy często muzyko- bądź aromaterapia i masaże. Przebywanie w tak przyjemnej atmosferze powoduje odprężenie, redukcję napięcia nerwowego i uwolnienie endorfin (hormonów szczęścia). Wpływa to bardzo korzystnie na stan psychiczny, zwiększa odporność na czynniki stresogenne i ułatwia codzienne funkcjonowanie.
Bibliografia:
1. P. Koper, Rodzaje kąpieli w saunie i łaźni, [w:] Sauna – Ogólnopolski Kwartalnik Polskiego Związku Saunowego, nr 3, Warszawa 2004.
W. Kasprzak, A. Mańkowska, Fizykoterapia, medycyna uzdrowiskowa i SPA, Warszawa 2008.