Polskie dzieci tyją najszybciej w Europie. Szacuje się, że już co czwarte ma nadwagę. Jeśli nic się nie zmieni doczekamy czasów, gdy już u trzydziestolatków lekarze będą diagnozować zawał serca. Takiej sytuacji można jednak uniknąć. Wystarczy zmienić dietę.
Dieta dziecka – co powinno się w niej znaleźć?
Menu dziecka, tak samo jak osoby dorosłej, powinno opierać się na warzywach. To właśnie one są najlepszym źródłem witamin i substancji odżywczych, których młody organizm potrzebuje. Warto pamiętać także o produktach z pełnego ziarna oraz rybach, które stanowią najlepsze źródło kwasów omega-3. Związki te poza korzystnym wpływem na układ krwionośny mają ogromny wpływ na rozwój układu nerwowego dziecka. To dzięki nim starsze już dziecko szybciej się uczy, ma lepszą pamięć i łatwiej zapamiętuje nowe informacje.
Przypominamy, że już w najbliższą sobotę, 13 kwietnia, w programie 36,6°C startuje akcja #jembozdrowe. Więcej informacji o akcji znajdziesz tutaj.
Racjonalne menu to najlepszy sposób, aby dziecko w dorosłym życiu nie miało problemów z nadwagą, sercem, nadciśnieniem i nie zachorowało na cukrzycę typu 2. Zmiana nawyków żywieniowych to proces, który powinien dotyczyć nie tylko samego dziecka, ale i jego rodziców. Jeśli tylko dziecko będzie „zmuszane” do jedzenia zdrowych rzeczy, nic z tego nie będzie. Rodzice muszą sobie zdawać sprawę, że dziecko uczy się przede wszystkim przez obserwację i w późniejszym wieku będzie powielało schematy, które pozna w domu. Czy zmiana utartych nawyków jest trudna? Jak zacząć zmieniać swoje podejście do żywienia? Na te i na inne Wasze pytania odpowiadała dr Joanna Myszkowska-Ryciak, dietetyk.
Jak zacząć jeść zdrowo?
Zdrowe żywienie ma wpływ nie tylko na wygląd czy sprawność fizyczną dziecka. Coraz częściej mówi się, że dieta jaką stosujemy może wpłynąć na nasze samopoczucie. Zdaniem wielu badaczy niezdrowe menu można łączyć także z depresją! Warto mieć to na uwadze i zamiast serwowania dziecku kolejnej słodkiej przekąski czy hamburgera z popularnej restauracji,podać mu jabłko czy domowej roboty słodycze.
Dr Joann Myszkowska-Ryciak to specjalistka z zakresu żywienia. Zajmuje się przede wszystkim żywieniem dzieci (żywieniem niemowląt i małych dzieci; postępowaniem dietetycznym u dzieci z cukrzycą, otyłością oraz zaburzeniami odżywiania), dietoterapią oraz znaczeniem diety w profilaktyce. Na co dzień pracuje w Szkole Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie.
Drogi Użytkowniku serwisu zdrowie.tvn.pl pamiętaj, że jeśli zamieszczasz wypowiedź, zarówno w formie komentarza jak i wymiany zdań w trakcie czatu, zawierającą dotyczące Cię informacje, to tym samym upubliczniasz informacje mogące zawierać twoje dane osobowe w tym np. dane o Twoim stanie zdrowia.
Korzystanie z czatu odbywa się na zasadach określonych w regulaminie serwisu zgodnie z art. 8 ustawy z dnia 18 lipca 2002 r. o świadczenie usług drogą elektroniczną.
Czat z ekspertem ma charakter edukacyjny i nie zastępuje wizyty u lekarza. Jeśli masz jakiekolwiek pytania i wątpliwości związane ze swoim stanem zdrowia, omów je ze swoim lekarzem.
Czy u dzieci stosujących specjalne diety np. wegetariańską lub z eliminacją białek mleka krowiego konieczna jest suplementacja witamin i minerałów? Jeśli tak to jakie?
dr Joanna Myszkowska-Ryciak, dietetyk
Jeżeli jest to dieta tylko wegetariańska nie ma takiej potrzeby. To samo w przypadku diety bezmlecznej. Mimo to warto skonsultować się z dietetykiem, który dokładnie przeanalizuje jadłospis. To ważne, ponieważ w dietach bezmlecznych może brakować wapnia, zaś w diecie wegetariańskiej mogą pojawić się niedobory witaminy b12, kwasów omeg 3, witaminy D, cynku, żelaza oraz wapnia. Ale nie jest to regułą. Obie diety mogą być zbilansowane i bezpieczne dla dziecka. Jednak menu powinien ułożyć specjalista. Ryzyko niedoborów jest znacznie większe przy diecie wegańskiej.
Moje dziecko nie chce jeść mięsa podasz obiadu wyjada wszystko a mięso zostaje. Próbowałam wszelkich metod lecz na nic. czy to się z czasem zmieni?
dr Joanna Myszkowska-Ryciak, dietetyk
Dziecko nie musi jeść mięsa, jeśli w jego diecie znajdują się inne produkty bogate w białko, tj. ryby, produkty mleczne, jaja.
Jak ograniczyć spożycie kalorii u otyłego dziecka?
dr Joanna Myszkowska-Ryciak, dietetyk
Przede wszystkim zobaczyć czy pije słodkie napoje i wyeliminować je z diety. Należy też ograniczyć słodycze oraz zwrócić uwagę na zawartość tłuszczów i cukru. Warto jednak wybrać się do dietetyka w celu dokładnego przeanalizowania jadłospisu.
Czy istnieją wskazania do profilaktycznego stosowania witaminy D u dzieci do 18. roku życia?
dr Joanna Myszkowska-Ryciak, dietetyk
Oczywiście, że tak. Dzieci między 1 a 10 rokiem życia powinny przyjmować od 600 do 1000 jednostek, w zależności od diety, masy ciała oraz tego, czy dziecko dużo czasu spędza na słońcu, zwłaszcza na przełomie maja i września. Jeśli w tym czasie spędza wystarczająco dużo czasu na słońcu, czyli co najmniej 15 minut od 10-15, bez kremów z filtrem, i ma odkryte przedramiona i łydki, ta suplementacja nie jest konieczna.
Jak należy postępować z 2-letnim dzieckiem, które prawidłowo się rozwija i dobrze toleruje wszystkie pokarmy, natomiast po podaniu mleka UHT występuje biegunka?
dr Joanna Myszkowska-Ryciak, dietetyk
Nie podawać mleka UHT.
Czy dziecko 8 letnie może pić bez ograniczeń musujące preparaty wielowitaminowe np. zamiast napojów?
dr Joanna Myszkowska-Ryciak, dietetyk
Absolutnie nie. Preparaty takie służą uzupełnieniu niedoborów witaminowych, nie można ich traktować jak napoju.
Od jakiego wieku można podawać dziecku pełne mleko? Które mleko wybrać: 2 czy 3,2%?
dr Joanna Myszkowska-Ryciak, dietetyk
Niemowlętom nie podajemy mleka krowiego, jako posiłku. Powyżej pierwszego roku życia podajemy mleko o zawartości tłuszczu 3,2. Dla dzieci starszych, np. nastolatków, lepsze będzie mleko 2 procentowe.
Jako formę przekąski podaję swojemu dziecku orzechy. Czy częste spożywanie orzechów może sprzyjać nadwadze?
dr Joanna Myszkowska-Ryciak, dietetyk
Wszystko zależy od ilości. Orzechy są zdrowym, ale bardzo kalorycznym produktem. Osoba dorosła może zjeść ok. 30 gramów dziennie, w przypadku dziecka, w zależności od wieku, porcja będzie mniejsza.
Jak ograniczyć podjadanie między posiłkami? Co dziecko może podjadać?
dr Joanna Myszkowska-Ryciak, dietetyk
Przede wszystkim owoce, warzywa, Można też podawać produkty fermentowane naturalnie produkty mleczne, np. jogurt kefir. To są zdrowe przekąski. A żeby ograniczyć podjadanie postarajmy się ograniczyć podawanie przekąsek. Jeśli jest bardzo głodne podajmy mu np. jabłko, Czasem zdarza się, że dziecko zrezygnuje i poczeka na posiłek główny. starajmy się nie oferować produktów bardzo atrakcyjnych, jak np. batonik. w ten sposób wyrabiamy u dziecka niezdrowe nawyki.
Czy masło jest zdrowe dla dziecka, czy lepiej stosować tłuszcze roślinne (margaryny)?
dr Joanna Myszkowska-Ryciak, dietetyk
Dla dzieci bardziej wskazane jest masło. Jeśli jednak ma alergię na białka mleka krowiego to zalecana jest margaryna bez mleczna.
Nie jemy w ogóle mięsa, ale dzieciom podajemy od czasu ryby. Czy to wystarczy? Czy małe dzieci mimo wszystko powinny jeść mięso?
dr Joanna Myszkowska-Ryciak, dietetyk
Dieta wegetariańska może być stosowana u dzieci i mięso nie musi być koniecznie podawane. Dobrym źródłem białka są ryby, jaja, twarogi, produkty mleczne, nasiona roślin strączkowych, np. soczewica. Przy takiej diecie nie powinny pojawić się niedobory, warto jednak skonsultować się lekarzem, aby ten ocenił czy dziecko rozwija się prawidłowo.
Jakie herbatki ziołowe można podawać dzieciom? Czy lipa i rumianek są bezpieczne? Kiedy można podać np. mięte?
dr Joanna Myszkowska-Ryciak, dietetyk
Takie herbatki możemy podawać już od pierwszego roku życia. Trzeba jednak uważać, czasem zdarza się, że u dziecka pojawia się nadwrażliwość. Roczne dziecko może pić melisę, mięte, rumianek czy lipę. W przypadku niemowlaków najlepiej podawać wodę, którą powinny pić dzieci w każdym wieku, gdyż najlepiej gasi pragnienie. Jeśli jednak chcemy podać coś ciepłego do picia niech to będzie herbata owocowa, a nie czarna. Trzeba pamiętać, że herbata nie może być zbyt mocna i nie dodajemy do niej cukru.
Jaką rybę, jako pierwszą, można podać małemu dziecku?
dr Joanna Myszkowska-Ryciak, dietetyk
To zależy od wieku. Jeśli to jest niemowlę najlepiej wybrać rybę ze słoiczka. Ponieważ została przebadana pod kątem stężenia metali ciężkich. W przypadku starszych dzieci warto wybierać ryby, które metali ciężkich mają mniej. Może to być łosoś, pstrąg, makrela, morszczuk, dorsz, sardynki. Na pewno niezalecane są tuńczyk, panga, miecznik i szczupak. Dziecku można podawać ryby gotowane, pieczone lub duszone. Wędzone, smażone nie są wskazane.
Mój siedmioletni syn bardzo lubi soki owoce. Wiem, że mają dużo cukru i nie powinien ich pić za dużo. Jaka jest bezpieczna dzienna porcja?
dr Joanna Myszkowska-Ryciak, dietetyk
Do niepełnej szklanki, czyli między 150 a 200 ml.
Co zrobić z dzieckiem, które nie chce jeść? Moja prawie pięcioletnia córka ciągle grymasi do jedzenie. Jedyne co mogłaby jeść na okrągło to awokado. Ok, jest zdrowe, ale w nadmiarze może być przecież groźny dla wątroby. Co robić?
dr Joanna Myszkowska-Ryciak, dietetyk
Dieta monotonna nie jest dobra. Jeśli dziecko jest wybredne, warto udać się do lekarza, aby ocenił wzrost dziecka w oparciu o siatki centylowe, żeby sprawdzić, czy rośnie prawidłowo. Warto także skonsultować się z dietetykiem. dietetyk podczas pierwszej wizyty będzie potrzebował listy tego, co dziecko jadło i piło przez trzy dni. To pozwala ocenić czy dziecko je regularnie, czy może podjada miedzy posiłkami, a także co dziecko pije. Bardzo często zdarza się, że dziecko sięga po soki owoce i po prostu nie jest głodne. Takie dokładne spisanie jadłospisu pozwala oszacować czy ilości są adekwatne do wieku dziecka, czasem dorośli nie zdają sobie sprawy z tego, że porcja dla dziecka powinna być mniejsza. To wszystko ułatwi dietetykowi oszacowanie, czy dziecko je prawidłowo.
Czy rocznemu dziecku można już zacząć podawać produkty mączne, takie jak makaron? Czy to zdecydowanie za wcześnie?
dr Joanna Myszkowska-Ryciak, dietetyk
Rocznemu dziecku już można. Kasze i makarony jak najbardziej mogą pojawić się w diecie rocznego dziecka.
Jak przekonać dziecko do jedzenia warzyw?
dr Joanna Myszkowska-Ryciak, dietetyk
Przede wszystkim trzeba samemu jeść warzywa, serwować je dziecku. Jeśli na stole nie będzie warzyw dziecko nie będzie ich jadło. Trzeba próbować i podawać dziecku warzywa , które mają ciekawy kolor, warto także podawać je w ciekawej formie, np. z rzodkiewki można zrobić różyczkę. starsze dziecko można zachęcić, żeby samo wycięło kształt z warzywa. I zawsze starajmy się, żeby dziecko miało wybór. Można także serwować niektóre warzywa z owocami, np. marchewkę z ananasem.
Jak postępować z dzieckiem, które lubi tylko jeden rodzaj posiłków?
dr Joanna Myszkowska-Ryciak, dietetyk
Rodzice muszą dawać dobry przykład, nawet jeśli dziecko nie chce jeść rodzice, muszą próbować, nawet jeśli tych prób ma być kilkanaście. Dobrze jest podawać warzywa, których nie lubi w towarzystwie potrawy, którą lubi np. warzywa z makaronem lub naleśnikiem. Warto także włączyć dziecko w zakupy i przygotowanie potrawy, oswoić go z nowym produktem, ale dajmy mu też wybór - czy chcesz na obiad marchewkę czy brokuła, czy chcesz startą marchewkę czy brokuła w różyczkach. Zachęcanie dziecka do nowych pokarmów trzeba dostosować do wieku dziecka. Warto także przemycić nowy produkt np. do opowiadanej dziecku bajki. Różny sposób podania będzie miało znaczenie. Np. stare buraczki mogą dziecku nie smakować, ale te pokrojone w kostkę już tak. Dla dziecka będzie to inne warzywo. Warto także zadbać o to, aby dziecko jadło w towarzystwie.
