O czym musi pamiętać chory na cukrzycę w czasie pandemii koronawirusa?
dr n. med. Patrycją Wachowską-Kelly, specjalista chorób wewnętrznych i leczenia otyłości -bariatra, Szpital Medicover: Cukrzyca może mieć bezpośredni wpływ na działanie układu odpornościowego i sprawić, że nie będzie on działał prawidłowo. Dlatego, w tym szczególnym czasie, bardzo ważna jest samoświadomość chorego. Pacjent musi stosować zdrową dietę. Jeść dużo warzyw, ostrożnie podchodzić do owoców (najlepiej sięgać po nie w pierwszej części dnia) oraz zadbać o białko, czy to w postaci mięsa czy ryb. Do tego trzeba dołożyć leczenie farmakologiczne i aktywność fizyczną.
Teraz kiedy parki i lasy zostały otwarte nie ma już wymówki, żeby zostać w domu.
To prawda, ale trzeba pamiętać, że aktywność fizyczna aktywności fizycznej nierówna. Choć nie ma znaczenia, czy pójdziemy na spacer czy na rower trzeba pamiętać, że na ruch trzeba poświęcać minimum 30-60 minut. Najlepiej ćwiczyć pięć razy w tygodniu. Kluczowe w czasie aktywności jest nasze tętno. Jeśli będąc w lesie będziemy się zatrzymywać i przyglądać drzewom czy ptakom – nie można tego uznać za aktywność fizyczną. Aby ten ruch był wartościowy i dał efekty musi podnieść nam się tętno. Dlatego zamiast kontemplacji natury polecam szybki marsz.
Zobacz także: Raport specjalny o koronawirusie
Jak w czasie pandemii wyglądają konsultacje? Czy wizyty w ogóle się odbywają?
Większość moich pacjentów to osoby starsze, czyli grupa, dla której zakażenie koronawirusem może być bardzo niebezpieczne. Dlatego najczęściej proponujemy im teleporady. Jeśli chory miał wcześniej zaplanowaną wizytę edukator z poradni kontaktuje się z nim odpowiednio wcześniej. Nie tylko przypomina o wizycie, ale także mówi, co trzeba na nią przygotować. Chory na cukrzycę podczas takiej teleporady musi mieć ze sobą książeczkę z pomiarami cukru, a także przygotować spis leków i dawek w jakich są przyjmowane.
Bardzo często osoby, które mają cukrzycę zmagają się też z innymi schorzeniami. Zazwyczaj są to choroby nerek, choroby serca, astma czy POChP. Podczas telekonsultacji lekarz musi zapytać chorego czy w ostatnim czasie nic się nie zmieniło, czy jakieś objawy się nasiliły, czy chory zaczął przyjmować, jakieś nowe leki, czy w codziennych pomiarach pojawiła się jakaś zmiana.
Warto zaznaczyć, że osoby, które równocześnie z cukrzycą leczą astmę sterydami mogą mieć podwyższony poziom glukozy we krwi. Jeśli takie sytuacje mają miejsce trzeba o tym powiedzieć lekarzowi. Pacjenci z astmą muszą sobie zdawać sprawę, że każda infekcja może prowadzić do jej zaostrzenia, a to z kolei może wpłynąć na stężenie cukru we krwi. Taka sytuacja może wymagać przyspieszania wizyty u lekarza. Pacjenci muszą pamiętać, że mimo pandemii w stanie pilnym zawsze znajdą pomoc i bez obaw mogą zgłaszać się telefonicznie do szpitala czy poradni.
Czy powstanie lek na cukrzycę typu 1? Dowiesz się tego z filmu:
Czy rozmowa telefoniczna jest miarodajna? Na ile pozwala postawić prawidłową diagnozę?
Tak naprawdę nie ma znaczenia czy rozmawiamy z pacjentem w gabinecie czy przez telefon. Wszystko zależy od samego pacjenta. W gabinecie faktycznie można czasem coś zweryfikować. Zdarza się, że pacjenci wpisują do książeczki nieprawdziwe wyniki pomiarów. Dzięki temu, że chory przychodzi z własnym glukometrem, a te urządzenia zapisują pomiary – po podłączeniu go do systemu mogę sprawdzić, czy pacjent mówi prawdę, czy też nie.
Dlatego, tak ogromne znaczenie ma to, aby sam pacjent miał świadomość, że nieleczona cukrzyca może być bardzo niebezpieczna i zatajając czy fałszując jakieś informacje szkodzi tylko sobie.
Czy wizyty kontrolne obywają się normalnie? Czy część z nich można przełożyć lub zastąpić teleporadą?
Bardzo dużo zależy od tego, kiedy chory miał rozpoznaną cukrzycę i jaki ma rodzaj cukrzycy. Jeśli pacjent zmaga się z chorobą od lat, jest właściwe wyedukowany i stosuje się do zaleceń lekarza i jeśli nic się nie dzieje i cukrzyca jest pod kontrolą – badanie kontrolne można bez obaw odłożyć na później. Jeśli pacjent ma świeżo rozpoznaną cukrzycę zgodnie z przepisami – wybuch pandemii nic nie zmienił – musi pojawić się w palcówce. Takiemu choremu trzeba wszystko bardzo dokładnie wytłumaczyć, chory musi wiedzieć, co i jak musi robić. Jaką dietę stosować, kiedy aplikować insulinę, jak to robić. Warto zaznaczyć, że to właśnie od lekarza chory dostaje pierwszy pen insulinowy i glukometr. Z takim pacjentem zazwyczaj umawiamy się na kolejną wizytę w placówce raz na dwa tygodnie lub raz w miesiącu.
Czy to bezpieczne?
Tak. Zachowujemy niezbędne środki ostrożności. Staramy się, aby w placówce przebywało maksymalnie dwóch pacjentów – jeden w gabinecie, drugi w poczekalni.
Czy pacjenci przed wejściem do placówki są sprawdzani?
Tak, przed wejściem mają mierzoną temperaturę, zadawane są pytania odnośnie, przechorowania lub przebywania lub kontaktu z osobami chorymi na COVID-19, każdy pacjent dostaje maseczkę oraz rękawiczki.
Jakie są rodzaje cukrzycy i czym się od siebie różnią? Dowiesz się tego z filmu:
Pacjenci z cukrzycą muszą co pewien czas wykonywać badania kontrolne. Czy coś w czasie pandemii się zmieniło?
Badania kontrolne dalej są wykonywane, ale w przypadku pacjentów, którzy stosują się do zaleceń, mają ustabilizowaną chorobę i poprzednie badania były w normie można je odłożyć. W przypadku pacjentów, którzy są dopiero diagnozowani badanie i wizyta w placówce są niezbędne. Chory, który ma mieć wykonany test obciążenia glukozą umawiany jest na konkretną datę i godzinę. Badania kontrolne będą musiały zostać wykonane także u tych pacjentów, którzy mają kiepskie wyniki lub nie przestrzegają zaleceń. W ich przypadku to najlepszy sposób, aby uniknąć powikłań, np. w postaci problemów z nerkami. Warto zaznaczyć, że na każdej wizycie zestaw badań jest dobierany i dopasowywany indywidualnie do pacjenta. W sytuacji, gdy wyniki pomiarów cukru są bardzo wysokie i nie da się ich obniżyć w warunkach domowych chory, wysyłany jest do szpitala. W tym względzie nic się nie zmieniło.
