Polub nas na Facebooku
Czytasz: Choroby nerek – rodzaje, objawy i leczenie
menu
Polub nas na Facebooku

Choroby nerek – rodzaje, objawy i leczenie

Lekarka z zalożonymi rękami, obok wirtualne nerki

Fot: natali_mis / fotolia.com

Choroby nerek to duża grupa schorzeń o różnych przyczynach, objawach i przebiegu. Relatywnie często prowadzą one do niewydolności układu wydalniczego oraz trudnych do leczenia powikłań, takich jak niedobór białek i nadciśnienie tętnicze. 

Choroby nerek są dużym problemem klinicznym. O ile leczenie prostych dolegliwości, takich jak kamica albo odmiedniczkowe zapalenie, nie jest dla współczesnej medycyny wyzwaniem, o tyle inne schorzenia, uszkadzające poważnie miąższ nerek, mogą prowadzić do groźnych dla życia powikłań.

Choroby nerek – rodzaje

Choroby nerek to zróżnicowana grupa schorzeń, takich jak:

  • wady rozwojowe nerek i tętnic nerkowych,
  • wielotorbielowatość nerek,
  • kamica dróg moczowych i jej powikłania,
  • nieswoiste infekcje (np. odmiedniczkowe zapalenie nerek),
  • uszkodzenia nerek w przebiegu chorób układowych i cukrzycy,
  • uszkodzenia toksyczne,
  • nowotwory.

Zobacz film: Profilaktyka chorób nerek. Źródło: 36,6

Stosunkowo często stwierdza się wady rozwojowe, takie jak brak nerki, nerka dodatkowa, nieprawidłowe ukształtowanie naczyń krwionośnych. Istnienie takich anomalii często pozostaje niezauważone przez długi czas ze względu na dużą rezerwę czynnościową organizmu. Do prawidłowego funkcjonowania nerek niezbędna jest sprawność miąższu około 2/3 jednej z nich. Z tego powodu uraz, niszczące zmiany infekcyjne lub nowotworowe jednej nerki nie prowadzą do zaburzenia czynności całego układu wydalniczego.

Większym problemem są zmiany dotyczące obu nerek, wynikające z działania zewnętrznych czynników uszkadzających lub procesów autoimmunologicznych. Prowadzą one często do niewydolności nerek.

Do tego typu schorzeń zalicza się:

  • zespół nerczycowy u dzieci,
  • zmiany cukrzycowe,
  • choroby układowe i spichrzeniowe (toczeń, skrobiawica),
  • chorobę reumatyczną,
  • infekcje paciorkowcowe,
  • kiłę, gruźlicę, zakażenia gronkowcowe oraz część infekcji wirusowych,
  • malarię,
  • działanie niektórych leków,
  • toksyczne działanie innych substancji (np. metali ciężkich).

Choroby nerek – objawy

Niezależnie od przyczyny chorobom nerek często towarzyszy ból. Pojawia się on w okolicy lędźwiowej pleców po stronie chorej i ma tendencję do promieniowania w dół ku przodowi. Często obserwowany jest dodatni objaw Goldflama (nasilenie bólu w odpowiedzi na wstrząsanie właściwej okolicy pleców po stronie prawej lub lewej).

Ostremu bólowi (w przebiegu np. kamicy kielichów lub miedniczek nerkowych, niedrożności moczowodu, wodonercza) często towarzyszą nudności i wymioty.

Charakterystycznym objawem są zmiany w moczu. Może to być np. krwinkomocz (który jest dość niespecyficznym objawem). O uszkodzeniu kłębuszków nerkowych i zaburzeniu filtracji świadczy białkomocz (proteinuria). We wcześniejszych fazach często obserwuje się ucieczkę albumin, które są niezbędne do utrzymania właściwego ciśnienia osmotycznego krwi. Jego obniżenie prowadzi do powstawania ciastowatych obrzęków oraz przesięków w jamach ciała (osierdziu, opłucnej oraz otrzewnej). Powoduje to odpowiednio zaburzenia pracy serca, duszność i kaszel oraz wodobrzusze.

Polecamy: Badanie ogólne moczu. Jak interpretować wyniki?

Uogólnione zmiany zapalne lub zwłóknienia miąższu nerek są przyczyną nadciśnienia tętniczego (ze względu na aktywację układu renina–angiotensyna–aldosteron). Ciśnienie najczęściej utrzymuje się w sposób ciągły na bardzo wysokim poziomie, a jego obniżenie jest niezmiernie trudne (tzw. nadciśnienie złośliwe albo nerkopochodne). Podobne objawy mogą być spowodowane przez upośledzenie przepływu krwi przez nerki – w związku z wadami rozwojowymi, zmianami miażdżycowymi tętnic albo wywołane przez ucisk na te naczynia (np. przez pobliski guz nowotworowy).

Jeśli efektywność nerek obniża się do około 20% normalnej sprawności, następuje niewydolność nerek. Dochodzi do zwiększonego wydalania niezagęszczonego moczu, intensywnej proteinurii, a następnie do zmniejszenia lub zatrzymania filtracji nerkowej i mocznicy. Ze względu na zahamowanie produkcji erytropoetyny w nerkach wtórnym objawem może być silna niedokrwistość.

Zobacz film: Jak dbać o nerki? Źródło: Dzień Dobry TVN

Leczenie chorób nerek

W przypadku infekcji podstawą jest stosowanie środków przeciwbakteryjnych oraz zwiększających diurezę (wydzielanie moczu).

Kamicę leczy się zachowawczo (podając doraźnie leki rozkurczowe i przeciwbólowe, a na stałe – stosując odpowiednią dietę), a w przypadkach zaawansowanych lub powikłanych niedrożnością dróg moczowych – operacyjnie. Wykonuje się klasyczne zabiegi chirurgiczne, kruszenie i usuwanie złogów za pomocą endoskopów oraz rozbijanie kamieni za pomocą ultradźwięków.

Cukrzyca wymaga regularnej terapii z monitorowaniem poziomu cukru, tak aby nie dopuścić do skoków poziomu glukozy. Zmiany w kłębuszkach nerkowych leczy się lub hamuje, podając leki przeciwzapalne (głównie kortykosteroidowe).

Leczenie niewydolności nerek

Rozwinięta niewydolność nerek to stan prowadzący do śmierci. Chory wymaga regularnego usuwania substancji toksycznych dla organizmu (mocznika, nadmiaru potasu). Krótkotrwałe leczenie może być prowadzone za pomocą dializ otrzewnowych. Utrzymanie przy życiu osób z niewydolnością wymaga wdrożenia programu hemodializ lub przeszczepu nerki. Narząd może być pobrany ze zwłok lub od osoby żywej (ze względu na to, że jedna nerka zapewnia zdrowemu człowiekowi prawidłowe funkcjonowanie). Transplantacja jest często zabiegiem przywracającym zdrowie, choć niektóre procesy chorobowe (np. choroba reumatyczna, toczeń rumieniowaty układowy albo skrobiawica) mogą doprowadzić do zniszczenia wszczepionego narządu w relatywnie krótkim czasie. Problemem pozostają też (na szczęście rzadkie) przypadki odrzucenia przeszczepu i konieczność ciągłego stosowania leków immunosupresyjnych. 

Zobacz film: Jak przebiega dializa nerek? Źródło: 36,6


Czy artykuł okazał się pomocny?
Tak Nie
26
8
Polecamy
Przewlekła i ostra niewydolność nerek – przyczyny zaburzeń w produkcji
Przewlekła i ostra niewydolność nerek – przyczyny zaburzeń w produkcji TVN zdrowie
Choroba Ormonda – przyczyny, leczenie i rokowanie
Choroba Ormonda – przyczyny, leczenie i rokowanie TVN zdrowie
Cukrzyca.
Rodzaje, objawy, powikłania.
Jak wygląda życie z cukrzycą?
Cukrzyca. Rodzaje, objawy, powikłania. Jak wygląda życie z cukrzycą? Dzień Dobry TVN
Atak kamicy nerkowej - ból porównywalny do porodowego.
Jak leczyć chorobę?
Atak kamicy nerkowej - ból porównywalny do porodowego. Jak leczyć chorobę? Dzień Dobry TVN
Komentarze (0)
Nie przegap
Dietetyczka radzi: Dieta ketogeniczna - plan, efekty, przepisy i skutki uboczne
Dietetyczka radzi: Dieta ketogeniczna - plan, efekty, przepisy i skutki uboczne
Dieta niskowęglowodanowa, czyli skuteczna redukcja tkanki tłuszczowej. Na czym polega dieta niskowęglowodanowa – zasady i efekty jej stosowania. Przykładowy dzienny jadłospis
Dieta niskowęglowodanowa, czyli skuteczna redukcja tkanki tłuszczowej. Na czym polega dieta niskowęglowodanowa – zasady i efekty jej stosowania. Przykładowy dzienny jadłospis
Co oznacza i do czego prowadzi zanik kory mózgowej? Przyczyny i objawy schorzenia
Co oznacza i do czego prowadzi zanik kory mózgowej? Przyczyny i objawy schorzenia
Kiedy i co można jeść po gastroskopii? Zalecenia po badaniu
Kiedy i co można jeść po gastroskopii? Zalecenia po badaniu
Strofantyna – gdzie kupić zapomniany lek nasercowy?
Strofantyna – gdzie kupić zapomniany lek nasercowy?
Dieta paleo - przykładowy jadłospis, przepisy, zasady i efekty
Dieta paleo - przykładowy jadłospis, przepisy, zasady i efekty