Depresja u nastolatków może mieć wiele różnych przyczyn. Okres dojrzewania płciowego jest bardzo trudnym czasem dla młodego człowieka, któremu brak doświadczenia życiowego. Do tego dochodzą różne czynniki środowiskowe. Szkoła jest naturalnym miejscem przebywania nastolatka, niestety nie oznacza to, że jest to przyjazne dla niego środowisko. Mogą pojawić się problemy w nauce, konflikty z rówieśnikami lub nawet odrzucenie nastolatka przez grupę rówieśniczą. Do tego mogą dojść nieszczęśliwa miłość, problemy w domu (alkoholizm, bieda, awantury, brak czasu rodziców dla dziecka lub ich nieodpowiednie podejście). Przez te wszystkie czynniki może pojawić się depresja u nastolatka. Przyczyny jednak mogą być inne, np. biologiczna skłonność do depresji. Zachorować więc może również dobrze uczące się dziecko z tzw. dobrego domu.
Depresja u nastolatków – objawy
Objawy depresji u nastolatków mogą być takie same jak u dorosłych, jednak niekoniecznie. Bardzo często zdarza się bowiem, że coś, co uznaje się za młodzieńczy bunt, tak naprawdę jest objawami depresji, nawet bardzo ciężkiej i kończącej się próbą samobójczą. Oznaki depresji u nastolatków to często agresja, arogancja, lenistwo i ciągły smutek. Zainteresowany jakimś zagadnieniem nastolatek nagle może stracić chęć zgłębiania go. Czynności, które dotychczas cieszyły dziecko, teraz są mu zupełnie obojętne. Pojawiają się również objawy somatyczne. Dziecko uskarża się na bóle głowy, brzucha, pleców, ciągłe zmęczenie. Nastolatek, targany codziennymi problemami i przechodzący burzę hormonów, może mieć niską samoocenę i nadmiernie obwiniać się na niektóre sytuacje. Ze względu na brak życiowych doświadczeń, dziecko nie jest w stanie nabrać dystansu do otaczających go wydarzeń, szczególnie związanych z rówieśnikami. Coś, co dorosłym wydaje się błahostką, obok której przechodzą obojętnie, dla nastolatka może być powodem do ogromnego stresu – np. złośliwa plotka. Relacje z grupą rówieśniczą są dla niego niezwykle ważne.
Depresja u nastolatków to również poczucie bezsensu życia i bezradności – to właśnie ona zdarza się w młodzieńczym wieku bardzo często. Jest to wina rodziców i nauczycieli, ponieważ często nie zwracają uwagi na problemy nastolatka, bagatelizują je i uważają za mało ważne. Tymczasem dla dziecka są one niezwykle istotne, więc gdy odbiera sygnały, że nikt z dorosłych nie chce mu pomóc, wie, że nie ma sensu się do nich zwracać. To pogłębia stany depresyjne – dziecko czuje się nieważne i zostaje samo z problemem, który najczęściej przy minimalnym zainteresowaniu rodziców można łatwo rozwiązać. Czasem nie trzeba nawet udzielać złotych rad – wystarczy samo wsparcie i okazanie miłości. Bardzo poważnym objawem depresji u dzieci są myśli samobójcze.
Czytaj także: Jak znaleźć wspólny język z nastolatkiem?
Jak jeszcze rozpoznać depresję u nastolatka? Pogarszają się oceny, dziecko staje się nadwrażliwe i chwiejne emocjonalnie. Unika szkoły, nie interesuje go zabawa i spotkania z przyjaciółmi. Mimo że wcześniej było aktywne, najchętniej spędza czas wyłącznie w swoim pokoju. Może rozwinąć się uzależnienie od internetu. Bardzo niepokojące jest nagłe zainteresowanie dziecka sprawami związanymi ze śmiercią. Objawem, przy którym należy natychmiast interweniować, są samookaleczenia. Jeśli występuje obawa, że dziecko może mieć depresję, warto poprosić je, aby rozwiązało test na depresję u nastolatków i pokazało rodzicowi jego wyniki.
Zobacz film i dowiedz się więcej o leczeniu depresji:
Depresja u nastolatków – leczenie
Depresję należy leczyć, nieważne, w jakim wieku się pojawia. Warto zacząć od wizyty u psychologa, który poprzez rozmowę z dzieckiem rozpozna, czy jest to jedynie młodzieńczy bunt, czy coś poważniejszego. Następnie kroki należy skierować do psychiatry dziecięcego. Dzięki szczegółowej rozmowie z dzieckiem lekarz będzie miał możliwość potwierdzić diagnozę depresji. Dziecku zostaną przepisane nieduże dawki leków przeciwdepresyjnych, a jeśli to konieczne, również przeciwlękowych i uspokajających. W zależności od stanu pacjenta, lekarz może zalecić zwolnienie go ze szkoły na jakiś czas, aby mogło odpocząć i przyzwyczaić się do leków. Wskazana jest również psychoterapia.
W przypadkach bardzo ciężkiej depresji, dziecko może być skierowane do szpitala psychiatrycznego. Wiele polskich szpitali psychiatrycznych jest wyposażone w specjalne oddziały dziecięce. Pobyt na takim oddziale może trwać nawet kilka miesięcy, dlatego jest tam zapewnione realizowanie obowiązku szkolnego. Szkoła musi zaakceptować oceny, które dziecku wystawiono w szpitalu.
Objawy depresji u nastolatków mogą doprowadzić nawet do samobójstwa dziecka. Szkoła musi się odpowiednio ustosunkować do sytuacji, kiedy uczeń przebywa w szpitalu. Przede wszystkim należy wyjaśnić jego rówieśnikom, jaka jest sytuacja – dokładnie wytłumaczyć, czym jest depresja i że zachorować na nią może każdy. Wskazane jest również spotkanie klasy z psychologiem, aby wyjaśnił dzieciom, jak powinny traktować kolegę po powrocie ze szpitala.
