Neuroborelioza – jakie są jej objawy i jak wygląda leczenie?

Co to jest neuroborelioza?

Neuroborelioza to najgroźniejsza odmiana boreliozy, choroby przenoszonej przez kleszcze, wywołana przez bakterie z gatunku Borrelia burgdorferi, Borrelia garinii, Borrelia afzelii czy Borrelia japonica. Dochodzi do niej, gdy bakteria ta, która niezwykle łatwo penetruje barierę krew-mózg, przedostanie się mózgu, gdzie niszczy komórki nerwowe. Występuje ona u 10–15% osób chorych na boreliozę, najczęściej w przypadkach, gdy nie stosuje się leczenia.

Jakie objawy wywołuje neuroborelioza?

Neuroborelioza daje objawy neurologiczne świadczące o zajęciu układu nerwowego przez patogeny, takie jak:

• porażenie nerwów czaszkowych, najczęściej nerwu twarzowego,
  
• porażenie korzeni nerwowych obwodowych,
  
• zapalenie opon mózgowych,
  
• zapalenie mózgu,
  
• zapalenie mózgu i rdzenia kręgowego,
  
• obwodowa neuropatia (zaburzenia czucia, drętwienia, bóle korzeniowe, niedowłady),
  
• przewlekła encefalopatia (objawy psychiatryczne, zaburzenia poznawcze).

Neuroborelioza może wywołać objawy neurologiczne przypominające inne choroby neurodegeneracyjne, takie jak stwardnienie rozsiane czy otępienia starcze oraz choroby psychosomatyczne, dlatego nie zawsze zostaje od razu wykryta.

Neuroborelioza może się pojawić już na początku zakażenia bakterią – po 4–6 tygodniach i wówczas mówi się o jej wczesnym przebiegu. Choć bywa on gwałtowny, najczęściej kończy się wyleczeniem. Choroba o przebiegu późnym ma przewlekły i postępujący charakter. Często wykrywana jest, gdy doszło już do poważnych uszkodzeń nerwów i jest trudniejsza do wyleczenia.

Neuroborelioza a SM – różnicowanie z innymi chorobami

Różnicowanie neuroboreliozy od innych chorób neurodegeneracyjnych nie jest proste, ponieważ dostępne narzędzia diagnostyczne nie są niezawodne. Przy podejrzeniu stwardnienia rozsianego zawsze należy wykonać testy wykluczające obecność przeciwciał na boreliozę, jednak ich negatywne wyniki nie dają 100% gwarancji, że przyczyną nie jest krętek borrelii. Istnieją także przypuszczenia, że przewlekłe zakażenia bakteryjne mogą prowadzić do reakcji autoimmunologicznych, w tym stwardnienia rozsianego – w tym przypadku przeciwciała człowieka miałyby atakować osłonki mielinowe, na których osadzają się bakterie.

Jakie mogą być pierwsze objawy boreliozy? Dowiesz się tego z filmu:

Neuroborelioza – diagnostyka i badania

W diagnozowaniu neuroboreliozy bardzo ważne jest przeprowadzenie odpowiedniego wywiadu. Bywa jednak, że osoby chorujące na tę chorobę nie pamiętają kontaktu z kleszczem, ani nie zauważyły rumienia. Z drugiej strony występujące wcześniej objawy, takie jak choćby zapalenia stawów, mogą naprowadzić lekarza na właściwy trop. Zachorowanie na neuroboreliozę podejrzewa się w przypadku występowania charakterystycznych dla niej objawów oraz na podstawie badań krwi, w których wykryto obecność przeciwciał przeciwko bakterii borrelia.

Diagnozę neuroboreliozy może potwierdzić badanie mikroskopowe lub metodą PCR płynu mózgowo-rdzeniowego, warto jednak mieć na uwadze, że im późniejsza postać boreliozy, tym PCR jest mniej czułe. Surowicę należy też zbadać za pomocą testu ELISA, który wykrywa obecność przeciwciał.

Leczenie neuroboreliozy

W leczeniu neuroboreliozy stosuje się antybiotykoterapię za pomocą leków pokonujących barierę krew-mózg, np. doksycykliny. Często możliwe jest ich doustne przyjmowanie w domu, jednak w bardziej zaawansowanych przypadkach neuroboreliozy konieczne jest leczenie szpitalne i dożylne podawanie antybiotyków. Choć początkowo praktykowano przyjmowanie ich przez 14 dni, zebrane dowody przemawiają za leczeniem trwającym nawet do 3 miesięcy.

Neuroborelioza – leczenie naturalne

Neuroborelioza jest bardzo groźną chorobą, która może prowadzić do kalectwa lub śmierci, z czego warto sobie zdawać sprawę, wybierając metodę leczenia. Wspieranie odporności naturalnymi metodami może pomóc w pokonaniu choroby, jednak ze stosowania zalecanej przez lekarza terapii rezygnuje się na własną odpowiedzialność.

Zioła polecane przez fitoterapeutów w leczeniu neuroboreliozy to:

• szczeć,
  
• rdestowiec japoński,
  
• koci pazur (vilcacora),
  
• żeń-szeń,
  
• kolcorośl,
  
• kurkuma,
  
• ashwaganda (witania ospała),
  
• traganek.

Choć warto zapoznać się z tymi ziołami, poszukując środka wspierającego leczenie boreliozy, skomponowanie roślinnej terapii, tak by była skuteczna i bezpieczna, nie jest proste i nie powinno być podejmowane na własną rękę. Osoby, które chcą zrezygnować z korzystania z antybiotyków, powinny poszukać porady doświadczonych fitoterapeutów.

Bibliografia:

1. Robert Flisiak, R. i Pancewicz S., Diagnostyka i leczenie Boreliozy z Lyme zalecenia Polskiego Towarzystwa Epidemiologów i Lekarzy Chorób Zakaźnych
   
2. Mygland A., LjØstad U., Fingerle V. i in., EFNS guidelines on the diagnosis and management of European Lyme neuroborreliosis, „European Journal of Neurology”, 17, 2010, s. 8–16.