Neuropatia to porażenie nerwów obwodowych, objawiające się zaburzeniami czucia. Może wiązać się również z osłabieniem mięśni, mrowieniem kończyn i problemami z przemieszczaniem. Do choroby doprowadzają nawet pozornie błahe czynniki, warto więc dowiedzieć się, czego powinniśmy się wystrzegać.
Neuropatia obwodowa – przyczyny
Neuropatia to uszkodzenie nerwów obwodowych. Odczuwamy je poprzez ograniczone do pewnego obszaru zaburzenia czucia, mogą im także towarzyszyć problemy z przemieszczaniem się, osłabienie mięśni, a w konsekwencji – ich zanik. W niektórych przypadkach symptomem choroby jest zmiana barwy skóry w obszarze uszkodzenia (na przykład jej silne zasinienie lub zaczerwienienie) oraz zmiana jej struktury.
Choroba może mieć wiele przyczyn. Mogą być wtórne do niektórych infekcji układu oddechowego lub pokarmowego., znacznie sprzyja im uzależnienie od alkoholu lub narkotyków, zatrucie arsenem, talem czy ołowiem. Może być także powikłaniem schorzeń wątroby i nerek, cukrzycy, zaburzeń hormonalnych, tocznia lub nieprawidłowości związanych z przemianą materii. Czasami jest następstwem półpaśca i utrzymuje się nawet przez kilka lat.
Neuropatia nie musi być jednak związana z innymi jednostkami chorobowymi. Może ją spowodować także ucisk na nerwy (np. poprzez mięsień, więzadło, część kości) – mamy wtedy do czynienia z tzw. neuropatią z ucisku. Duże znaczenie odgrywa w niej podłoże genetyczne. Chorobie sprzyja ponadto długie przebywanie w jednej pozycji (np. podczas pracy w biurze czy ogrodzie), może do niej dojść na skutek urazu (np. postrzelenia) czy operacji chirurgicznej. Część przypadków neuropatii obwodowej może być efektem ubocznym stosowania niektórych leków.
Objawy neuropatii
W nerwach obwodowych występują 3 rodzaje włókien (ruchowe, czuciowe i autonomiczne), pojawienie się konkretnych objawów zależy od tego, które z nich zostaną uszkodzone. Do symptomów ruchowych zaliczamy przede wszystkim: zanik mięśni (związany z osłabionym unerwieniem), niedowład, problemy z poruszaniem się i zanik niektórych odruchów. Czuciowe objawy neuropatii to zaburzenia czucia, drętwienie i pieczenie. Oznaki autonomiczne wiążą się ze zwiększoną potliwością w obszarze uszkodzenia i zaburzeniami naczynioruchowymi. Bardzo dotkliwy dla pacjentów jest zwłaszcza ból neuropatyczny, którego nie da się pozbyć za pomocą standardowych leków przeciwbólowych.
Zobaczcie, jak można zmniejszyć ból kręgosłupa:
Neuropatia z ucisku
Neuropatia z ucisku jest niezwykle często spotykana i w dużej mierze zależy od stylu życia, w tym od pracy, którą wykonujemy. Jednym z jej rodzajów jest zespół cieśni nadgarstka, związany z uciskiem na nerw pośrodkowy w wąskim przełomie pomiędzy kością a więzadłem nadgarstka. Ręka drętwieje, boli, może pojawić się także obrzęk, objawy nasilają się, zwłaszcza po przebudzeniu. Choroba może doprowadzić do osłabienia czucia, a w niektórych przypadkach nawet do zaniku mięśni. Zespół cieśni nadgarstka dotyka zwykle osoby, które wykonują pracę ręczną (krawiectwo, chirurgia, stomatologia, zawodowa gra w tenisa). Ucisk okolic łokcia może z kolei doprowadzić do neuropatii nerwu łokciowego. Jednym z pierwszych objawów jest ból i sztywnienie palców, choroba doprowadza do zaniku niektórych mięśni, więc należy jej w porę przeciwdziałać.
Polineuropatia
Czasami uszkodzenie może dotykać wielu nerwów jednocześnie, mamy wtedy do czynienia z polineuropatią. W taki sposób przebiega między innymi neuropatia alkoholowa. Ta poważna choroba uderza w ośrodkowy układ nerwowy i choruje na nią około 1/3 osób uzależnionych od alkoholu, zwykle jest następstwem intoksykacji alkoholowej. Pierwszym objawem jest pieczenie kończyn dolnych i bolesne drętwienie nóg. Neuropatia alkoholowa znacznie osłabia siłę mięśni, doprowadza do zaburzeń odczuwania temperatury, uderza także w krtań, przez co charakterystyczna jest dla niej chrypka.
Leczenie bólu neuropatycznego
Ból neuropatyczny niestety nie reaguje na standardowe, ogólnodostępne leki przeciwbólowe, nawet opioidy często są w stanie jedynie go złagodzić. W terapii wykorzystuje się więc leki przeciwdrgawkowe, a także antydepresanty spowalniające pracę układu nerwowego. Leczenie neuropatii może wykorzystywać prąd niskiej częstotliwości, który blokuje przekazywanie bodźców bólowych. Znaczny wpływ na odczuwanie bólu neuropatycznego ma również nasza dieta. Szczególne znaczenie ma zwłaszcza kapsaicyna, obecna w ostrych papryczkach. Obecnie tę substancję wykorzystuje się w wielu różnorodnych preparatach, w tym w plastrach, które aplikuje się na miejsce dotknięte chorobą. Neuropatia bardzo często ma związek z cukrzycą. W takim wypadku leczy się ją dwutorowo – przede wszystkim należy utrzymywać właściwy poziom glukozy i unikać zarówno hiperglikemii, jak i hipoglikemii Ustabilizowanie poziomu cukru ma duże znaczenie w prewencji wielu chorób.
Jak zbudowany jest mózg? Co trzeba o nim wiedzieć? Zobaczcie na filmie:
