W starożytności arabscy koczownicy używali wielbłądziego mleka do ochrony skóry przed poparzeniami słonecznymi. Mieszkańcy pustyni doceniali także odżywcze i orzeźwiające właściwości tego napoju. W krajach afrykańskich stosunkowo łatwo dostępne mleko wielbłądzic do dziś bywa głównym substytutem mleka matki dla najmłodszych dzieci. Badania nad tym niezwykłym produktem podjęli przed laty radzieccy naukowcy, którzy próbowali je wykorzystać do leczenia chorób zakaźnych. Obecnie mlekiem wielbłądzim zainteresowały się kraje Zachodu, odkrywając szereg jego niezwykłych właściwości.
Skład wielbłądziego mleka
Ze względu na skład i stopień przyswajalności przez organizm człowieka mleko wielbłądzie często porównywane jest do ludzkiego. Jego wartość odżywczą najlepiej jednak obrazuje zestawienie z najpopularniejszym w krajach Zachodu mlekiem krowim. Egzotyczny produkt zawiera o połowę więcej białka, dwa razy mniej tłuszczu i cholesterolu (a zarazem stosunkowo dużo niezbędnych nienasyconych kwasów tłuszczowych) oraz trzy razy mniej laktozy. Znaczące są też różnice w ilościach witamin i minerałów. W pokarmie wielbłądzic znajduje się 3–4 razy więcej witaminy C i nawet dziesięciokrotnie więcej żelaza niż w mleku krowim. Na uwagę zasługuje także duża ilość witamin z grupy B, wapnia i potasu. W wielbłądzim mleku znajdują się ponadto takie wartościowe substancje jak lanolina, albuminy, laktoferyna, immunoglobuliny, kwas γ-aminomasłowy (GABA) oraz insulina. Wyjątkowy skład mleka wielbłąda czyni z niego nie tylko superfood, czyli produkt o wyjątkowych wartościach odżywczych, ale też substancję, która może wspomagać leczenie wielu chorób.
Właściwości mleka wielbłądziego
Mleko wielbłądzie to cenny element prozdrowotnej diety. Wspiera działanie układu odpornościowego (przeciwdziała infekcjom) i krwiotwórczego (zapobiega anemii), oddziałuje korzystnie na układ sercowo-naczyniowy (normalizuje ciśnienie krwi, służy profilaktyce miażdżycy, zawałów, udarów), wspomaga rozwój kośćca u dzieci, ogranicza ryzyko osteoporozy u dorosłych. Jako naturalny probiotyk zasila mikroflorę jelitową, dzięki czemu ułatwia trawienie. Pokarm wielbłądzic jest ponadto doskonałą alternatywą mleka krowiego dla osób dbających o linię, ponieważ ma niewiele tłuszczu. Bywa także odpowiedni przy nietolerancji laktozy, gdyż dostarcza jej znikomych ilości. Nie zawiera β-laktoglobuliny (obecnego w pokarmie przeżuwaczy białka wywołującego reakcje alergiczne), więc można zastąpić nim mleko krowie w diecie dzieci.
Dlaczego warto sięgnąć po mleko wielbłądzie? Dowiesz się tego z filmu:
W przeprowadzonych nad mlekiem wielbłądzim badaniach potwierdzono jego skuteczność jako środka wspomagającego leczenie:
- cukrzycy – pokarm wielbłądzic zawiera około 52 IU insuliny na litr, a jego regularna podaż w diecie osób chorych na cukrzycę typu 1 pozwala zredukować nawet o 30% dawkę tego hormonu niezbędną do utrzymania właściwego poziomu glikemii; wykazano także, że spożywanie wielbłądziego mleka poprawia tolerancję glukozy w cukrzycy typu 2 oraz gojenie się ran będących powikłaniem choroby;
- infekcji – niektórzy badacze są zdania, że w związku z obecnością przeciwciał w składzie wielbłądziego mleka może ono być pomocne nie tylko w leczeniu banalnych infekcji (górnych dróg oddechowych, grypy jelitowej), ale też AIDS czy wirusowego zapalenia wątroby typu B;
- chorób autoimmunologicznych – wykazano, że obecne w mleku wielbłądzim przeciwciała mogą łagodzić natężenie objawów w przebiegu choroby Leśniowskiego-Crohna czy stwardnienia rozsianego;
- autyzmu – codzienna suplementacja mlekiem wielbłądzim łagodzi stres oksydacyjny, który u dzieci cierpiących na autyzm wywołuje takie objawy, jak zaburzenia behawioralne, motoryczne, poznawcze czy problemy ze snem.
Wpływ mleka wielbłądziego na skórę
Mleko wielbłądzie często wykorzystywane jest jako składnik kosmetyków. Wykazuje ono bowiem szereg właściwości pielęgnacyjnych:
- nawilża, zmiękcza i odżywia skórę;
- wygładza i ujędrnia ją, pobudzając do produkcji kolagenu;
- wyrównuje koloryt cery;
- dzięki właściwościom antyseptycznym wspomaga leczenie dermatoz (m.in. trądziku, łuszczycy, zmian atopowych);
- przyspiesza gojenie się ran;
- wzmacnia paznokcie;
- ułatwia pielęgnację włosów przetłuszczających się i ze skłonnością do łupieżu.
Mleko wielbłądzie w Polsce
Mleko wielbłądów jest produktem bardzo nietrwałym. Co więcej, traci swoje właściwości podczas obróbki w wysokich temperaturach. Dlatego w Polsce – przynajmniej na razie – jest to towar trudno dostępny. Najłatwiej nabyć go w sklepach internetowych, zwykle w postaci sproszkowanej lub mrożonej. Jest to często mleko pozyskiwane z farm wielbłądzich działających w krajach arabskich i w Afryce. W związku z rosnącym zapotrzebowaniem na produkt powstają także pierwsze farmy na terenie Europy. Jedna z nich istnieje na Dolnym Śląsku i oferuje świeże mleko wielbłądzie, które zakupić można w cenie 50–60 zł za litr.
Bibliografia:
1. K. Czyż i inni, Biologiczne i technologiczne cechy mleka wielbłądziego, [w:] „Przegląd hodowlany”, nr 6, Warszawa 2014, s. 18–20.
2. Z. Farah, Composition and characteristics of camel milk, [w:] „Journal of Dairy Research”, t. 60, nr 4, Cambridge 1993.
3. L. AL-Ayadhi, N. Elamin, Camel Milk as a Potential Therapy as an Antioxidant in Autism Spectrum Disorder (ASD), [w:] „Evidence-Based Complementary and Alternative Medicine”, Volume 2013, Londyn 2013.
