Drzewo karobowe to gatunek zimozielonegodrzewa z rodzinybobowatych, które występuje (dziko i w uprawie) głównie w regionie Morza Śródziemnego oraz w Azji Mniejszej, Australii i Stanach Zjednoczonych. Z jego nasion pozyskuje się mączkę chleba świętojańskiego (gumę karobową) – polisacharyd wykorzystywany szeroko w przemyśle spożywczym jako naturalny zagęstnik i stabilizator produktów żywnościowych. Produkt ten często mylony jest z proszkiem chleba świętojańskiego (karobem), wytwarzanym z owocni (po odseparowaniu nasion) strąków drzewa świętojańskiego. Karob smakiem i zapachem przypomina posłodzone kakao. Z tego względu często stosowany jest jako jego zamiennik (np. do wypieków) przez osoby uczulone na czekoladę. Z owocników strąków szarańczynu pozyskuje się także gęstą, kremową, ciemnobrązową melasę karobową o karmelowo-kakaowym posmaku. Produkt ten, do niedawna dostępny głównie w sklepach z ekologiczną żywnością, staje się coraz bardziej popularny w Polsce i można nabyć go w większości marketów.
Jakie związki zawiera melasa karobowa?
Melasa karobowa jest substancją bogatą w naturalne cukry, które stanowią około 65% jej zawartości. Znajdują się w niej także białko (do 6 %) i śladowe ilości tłuszczu (mniej niż 1%). W odróżnieniu od zwykłego, rafinowanego cukru, melasa z karobu dostarcza sporej ilości minerałów – manganu, miedzi, żelaza, wapnia, potasu, magnezu, fosforu – a także witamin, w szczególności: A, B2, B3 oraz D. W składzie produktu obecne są także pektyny, garbniki, kwasy organiczne (m.in. kwas galusowy).
Dlaczego cukier uzależnia? Dowiesz się tego z naszego filmu
Melasa karobowa – właściwości prozdrowotne
Zawarte w melasie karbowej substancje odżywcze są cenne dla zdrowia i mogą wspomagać wiele funkcji organizmu:
- poprawiają trawienie i są pomocne w przypadku zaburzeń żołądkowo-jelitowych (np. refluksu, biegunek),
- obniżają poziom „złego” cholesterolu we krwi,
- zapobiegają niedokrwistości,
- mają właściwości antyoksydacyjne,
- zwiększają odporność,
- przeciwdziałają osteoporozie,
- pomagają w oczyszczaniu organizmu z toksyn,
- wykazują właściwości przeciwbólowe,
- działają antyseptycznie i antyalergicznie.
Warto jednak pamiętać, że łyżeczka melasy karobowej zaspokaja dzienne zapotrzebowanie na witaminy czy minerały zaledwie w kilku procentach, jednocześnie dostarczając znacznej dawki cukru. Melasa ma przy tym wysoki indeks glikemiczny (IG = 70), a zatem jest produktem niewskazanym dla osób zmagających się z nadwagą czy cukrzycą. Z powyższych względów melasy karobowej nie należy brać pod uwagę jako stale obecnego w diecie źródła niezbędnych substancji odżywczych. Nie oznacza to, że jest produktem, którego trzeba unikać.
Zalety melasy karobowej
Ze względu na wysoką zawartość sacharozy, melasę z karobu dobrze jest używać z umiarem. Niemniej może stanowić smakowity, niepozbawiony wartości, składnik diety, a nade wszystko dobry substytut cukru. Zdecydowanie warto zastępować melasą karobową zwykły, rafinowany cukier, który nie ma żadnych wartości odżywczych, a jest jedynie źródłem energii. Co więcej, choć dostarcza ona niewiele mniej kalorii (melasa ma około 300 kcal/100 g, a cukier 380 kcal/100 g), to jest znacznie słodsza. Stosując melasę jako zamiennik cukru, można użyć jej mniej, redukując w ten sposób wartość energetyczną potraw. Ze względu na walory smakowe melasa karobowa może stanowić substytut kakao i czekolady. Z tego względu polecana jest alergikom oraz osobom z nadciśnieniem. Karob nie zawiera bowiem alergenów, teobrominy ani kofeiny.
Melasa karobowa ma właściwości wykrztuśne. Może być zatem pomocna w zwalczaniu kaszlu. Warto zastosować ją jako naturalne lekarstwo przy przeziębieniu czy grypie. Uzyskiwana ze strąków drzewa świętojańskiego melasa jest produktem naturalnym – bez dodatku sztucznych barwników, aromatów, konserwantów.
Melasa karobowa w kuchni
Niezależnie od prozdrowotnych walorów melasa karobowa jest po prostu smaczna i doskonale sprawdza się zarówno jako podstawa słodkich kanapek, jak i dodatek do różnych potraw. Daniom głównym doda charakteru jako składnik marynat czy sosów. Z powodzeniem można użyć jej jako substancji słodzącej do domowych wypieków – nada im oryginalny, karmelowy smak. Melasa karobowa to także świetna alternatywa dla sztucznych polew – do lodów, gofrów, naleśników, sałatek owocowych. Oczywiście można ją wykorzystać do słodzenia napojów – zarówno ciepłych, jak i zimnych. Zmieni nieco smak ulubionej kawy, ale warto się do niego przyzwyczaić, pamiętając, że jest dużo zdrowsza od cukru.
Zobacz nasz film i dowiedz się co stosować zamiast cukru