Diagnostyka i terapia izotopowa to jedna z najbardziej innowacyjnych dziedzin w medycynie. Procedury teranostyczne, pozwalają precyzyjnie nakierować leczenie na daną chorobę. Takie działanie pozwala ograniczyć skutki uboczne leczenia, które pojawiają się m.in. u pacjentów, którzy są w trakcie leczenia onkologicznego i przechodzą chemioterapię.
Medycyna nuklearna, czyli co?
Medycyna nuklearna opiera się na tzw. podejściu teransotycznym, czyli ścisłym połączeniu diagnostyki i leczenia. Oznacza to tyle, że niektóre związki czy substancje wykorzystywane jedynie w celach diagnostycznych, można wykorzystać także do leczenia. Jednak, aby taka terapia była skuteczna i bezpieczna dla pacjenta badacz czy klinicysta musi posiadać wiedzę z zakresu wielu dziedzin takich jak onkologia, endokrynologia, radiologia i kardiologia.
Poprzez obrazowanie molekularne lekarze medycyny nuklearnej mogą leczyć pacjentów ze stale rosnącym zakresem schorzeń, w tym: tyreotoksykozą, rakiem tarczycy, zmianami w stawach, guzami neuroendokrynnymi i przerzutami. Procedury, takie jak scyntygrafia czy Pozytonowa Tomografia Emisyjna (PET), mają zastosowanie także w przypadku diagnostyki kardiologicznej. W tym obszarze medyna nuklearna pozwala badać na przykład drożność naczyń wieńcowych i diagnozować stany zapalne – często wtedy, kiedy inne badania nie dostarczają lekarzom jednoznacznych informacji o stanie pacjenta – mówi dr hab. n. med. Mirosław Dziuk, Kierownik Zakładu Medycyny Nuklearnej Wojskowego Instytutu Medycznego w Warszawie, prof. instytutu, członek Zarządu Polskiego Towarzystwa Medycyny Nuklearnej.
Medycyna nuklearna - jak się rozwija?
Medycyna nuklearna to jedna z najbardziej dynamicznych i najszybciej rozwijających się dziedzin. Niemal każdego roku pojawiają się substancje, które wykorzystywane są nie tylko do przeprowadzania badań, ale także leczenia niektórych schorzeń.
Wykorzystuje ona niewielkie ilości substancji radioaktywnych (znaczników) do wizualizacji procesów fizjologicznych w ciele, co oznacza, że ponieważ zmiany fizjologiczne zwykle poprzedzają zmiany anatomiczne, techniki obrazowania medycyny nuklearnej mogą często diagnozować i określać reakcję na leczenie przed innymi metodami obrazowania. Ułatwia to optymalną opiekę nad pacjentem dzięki szybszym diagnozom i leczeniu precyzyjnemu – dodaje dr hab. n. med. Mirosław Dziuk.
Na czym polega praca specjalisty z zakresu medycyny nuklearnej?
W ocenie dr hab. n. med. Mirosława Dziuka w codziennej pracy specjalisty z zakresu medycyny nuklearnej nie ma dwóch takich samych dni. Codzienna praca to opisy badań (klasyczna medycyna nuklearna, SPECT/CT, PET/CT lub PET/MRI), konsultacje w przychodniach oraz prowadzenie chorych na oddziałach szpitalnych.
Lekarze medycyny nuklearnej może zajmować się pacjentami z bardzo różnymi schorzeniami począwszy od nowotwory, po choroby serca, nerek, płuc czy demencję. Duża różnorodność w połączeniu z nowoczesną i zaawansowaną technologią stwarza wiele okazji do opracowania własnych projektów badawczych przy jednoczesnym zachowaniu codziennej pracy z pacjentem.
Największą satysfakcję daje nam jednak możliwość obserwacji znaczącej poprawy jakości i długości życia pacjentów, u których zastosowaliśmy terapię radioizotopową. To lepsze rokowania i poprawiający się stan chorych są dla lekarza medycyny nuklearnej najważniejszą nagrodą. Ponieważ ja sam mam zaszczyt realizować się w tej fascynującej dziedzinie, z czystym sumieniem polecam medycynę nuklearną studentom i lekarzom rozważającym wybór specjalizacji – mówi dr hab. n. med. Mirosław Dziuk.
Jak nowoczesna technologia pomaga diagnozować nowotwory? Dowiesz się tego z filmu:
Czy promieniowanie może leczyć raka?
Jak tłumaczy dr Justyna Rembak – Szynkiewicz pierwiastek itr 90 jest izotopem, który jest wykorzystywany w wielu dziedzinach medycyny jako produkt leczniczy. Cząsteczki izotopy itru 90 powodują zabicie guza.
Radioembolizacja polega na wstrzyknięciu złośliwego guza w wątrobie roztworu zawierającego radioaktywny izotop. Zabieg ten musi być dokładnie zaplanowany, ponieważ pierwiastki z upływem czasu rozpadają się i tracą swoją moc. O tym, na czym dokładnie polega zabieg radioembolizacji dowiesz się z filmu:
