Lamblioza u dzieci jest częstsza, niż u dorosłych, ponieważ pasożyt rozprzestrzenia się w dużych skupiskach ludzkich, szczególnie w placówkach oświatowych. Lamblia przenosi się drogą pokarmową. Wystarczy spożyć zakażony pokarm lub wypić wodę, w której będą pasożyty. Ich rozwój trwa od 7 do 14 dni.
Lamblie u dzieci i dorosłych – co to za choroba?
Zakażenie lambliami, czyli lamblioza, to typowa choroba pasożytnicza przenoszona drogą pokarmową. Zarazić się nią może każdy, kto wypije skażoną wodę lub spożyje zakażony pokarm. Chorują zwykle dzieci w wieku przedszkolnym, ponieważ pasożyt rozprzestrzenia się w dużych skupiskach ludzkich. Zarazić się mogą także dorośli, choć nie zdarza się to często. Ostrożność powinny zachować osoby z obniżoną odpornością, ponieważ są bardziej podatne na zachorowanie. Zaleca się im częste mycie rąk oraz unikanie wody z nieznanych źródeł. U niemowlaka zakażenie lambliami występuje bardzo rzadko. Przyczyną choroby jest zwykle mleko matki.
Lamblia to pasożyt zaliczany do grupy pierwotniaków i do rodziny wiciowców. Fachowo nazywa się ją ogoniastkiem jelitowym, ponieważ jest obecny w jelicie cienkim człowieka oraz niektórych zwierząt. Cysty lamblii są wydalane z kałem i nie widać ich gołym okiem, dlatego zakażenie bardzo trudno zdiagnozować. Okres inkubacji tego pierwotniaka w organizmie wynosi około 7–14 dni. Pierwsze objawy zachorowania mogą pojawić się dopiero po upływie tego czasu. Nie jest to jednak regułą, ponieważ choroba ma bardzo często bezobjawowy przebieg.
Lamblie u dzieci – objawy zakażenia
Zakażenie lambliami u dziecka ma nieco ostrzejszy przebieg, niż u dorosłego. Organizmy małych pacjentów gorzej radzą sobie z pasożytami, więc choroba może się u nich manifestować objawami podobnymi do zatrucia pokarmowego lub rotawirusa. Są to zazwyczaj:
- bóle brzucha, których źródło bardzo ciężko zlokalizować,
- skurcze brzucha i towarzyszące temu wzdęcia,
- niestrawność i uczucie pełności w jamie brzusznej po zjedzonym posiłku,
- senność w ciągu dnia, apatyczność,
- uczucie zmęczenia oraz osłabienie ogólne,
- zauważalny spadek masy ciała,
- biegunka,
- wymioty.
Objawy lamblii u dzieci są łudząco podobne do innych chorób przewodu pokarmowego, co bardzo utrudnia właściwą diagnostykę i opóźnia proces leczenia. Równie mało charakterystyczne są objawy skórne. Pokrzywka na ciele lub stan zapalny stawów mogą świadczyć o szeregu innych schorzeń. U dzieci zakażonych tym pierwotniakiem niekiedy rozwija się żółtaczka lub zapalenie pęcherzyka żółciowego, ale tego typu przypadki nie są zbyt częste.
Jak rozpoznać lambliozę u dzieci?
Diagnostyka zakażenia lambliami u dziecka jest trudna, ponieważ objawy choroby są nieswoiste i można w łatwy sposób je błędnie zinterpretować. Jedynym rozwiązaniem w takiej sytuacji jest badanie kału na obecność pasożytów. Do analizy trzeba oddać kał z trzech dni, pobrany w dwudniowych odstępach czasu. Warto pamiętać, że nie w każdej próbce można znaleść cysty, dlatego kał należy pobierać częściej, niż jeden raz dziennie. Gotowe próbki zanosi się do analizy i tam bada pod mikroskopem.
Dziecku z podejrzeniem lambliozy pobiera się też krew. Jest to tzw. badanie serologiczne na obecność pasożytów. Jeśli doszło do zakażenia, w krwi malca pojawią się przeciwciała, którymi organizm dziecka zamierza się bronić przed zakażeniem. Badania tego rodzaju wykonuje się jednak rzadko, ponieważ są one mało przydatne pod względem diagnostycznym.
Lamblie u dzieci – leczenie farmakologiczne
Leczenie zakażenia opiera się głównie na farmakoterapii. Najskuteczniejszym lekiem na lamblie u dzieci jest metronidazol – antybiotyk podawany doustnie przez kilka dni. Po zakończeniu terapii badanie kału trzeba powtórzyć. Jeśli lekarz uzna, że nie doszło do pełnego wyleczenia, poda kolejny lek – tinidazol, który działa podobnie do metronidazolu. Kolejne badania kontrolne odbywają się po 2 lub po 4 tygodniach.
Małe dzieci bardzo łatwo się odwadniają, dlatego w czasie choroby nie można zapominać o uzupełnianiu płynów. Odwodnienie jest częstym powodem hospitalizacji. Terapii farmakologicznej nie wolno przerywać. Trzeba pamiętać też o probiotykach podawanych do antybiotyków. Na czas zakażenia warto również zmienić dietę dziecka na bardziej lekkostrawną i ograniczyć ilość podawanych jednorazowo pokarmów.
Zobacz film: Cała prawda o pasożytach
Bibliografia:
1. A. Wiercińska-Drapało, Giardioza – obraz kliniczny, rozpoznawanie i leczenie, [w:] „Gastroenterologia Kliniczna” 2010, t. 2, nr 3, s. 98–102.
