Rozpoznanie choroby wieńcowej możliwe jest dzięki występowaniu charakterystycznych objawów. Potwierdzają to badania, przede wszystkim elektrokardiografia (EKG). Niekiedy w leczeniu choroby wieńcowej konieczne jest postępowanie inwazyjne.
Zobacz także:
- Choroba wieńcowa serca – objawy, leczenie i przyczyny
- Ból wieńcowy – objawy, przyczyny i leczenie
- EKG (elektrokardiogram) – zastosowanie badania, przebieg i norma
Kiedy należy leczyć chorobę wieńcową?
Schorzenie obejmujące stany związane ze zmianami w naczyniach wieńcowych, doprowadzające do niedokrwienia mięśnia sercowego, nazywane jest chorobą wieńcową. Leczenie podejmuje się natychmiast po rozpoznaniu, zależy ono od postaci (ostrej lub przewlekłej) oraz obciążeń pacjenta.
Rozpoznanie choroby wieńcowej opiera się na typowym obrazie klinicznym oraz badaniach dodatkowych. Schorzenie charakteryzuje się występowaniem bólu dławicowego, obecnego za mostkiem, który zwykle promieniuje do lewego ramienia, pojawia się po wysiłku, stresie emocjonalnym lub kontakcie z zimnym powietrzem, ustępuje po kilku minutach w spoczynku oraz reaguje na przyjęcie nitrogliceryny. W przypadku ostrych incydentów dolegliwości są silniejsze, pojawiają się zwykle w godzinach porannych i trwają dłużej niż 20 minut, mogą doprowadzić do zaburzeń stanu ogólnego pacjenta, w tym do utraty przytomności oraz zgonu. W diagnostyce wykonuje się EKG, w którym niekiedy można zaobserwować uniesienie lub obniżenie odcinka ST. Czasami konieczne jest przeprowadzenie procedur, takich jak próba wysiłkowa lub koronarografia. W ostrych stanach zastosowanie odnajduje badanie poziomu troponin z surowicy krwi. Wyniki są podstawą do ustalenia odpowiedniego leczenia.
Naturalne leczenie choroby wieńcowej nie ma zastosowania oraz potwierdzenia naukowego. Zaniechanie terapii specjalistycznej zwiększa ryzyko poważnych dla zdrowia i życia powikłań pod postacią zawału serca oraz udaru mózgu, a co za tym idzie – zgonu.
Leczenie przewlekłej choroby wieńcowej
Przewlekła choroba wieńcowa, inaczej stabilna choroba wieńcowa, to grupa schorzeń obejmująca: dławicę piersiową stabilną, dławicę mikronaczyniową, dławicę z mostkami mięśniowymi nad tętnicami wieńcowymi oraz dławicę naczynioskurczową (Prinzmetala). W każdej z nich postępowanie terapeutyczne jest inne, uzależnione od mechanizmu powstawania objawów.
W większości przypadków stabilnej choroby wieńcowej leczenie rozpoczyna się od modyfikacji czynników ryzyka rozwoju miażdżycy – redukcji masy ciała u otyłych, wdrożenia odpowiedniej diety i regularnego wysiłku fizycznego, terapii nadciśnienia tętniczego. Ponadto każdy chory do końca życia powinien przyjmować lek przeciwpłytkowy – aspirynę – oraz statynę, obniżającą poziom cholesterolu we krwi. Przy współistnieniu schorzeń, takich jak cukrzyca, nadciśnienie tętnicze, niewydolność serca, korzystne jest przyjmowanie preparatów z grupy inhibitorów konwertazy angiotensyny (ACEI) lub sartanów (ARB). Powyższe substancje wpływają na poprawę rokowania i zmniejszają ryzyko nagłych incydentów naczyniowo-sercowych.
Leki zmniejszające dolegliwości, które należy wdrożyć do terapii, to przede wszystkim beta-blokery lub blokery kanału wapniowego. Doraźnie w łagodzeniu bólu stosuje się nitroglicerynę, należącą do grupy azotanów. U osób, u których prowadzi się optymalne leczenie zachowawcze, bez poprawy w zakresie odczuwania objawów konieczne jest wykonanie planowych zabiegów inwazyjnych – przezskórnej interwencji wieńcowej (PCI) lub pomostowania aortalno-wieńcowego (CABG).
Odmienności od tego postępowania obserwuje się przede wszystkim w dławicy naczynioskurczowej, w której przeciwwskazane jest stosowanie beta-blokerów. Leczenie choroby wieńcowej związanej z mostkami naczyniowymi rzadko wymaga modyfikacji stylu życia oraz interwencji naczyniowej; w terapii nie powinno się stosować azotanów.
Leczenie ostrej choroby wieńcowej
Podejrzenie wystąpienia ostrego zespołu wieńcowego – zawału serca – wymaga szybkiego stawienia się do lekarza, postępowanie zależy od jego postaci. Leczenie ostrej choroby wieńcowej obejmuje stabilizację stanu pacjenta, podanie preparatów przeciwbólowych, tlenu. Konieczne jest również włączenie leków takich jak w stabilnej chorobie wieńcowej.
W zawale serca z uniesieniem odcinka ST (STEMI) objawy są zwykle bardzo nasilone. W przypadku gdy możliwe jest przetransportowanie chorego do ośrodka wykonującego przezskórną interwencję wieńcową (PCI) w krótkim czasie, przygotowanie do zabiegu obejmuje włączenie leków przeciwpłytkowych oraz przeciwkrzepliwych. Zabieg polega na udrożnieniu zamkniętego naczynia wieńcowego poprzez wstawienie stentu. Gdy nie jest możliwe szybkie wykonanie tej procedury, podaje się w pierwszym etapie leki rozpuszczające zakrzepy w organizmie – fibrynolityczne.
Zawał serca bez uniesienia odcinka ST (NSTEMI) wymaga w pierwszym etapie szczególnego nadzoru oraz monitorowania stanu pacjenta. W przypadku ciężkich objawów konieczne jest postępowanie podobne jak w STEMI. U pacjentów stabilnych leczenie inwazyjne można niekiedy odroczyć. Nie stosuje się terapii fibrynolitycznej.
Zobacz film: Choroba wieńcowa - co to jest?
Bibliografia:
1. Szczeklik A. Interna Szczeklika. Medycyna Praktyczna. Kraków 2018.
