Drgawki są wyrazem nadmiernych, niekontrolowanych wyładowań neuronów w korze mózgowej oraz ośrodkach podkorowych. Najczęściej w ich wyniku mimowolnie ruszamy dłońmi, ale zdarzają się też przypadki skurczów w ramionach, przedramionach, głowie, twarzy, nogach i tułowiu. Drgawkom mogą towarzyszyć też zaburzenia mowy osoby - jąkanie się, trudności w wysławianiu się itd. Najbardziej kojarzoną z drgawkami chorobą jest padaczka (epilepsja), jednak przyczyną mimowolnych skurczów może być wiele innych schorzeń.
Drgawki - charakterystyka
Drgawki dzielimy na toniczne i kloniczne. Drgawki toniczne odznaczają się stałym napięciem mięśni - głowa odchyla się do tyłu, a kończyny prostują się i unoszą. Konwulsje kloniczne to z kolei nieregularne skurcze mięśni - ich czas trwania i natężenie są zmienne, a po każdym z nich następuje rozluźnienie. Widać to po ruchu porażonej części ciała - porusza się ona "tam i z powrotem". Zdarzają się też drgawki toniczno-kloniczne, które dzielą się na dwie fazy: w pierwszej fazie ręce i nogi pozostają wyprostowane, całe ciało jest sztywne - wstrząsy nie zmieniają jego pozycji; druga faza przejawia się wstrząsem głowy, wykrzywieniem twarzy i niespokojnym oczopląsem - gałki oczne szybko poruszają się w różnych kierunkach. W czasie ataku drgawek toniczno-klonicznych osoba traci przytomność, a następnie zasypia.
Drgawki - przyczyny
Najczęstszą przyczyną drgawek jest padaczka (epilepsja). Jest to dość częsta choroba neurologiczna, która dotyka 1% społeczeństwa. Przyczynami epilepsji są: uszkodzenie mózgu lub uwarunkowane genetycznie zmiany dotyczące neuroprzekaźników. Objawia się ona głównie napadami drgawek - chora osoba traci przytomność i zaczyna mimowolnie drgać. Epilepsję stwierdza się, jeżeli tego typu atak zdarzy się dwukrotnie w ciągu doby.
W innych przypadkach są to jednorazowe napady drgawek, które mogą być spowodowane wieloma czynnikami, takimi jak: zaburzenia snu, nadmiar lub niedobór cukru we krwi, niedobór sodu, niedobór tlenu, choroby zwyrodnieniowe mózgu (np. choroba Alzheimera), stwardnienie rozsiane, porfirie wątrobowe, krwotok, bieżące urazy głowy (np. blizna glejowa), zatrucia, odstawienie niektórych leków (antydepresantów, leków uspokajających), zapalenie mózgu, zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych oraz efekt uboczny niektórych leków (m.in. penicyliny, inoniazydu, aminofiliny, teofiliny oraz insuliny).
Inne czynniki powodują drgawki u niemowląt. Są to: czynniki okołoporodowe, takie jak: niedotlenienie, krwawienia śródmózgowia, krwiaki podtwardówkowe; infekcje bakteryjne i wirusowe, wewnątrzmaciczne i okołoporodowe; zaburzenia przemiany materii: niedocukrzenie, niedobór wapnia, niedobór magnezu, zarówno niedobór, jak i nadmiar sodu, drgawki zależne od witaminy B6; wrodzone defekty metaboliczne: np. choroba syropu klonowego, hiperglicynemia, zaburzenia cyklu mocznikowego; wady wrodzone mózgu; inne genetycznie uwarunkowane zespoły: zespoły skórno-nerwowe, zespół Zellwegera; toksyczne uszkodzenia mózgu (np. środki znieczulające miejscowe) oraz przewlekłe uzależnienie matek od nikotyny.*
Drgawki gorączkowe u dzieci
Najczęstszą przyczyną napadu drgawek u dzieci w wieku od 6 miesięcy do 5 lat jest gorączka. Ich wiek wyklucza inne potencjalne powody ataków, takie jak zatrucia czy urazy. Same ataki są toniczno-kloniczne, które trwają maksymalnie 15 minut i występują najczęściej tylko raz w ciągu doby. W czasie napadu dziecko zaczyna drżeć, sztywnieć i traci kontakt z rzeczywistością - nie można nawiązać z nim kontaktu wzrokowego oraz nie reaguje na dotyk lub głos. Dodatkowo może dojść do ślinotoku lub wykonania czynności fizjologicznych. Dla rodziców najważniejsze jest, by zachować spokój - należy trzymać dziecko swobodnie na rękach lub położyć na miękkiej powierzchni (łóżku, tapczanie, kanapie, dywanie). Najlepiej jest odwrócić głowę malca na bok, by nie zakrztusiło się śliną i rozluźnić jego ubranie. Pod żadnym pozorem nie możemy starać się powstrzymać tych drgawek siłą ani nie podawać leków, którymi dziecko również może się zakrztusić. Jeżeli atak trwa dłużej niż 5 minut, należy wezwać pogotowie - do przyjazdu karetki drgawki powinny ustąpić, ale dziecko najlepiej jest zabrać do szpitala na badania. O dalszym leczeniu zadecyduje neurolog.
Drgawki a alkoholizm
Drgawki są też objawem choroby alkoholowej - występują zarówno bezpośrednio po spożyciu alkoholu, jak i po jego odstawieniu w ramach terapii. Najczęściej tzw. "padaczka alkoholowa" zdarza się w 2-3 dobie abstynencji. Powszechnie drgawki spowodowane alkoholizmem przejawiają się w sposób podobny do tzw. dużego ataku padaczkowego - utrata przytomności, mimowolne oddanie moczu, przygryzienie języka, po ataku z reguły obserwujemy zaburzenia świadomości; senność lub stany pomroczne z zaburzeniami orientacji, czasami pobudzeniem. Zdarzają się przypadki, w których drgawki po alkoholu są wstępem do ostrej psychozy, tzw. majaczenia alkoholowego (delirium tremens). Osobę w trakcie drgawek należy ułożyć w pozycji bezpiecznej i wezwać pogotowie.**
Drgawki - leczenie
Neurolog najpierw przeprowadza wywiad, często z bliskimi osobami po ataku, gdyż ludzie z otoczenia są w stanie więcej powiedzieć na temat tego, jak wyglądał napad. Następnie osoba zostaje skierowana na badanie elektroencefalogramem (EEG) - do głowy zostają podłączone elektrody, które wykrywają bioelektryczną czynność mózgu. W celu uniknięcia kolejnych napadów mogą zostać przepisane leki przeciwpadaczkowe z odpowiednim dawkowaniem. Należy również pamiętać o unikaniu czynników pobudzających ataki, takich jak nadużywanie alkoholu, ekspozycja oczu na światło w ciemności (neony, latarnie), hałas, nieregularny tryb życia, mało godzin snu, infekcje.
Źródła:
http://www.czytelniamedyczna.pl/ 743,drgawki-problem-w-podstawowej-opiece-zdrowotnej.
http://medox.org.pl/alkoholizm/powiklania.html</content>
