Dieta podczas biegunki, jest bardzo ważna, bez względu na to, czy jest to biegunka ostra (trwająca maksymalnie 14 dni) czy też przewlekła (dolegliwości utrzymują się wówczas ponad 4 tygodnie). W przypadku osób dorosłych masa wydalanego stolca, oddawanego częściej niż 3 razy dziennie, przekracza wtedy 200 g na dobę, a jego konsystencja jest płynna lub papkowata. U dzieci za biegunkę przyjmuje się stan, w którym wydalają więcej niż 3 wodniste stolce w ciągu 12 godzin.
Biegunka – dieta
Biegunka może mieć bardzo wiele przyczyn. Często bywa konsekwencją infekcji przewodu pokarmowego, wywoływanych przez bakterie, wirusy, pasożyty czy grzyby. To także jeden z najpowszechniejszych objawów zatruć pokarmowych czy alergii na rozmaite produkty spożywcze.
Biegunka towarzyszy wielu schorzeniom wywołującym zaburzenia trawienia, wchłaniania czy funkcjonowania hormonów, np.: celiakii, niedoborowi laktazy, przewlekłym stanom zapalnym jelit, nadczynność tarczycy czy zespołowi jelita drażliwego (IBS).
Biegunka bywa reakcją organizmu na działanie niektórych produktów farmaceutycznych, zwłaszcza antybiotyków, ale również środków przeczyszczających i leków przeciwnadciśnieniowych, moczopędnych, prokinetycznych czy cytostatyków. Nie bez znaczenia dla wywołania tej dolegliwości bywają też czynniki psychiczne, czyli stres, nerwice oraz stany lękowe.
Zobacz także: Ile może trwać biegunka u dziecka? Jakie domowe sposoby leczenia zastosować?
Bez względu na przyczyny, biegunka wymaga diety i przestrzegania pewnych zasad. Największym zagrożeniem przy tej dolegliwości jest odwodnienie, które – w zależności od nasilenia objawów – może być:
- łagodne (nie wywołuje niepokojących symptomów),
- umiarkowane (towarzyszą mu: wzmożone pragnienie, niepokój, drażliwość, zmniejszone napięcie skóry, zapadnięte oczy),
- ciężkie (objawia się zaburzeniami świadomości, zatrzymaniem moczu, chłodnymi i wilgotnymi kończynami, szybkim i słabym pulsem, niskim lub niebadalnym ciśnieniem krwi, sinicą obwodową), które w skrajnych wypadkach może prowadzić do śmierci.
By zapobiec odwodnieniu w czasie biegunki, należy pić dużo płynów. Wskazane jest przyjmowanie płynów wieloelektrolitowych. W aptekach dostępne są preparaty nawadniające w postaci rozpuszczalnych proszków. Można też przyjmować probiotyki w formie kapsułek lub proszków do sporządzania zawiesiny, które pomagają przywrócić równowagę flory jelitowej, której zaburzenia często bywają przyczyną rozwolnień.
Dieta przy biegunce powinna być lekkostrawna. Należy unikać jedzenia potraw smażonych i ostro przyprawianych, kawy czy alkoholu. Posiłki powinny być niewielkie i spożywane w regularnych odstępach czasu. Zaleca się ciemne pieczywo, sucharki, drobnoziarniste kasze i ryż. W diecie powinno znajdować się sporo warzyw, najlepiej gotowanych: ziemniaki, marchewka, pietruszka, seler, dynia, i owoców zawierających błonnik (jabłka, banany), a także chude produkty białkowe: mięso, drób, jaja, sery twarogowe.
Należy wykluczyć cukier, słodycze, mód, dżemy czy słodzone soki owocowe, które wzmagają nasilające biegunkę procesy fermentacyjne w jelicie. Trzeba też unikać warzyw wzdymających: kapustnych i cebulowych oraz suchych nasion roślin strączkowych.
Dieta w biegunce przewlekłej
Biegunka jest często bagatelizowana, ale według szacunków Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) stanowi ona drugą przyczynę śmierci wśród dzieci poniżej 5. roku życia. Uznaje się ją także za jeden z głównych czynników wywołujących niedożywienie wśród dzieci, zwłaszcza w krajach rozwijających się.
Szczególnie niebezpieczna jest biegunka przewlekła, która może być konsekwencją działania toksyn lub hormonów, stanów zapalnych śluzówki jelita lub ich zaburzeń (np. neuropatii cukrzycowej), celiakii, nietolerancji fruktozy lub czynników psychicznych (stres, emocje). Takie dolegliwości wymagają niekiedy stosowania tzw. leków zapierających (adsorpcyjnych, ściągających, hamujących hipersekrecję jelitową).
Dieta w biegunce przewlekłej jest również bardzo ważna. Należy przede wszystkim nawadniać organizm, stosować probiotyki, unikać produktów nasilających dolegliwości, a wprowadzić do jadłospisu pokarmy łagodne: gotowane warzywa czy drób.
Zobacz także: Domowe sposoby na biegunkę u dzieci i dorosłych – jak się pozbyć rozwolnienia?
U niemowlaków z biegunką przewlekłą zalecane jest przede wszystkim ustabilizowanie gospodarki wodno-elektrolitowej i zasadowo-kwasowej nawadniającymi płynami doustnymi. Żywienie opiera się na dietach eliminacyjnych i preparatach mlekozastępczych (mieszanki bezglutenowe, nisko lub bezlaktozowe, bez sacharozy, hipoalergiczne).
Bibliografia:
1. https://lekwpolsce.pl/download.php?dokid=54d8b3569a54a
