Dieta kobiety karmiącej piersią pełni bardzo ważną rolę, gdyż sposób żywienia się matki wpływa na jakość pokarmu dla noworodka. Jadłospis powinien składać się z regularnych i urozmaiconych posiłków. Jego kaloryczność w porównaniu z dietą sprzed ciąży powinna wzrosnąć, gdyż wzrasta zapotrzebowanie energetyczne organizmu karmiącej matki.
Dieta podczas laktacji: co może jeść mama karmiąca piersią?
Mleko kobiece jest najlepszym pokarmem dla noworodka, gdyż dostarcza wszystkich niezbędnych dla jego rozwoju składników odżywczych, witamin, minerałów oraz wielu innych substancji m.in. wzmacniających odporność dziecka. Podaż energii w diecie, a więc kaloryczność jadłospisu diety nie powinna zostać zwiększona w pierwszym trymestrze ciąży. Wzrasta ona dopiero w drugim trymestrze o około 300 kcal, a w trzecim o około 500 kcal na dobę w odniesieniu do zapotrzebowania energetycznego sprzed ciąży. Istotne znaczenie ma tu również waga kobiety przed ciążą. W przypadku niedowagi czy też nadwagi przed ciążą, kobieta powinna skonsultować z dietetykiem zalecaną kaloryczność diety. W codziennym jadłospisie powinno pojawić się 5-6 posiłków jedzonych w regularnych odstępach czasu. Dieta powinna dostarczać wszystkich niezbędnych składników pokarmowych w odpowiedniej ilości i proporcji. Zaleca się, by w matka karmiąca piersią dostarczała sobie każdego dnia:
- 8-9 porcji produktów zbożowych,
- 2 porcje ryb, mięsa, wędlin, jaj,
- 6 porcji warzyw,
- 4-5 porcji owoców,
- 5 porcji mleka i produktów mlecznych,
- 3-4 porcji tłuszczów, najlepiej pochodzenia roślinnego.
Zobacz także: Jak powinna wyglądać dieta matki karmiącej piersią? W jaki sposób i jak długo karmić piersią?
Podstawowym źródłem energii w diecie kobiety karmiącej piersią są węglowodany złożone, które powinny być dostarczane przez produkty zbożowe z pełnego przemiału, takie jak: pełnoziarniste, razowe pieczywo, gruboziarniste kasze (gryczana, jęczmienna), brązowy ryż, płatki owsiane, otręby pszenne, razowy, ciemny makaron. W diecie matki karmiącej ważną rolę odgrywa białko pochodzące przede wszystkim z produktów zwierzęcych, czyli z chudego mięsa, ryb, jaj oraz mleka i innych produktów mlecznych (sery żółte, chudy ser twarogowy). W jadłospisie nie może zabraknąć nienasyconych kwasów tłuszczowych, których źródłem są: ryby morskie i oleje roślinne (słonecznikowy, sojowy, oliwa z oliwek). Dieta powinna być bogata w produkty zawierające wapń, żelazo oraz witaminy. W przypadku ich niedoborów w diecie konieczna jest suplementacja preparatami farmakologicznymi. U kobiety karmiącej występuje zwiększone zapotrzebowanie na płyny, które wynosi około 2,5 litra na dobę. Zalecanymi napojami są: niegazowana woda mineralna, herbatki ziołowe i owocowe, soki owocowo – warzywne oraz domowe kompoty.
Produkty przeciwwskazane w diecie matki karmiącej: czego nie jeść karmiąc piersią?
Jakość i rodzaj produktów żywnościowych, które pojawiają się w diecie karmiącej mamy ma bezpośredni wpływ na pokarm kobiecy. Każda matka powinna pamiętać o tym, że karmienie piersią jest równoznaczne z przekazywaniem dziecku wszystkiego, co sama je. Nie oznacza to, że w mleku pojawiają się bezpośrednio spożywane produkty, ponieważ zostają one strawione w przewodzie pokarmowym kobiety, zanim trafiają do krążenia. Jednak są produkty, których spożycie wnosi ryzyko pojawienia się u dziecka problemów z przewodem pokarmowym czy pojawienia się objawów nietolerancji czy alergii. W jadłospisie kobiety karmiącej nie powinny pojawić się, takie produkty jak:
- napoje słodzone, barwione, gazowane,
- sery pleśniowe,
- surowe mięso,
- produkty zawierające substancje konserwujące i sztuczne barwniki, np. gotowe dania typu instant, żelki, konserwy.
W diecie kobiety karmiącej należy unikać nadmiernych ilości mocnej, naturalnej kawy i herbaty oraz napojów alkoholowych. W ograniczonych ilościach powinny być jedzone warzywa strączkowe (fasola, bób, groch) oraz brokuły, kalafior i kapusta, które mogą powodować wzdęcia i gorsze samopoczucie u matki.
Zobacz także: Kawa w ciąży oraz w okresie karmienia piersią – dozwolona ilość kofeiny
Dieta matki karmiącej: przepisy
Przepis na duszonego kurczaka w buraczkach
Składniki:
- 500 g piersi z kurczaka,
- 2 buraki,
- 100 g śmietanki 12%,
- garść rodzynek,
- pestki dyni,
- przyprawy: 1 liść laurowy, 1 kulka ziela angielskiego, pieprz, sól, ½ łyżeczki rozmarynu
Sposób przygotowania:
Buraczki należy obrać, a następnie pokroić w kostkę, podobnie pierś z kurczaka. Do garnka wlewa się śmietankę, dodaje kurczaka, buraczki, wszystkie przyprawy i rodzynki. Całość zalewa się wodą do poziomu, aby kurczak był zakryty. Potrawę gotuje się na niewielkim ogniu do momentu zredukowania sosu i uzyskania malinowej barwy. Kurczaka w buraczkach podaje się z gotowaną kaszą gryczaną, brązowym ryżem lub kaszą jęczmienną.
Przepis na gulasz z cukinii
Składniki:
- 3 cukinie,
- 1 duży pęczek koperku,
- 2 pietruszki,
- 2 marchewki,
- 2 cebule,
- 1 łyżka soku z cytryny,
- 3 łyżki oleju, np. rzepakowego lub słonecznikowego,
- 250 ml mleka kokosowego lub zwykłego,
- makaron pełnoziarnisty, np. kokardki lub świderki,
- sól i pieprz do smaku.
Sposób przygotowania:
Cebulę obiera się i kroi w drobną kostkę, a następnie podsmaża się na oleju w garnku. Podobnie postępuje się z pietruszką oraz marchewką. Cukinie kroi się w grube plastry i smaży na suchej patelni z obu stron. Do garnka z warzywami dodaje się cukinię, mleko, przyprawy. Całość należy dokładnie wymieszać. Potrawę gotuje się do 10 minut. Na koniec do garnka dodaje się drobno posiekany koperek i sok z cytryny. Warzywny gulasz podaje się z ugotowanym zgodnie z instrukcją na opakowaniu makaronem.
Rodzaj produktu | Produkty wskazane |
Produkty przeciwwskazane |
---|---|---|
Produkty zbożowe |
Z pełnego przemiału: pieczywo pełnoziarniste, kasza gryczana, kasza jęczmienna, kasza jaglana, brązowy ryż, makaron razowy, płatki owsiane, otręby pszenne | Z drobnego przemiału, ponieważ dostarcza mniejszych ilości witamin i minerałów oraz błonnika pokarmowego: jasne, pszenne pieczywo, jasne makarony, biały ryż |
Mleko i produkty mleczne | Przetwory mleczne: chudy i półtłusty twaróg, jogurt naturalny, kefir, maślanka, zsiadłe mleko |
Sery pleśniowe, niepasteryzowane mleko |
Mięso, wędliny, jaja |
Mięsa: chuda wołowina, cielęcina, indyk, kurczak, królik Jaja: ugotowane, smażone (jajecznica, sadzone) |
Surowe mięsa i jaja, mięsa smażone (ze względu na ich cięższą strawność) |
Ryby | Dorsz, halibut, makrela, tuńczyk | Należy zachować ostrożność, gdyż niektóre ryby (najczęściej rekin, miecznik) pochodzą ze zbiorników skażonych rtęcią |
Owoce | Banany, jabłka, maliny, porzeczki, agrest, jeżyny, brzoskwinie, morele, gruszki, czereśnie, owoce cytrusowe | W przypadku podejrzenia alergii należy uważać na: truskawki, cytrusy, owoce suszone |
Warzywa | Ziemniaki, marchew, pietruszka, koperek, dynia, szpinak, cukinia, sałaty, pomidory, kukurydza, ogórki, buraki, seler | W ograniczonych ilościach: warzywa strączkowe (fasola, groch, soja, bób), warzywa wzdymające (kapusta, kalafior, cebula, papryka, brokuły, brukselka) |
Napoje | Niegazowana woda mineralna, rozcieńczone soki owocowe, herbatki ziołowe i owocowe, bawarka, kompoty, słaba kawa i czarna herbata | Mocna, naturalna kawa i czarna herbata, słodkie napoje gazowane, napoje alkoholowe |
Słodycze i desery | Gorzka czekolada, sernik domowy, biszkopt, galaretki, sałatki owocowe | Kakao, czekolada, kupne słodycze zawierające konserwanty i ulepszacze |
Fast foody | - | Hamburgery, pizza, frytki, smażone i panierowane udka z kurczaka |
Przyprawy | Bazylia, tymianek, natka pietruszki, koperek, majeranek, szczypiorek, pieprz ziołowy, sól w ograniczonych ilościach | Przyprawy ostre, kwaśne, silnie aromatyczne: pieprz Cayenne, ostra czerwona papryka, gorczyca, gałka muszkatołowa, estragon, curry, chrzan, ocet, musztarda |
pisze zeby jesc ryby mirskie a polozna od dzieci mowila ze tylko ryby slodkowodne, unikac ryb morskich.