Bakuchiol to najnowsze odkrycie w pielęgnacji skóry trądzikowej i ze zmarszczkami. Dodatkowo usuwa przebarwienia, poprawia koloryt skóry i sprawia, że staje się ona bardziej promienna. Dotychczas tylko kilka marek kosmetycznych wprowadziło bakuchiol do swoich produktów. Ze względu na działanie przeciwzapalne związek ten od dawna wykorzystywany jest w tradycyjnej medycynie indyjskiej i chińskiej do leczenia egzemy.
Czym jest bakuchiol?
Bakuchiol (wzór sumaryczny C18H24O) to fenol zaliczany do grupy pochodnych terpenów. Związek ten występuje w naturze, a największe jego ilości znajdują się w liściach i nasionach rośliny Psoralea corylifolia (znanej też jako Babći), która porasta tereny Indii, Pakistanu, Iranu, Chin i Sri Lanki. Po raz pierwszy wyizolował go w 1966 roku prowadzony przez Mehta zespół badaczy, właśnie z nasion tej rośliny. Występuje również w Otholobium pubescens, Prosopis glandulosa, Psoralea drupacea, Ulmus davidiana, Piper longum, Aerva sanguinolenta Blum. Rośliny te należą do flory Azji, Afryki i Europy Środkowej.
Bakuchiol, nazywany również botanicznym retinolem, znalazł zastosowanie w kosmetyce. Pierwsze komercyjne wykorzystanie tego związku miało miejsce dopiero w 2007 roku, kiedy wprowadzony został na rynek pod nazwą handlową Sytenol® A przez Sytheon Ltd. Niestety na polskim rynku nie ma zbyt wielu kosmetyków zawierających ten składnik. Jak na razie bakuchiol znaleźć można w wybranych serach, płatkach, kremach przeznaczonych do stosowania rano i wieczorem lub pod oczy. W kosmetykach pełni funkcję substancji kondycjonującej, aktywnej, antymikrobowej i bakteriobójczej. Jak wskazują badacze, bakuchiol nie tylko wpływa korzystnie na skórę, lecz także ma działanie przeciwnowotworowe i zapobiega utracie masy kostnej.
Bakuchiol – kto powinien go stosować?
Kosmetyki z bakuchiolem przeznaczone są do wszystkich rodzajów skóry, a zwłaszcza trądzikowej, wrażliwej, nadwrażliwej na retinol, z widocznymi niedoskonałościami, przebarwieniami, zmarszczkami lub uszkodzeniami posłonecznymi. Sięgają po nie również osoby zmagające się z bliznami po trądziku i nierówną strukturą skóry. Bakuchiol może stanowić alternatywę dla peelingów chemicznych lub zabiegów mikrodermabrazji.
Bakuchiol: skutki uboczne
Mimo że budowa chemiczna bakuchiolu nie przypomina struktury retinoidów, to wykazuje on zbliżone do nich właściwości. W przeciwieństwie jednak do retinoidów związek jest lepiej tolerowany przez wrażliwą skórę. Przeprowadzone dotychczas badania nie wykazały, żeby powodował pieczenie, zaczerwienienie, przesuszenie czy podrażnienia. W odróżnieniu od retinoidów nie działa fotouczulająco, nie wymaga więc wysokiej ochrony przeciwsłonecznej. Należy podkreślić, że Agencja Żywności i Leków (ang. Food and Drug Administration, FDA) zakwalifikowała bakuchiol do I grupy (bezpieczny podczas stosowania).
Jakie właściwości ma bakuchiol?
Związek ceniony jest zwłaszcza ze względu na właściwości przeciwzmarszczkowe. Zwiększa liczbę fibroblastów (komórek odpowiedzialnych za produkcję kolagenu i elastyny, czyli składników budulcowych skóry), oddziałując na głębsze warstwy skóry. Dzięki temu staje się ona bardziej sprężysta i jędrna, a zmarszczki ulegają spłyceniu. Bakuchiol ma zdolność wielopoziomowego niwelowania oznak starzenia się naskórka. Skutecznie wygładza cerę dzięki właściwościom złuszczających (usuwa zrogowaciałą warstwę naskórka) oraz przywraca elastyczność i nawilżenie skóry. Przyspiesza też cykl odnowy komórkowej i regenerację naskórka, a także koi podrażnienia. Ponadto związek ten poprawia koloryt cery i likwiduje przebarwienia. Wynika to ze zmniejszania aktywności melanocytów odpowiedzialnych za produkcję melaniny. Wzmacnia również barierę ochronną skóry i chroni przed nadmierną utratą wody.
W przeprowadzonych badaniach dowiedziono także, że bakuchiol ma podobną do retinolu zdolność opóźniania fotostarzenia się skóry. Na uwagę zasługuje też antybakteryjne działanie związku, hamuje on bowiem namnażanie zarówno Gram-dodatnich, jak i Gram-ujemnych bakterii. Podkreśla się też jego zdolność do zwalczania gronkowca złocistego (z łac. Streptococcus aureus) i gronkowca skórnego (z łac. Streptococcus epidermidis), przyczyniających się do powstania niedoskonałości skórnych. Bakuchiol ma także właściwości przeciwtrądzikowe, antyoksydacyjne (zwalcza wolne rodniki przyspieszające starzenie się skóry) i skutecznie hamuje stany zapalne (blokuje prozapalne cytokiny i enzymy). Reguluje też poziom kwasów tłuszczowych w składzie sebum. Dość często występuje w połączeniu z niacynamidem, który normalizuje poziom wydzielanego sebum, zapobiegając powstawaniu zaskórników i nieestetycznego połysku twarzy.
Zobacz film: Bakuchiol – roślinna alternatywa dla retinolu
Bibliografia:
1. A. Kołaczek, Przegląd metod pielęgnacji skóry dojrzałej, [w:] „Kosmetologia Estetyczna” 2015, nr 6 (4), s. 541–545.
2. S. Dhaliwal, I. Rybak, S. R. Ellis i wsp., Prospective, randomized, double‐blind assessment of topical bakuchiol and retinol for facial photoageing, [w:] „British Journal of Dermatology” 2019, nr 180 (2), s. 289–296.
3. R. K. Chaudhuri, K. Bojanowski, Bakuchiol: a retinol-like functional compound revealed by gene expression profiling and clinically proven to have anti-aging effects, [w:] „International Journal of Cosmetic Science” 2014, nr 36 (3), s. 221–230.
