Świąd jest nieprzyjemnym odczuciem na skórze, które wyzwala odruch drapania. Jest to dokuczliwy objaw będący źródłem dużego dyskomfortu i rozdrażnienia. Swędzenie pleców może być wywołane reakcją alergiczną na kosmetyki lub niektóre leki, chorobami skóry (np. świerzb) lub zaburzeniami pracy wątroby i nerek. Powierzchnia pleców w ciągu lata jest często eksponowana na działanie promieni słonecznych, które w nadmiarze mogą wywoływać uczucie swędzenia.
Swędzenie pleców – niewłaściwa higiena i drażnienie mechaniczne
Istnieją rozmaite przyczyny swędzenia pleców. Jedną z nich może być niewłaściwa higiena. Dokładne samodzielne umycie pleców jest dla niektórych osób sporym wyzwaniem. W związku z tym, aby wyczyścić ich całą powierzchnię, warto zaopatrzyć się w specjalne przybory, takie jak szczotka czy myjka na rączce. Ich koszt jest bardzo różny. Ceny zaczynają się od około 10 zł, a sięgają nawet 100 zł. Dzięki takim urządzeniom można się pozbyć nie tylko swędzenia pleców z niedomycia, ale także zapewniają one masaż skóry, usuwają martwe komórki, pobudzają krążenie krwi oraz wygładzają i zmiękczają skórę.
Za swędzenie pleców mogą odpowiadać drażnienia zakończeń nerwowych zlokalizowanych w skórze na skutek działania bodźców mechanicznych. Swędzenie pleców w jednym miejscu – na wysokości odcinka szyjnego kręgosłupa – może być spowodowane drażniącym działaniem metki odzieżowej. Zazwyczaj wykonana jest ona z tworzyw sztucznych, przez co ocierając się o skórę pleców, powoduje jej swędzenie. Najprostszym sposobem na uniknięcie takiej sytuacji jest usunięcie metki.
Swędzenie pleców po opalaniu
Powierzchnia pleców w ciągu lata jest często eksponowana na działanie promieni słonecznych. Nadmierna ekspozycja na słońce skutkująca silną opalenizną może wywoływać uczucie swędzenia. Skóra staje się wówczas mocno przesuszona. Żeby złagodzić uczucie swędzenia, należy pić wapno 3 razy dziennie i możliwie często nawilżać skórę. W tym celu doskonale sprawdzą się preparaty z panthenolem. Warto podjąć działania ochronne przed słońcem – okrywanie podrażnionej skóry pleców i stosowanie kremów z filtrem UV. Istnieje też kilka sprawdzonych domowych sposobów na łagodzenie objawów poparzenia słonecznego.
Zobaczcie w jaki sposób można zadbać dietą o ładną skórę:
Swędzenie pleców – alergie, leki
Dość częstą przyczyną swędzenia pleców jest przesuszenie skóry w wyniku reakcji alergicznej. Czynnikiem uczulającym mogą być kosmetyki do mycia, takie jak żele czy płyny oraz detergenty stosowane do odświeżania odzieży – preparaty do prania i płukania. Osoby nadwrażliwe na produkty przeznaczone do czyszczenia ciała powinny stosować zwykłe szare lub glicerynowe mydła hipoalergiczne. W przypadku reakcji alergicznej na środki do prania należy wybierać proszki przetestowane dermatologicznie, które posiadają pozytywną opinię renomowanego ośrodka medycznego. Ponadto w pralce trzeba wybierać specjalny program o wydłużonym czasie prania w wyższej temperaturze i z dodatkowym płukaniem.
Świąd skóry na plecach może się pojawić jako skutek uboczny przyjmowania niektórych leków. Za jego wystąpienie mogą odpowiadać leki zawierające kodeinę lub morfinę. Świąd polekowy może pojawić się po pierwszej dawce lub wystąpić dopiero po kilku tygodniach, a nawet miesiącach od rozpoczęcia terapii.
Swędzenie pleców – choroby skórne
- świerzb – choroba zakaźna spowodowana przez świerzbowce; podstawowym objawem jest świąd, szczególnie nasilony w nocy, ze względu na większą aktywność świerzbowców w ciepłym i ciemnym otoczeniu; pojawić się mogą pęcherzyki, grudki, wydrapania, które niekiedy są powikłane przez zakażenie bakteryjne; stosowane są leki zawierające pochodne roślinne pyretryny, benzoesan benzylu lub maści siarkowe; wskazane jest również stosowanie leczenia ogólnego iwermektyną;
- wyprysk łojotokowy – zmagają się z nim osoby z nadmierną aktywnością gruczołów łojowych; objawia się czerwonymi, swędzącymi, piekącymi plamami, które pokrywają się żółtą łuską; może mieć różną lokalizację, a w przypadku pleców umiejscawia się najczęściej między łopatkami.
Choroby tarczycy a swędzenie pleców
Swędzenie pleców między łopatkami stanowi jeden z objawów niedoczynności tarczycy. Za niedobór hormonów tarczycy odpowiadać mogą m.in. choroba Hashimoto, zapalenie tarczycy i leczenie jodem radioaktywnym. Zaburzenia pracy tego gruczołu wpływają negatywnie na natłuszczenie i nawilżenie skóry, która staje się przesuszona i łuszczy się. Swędzenie pleców najbardziej odczuwa się wieczorami i w nocy. Dodatkowymi objawami niedoczynności mogą być zasinienie skóry lub jej bladość oraz nadmierne rogowacenie naskórka. Leczenie niedoczynności tarczycy łagodzi swędzenie pleców i inne objawy. Ma postać terapii substytucyjnej, która polega na codziennym doustnym przyjmowaniu hormonów tarczycy.
Inne choroby powodujące swędzenie pleców
Swędzenie skóry na plecach pod łopatką może być spowodowane niektórymi schorzeniami hematologicznymi, zwłaszcza ostrym stanem zapalnym wątroby z zaburzeniami w odpływie żółci. Częstą przyczyną świądu jest cukrzyca. Skóra diabetyków jest sucha, podatna na zranienia i infekcje, może się łuszczyć. Świąd pleców może się pojawić w przebiegu mocznicy i u osób dializowanych. Wówczas jest konsekwencją gromadzenia się w organizmie toksyn i nieskutecznie wydalanych produktów przemiany materii. Świąd pleców może być czasami związany z nowotworem złośliwym, najczęściej z białaczką lub chłoniakiem zlokalizowanym w tym obszarze.
Bibliografia:
1. Ślusarczyk H., Opalanie – źródło zdrowia i choroby, „Apteka Media”, 2012, 9, s. 18.
2. Jabłońska S., Majewski S., Choroby skóry i choroby przenoszone drogą płciową, Warszawa, PZWL, 2005.
3. Górkiewicz-Petkow A., Michałowska O., Petkow L., Świerzb – problemy diagnostyczne i terapeutyczne, „Medycyna Rodzinna”, 2009, 4, s. 70-74.
4. Reich A., Ständer S., Szepietowski J.C., Świąd u osób w podeszłym wieku, „Dermatologia po Dyplomie”, 2012, 3(4), s. 39-50.