Choroby wątroby to jej niewydolność, którą można podzielić na dwie kategorie – przewlekłą i ostrą. Przewlekła charakteryzuje się trwałością i postępowym pogarszaniem stanu zdrowia. W rezultacie dochodzi m.in. do encefalopatii wątrobowej (uszkodzenia układu nerwowego) i osoczowych zaburzeń krzepnięcia. Do schorzeń w tej grupie zaliczają się: marskość wątroby, przewlekłe przetrwałe zapalenie wątroby, przewlekłe zrazikowe zapalenie wątroby, toczniopodobne zapalenie wątroby oraz nieokreślone przewlekłe zapalenie wątroby.
Ostra niewydolność wątroby ma podobne objawy, jednak jest potencjalnie odwracalnym schorzeniem.
Choroby wątroby – przyczyny
Choroby wątroby mogą pochodzić z różnych źródeł ze względu na istotę tego gruczołu dla organizmu. Potencjalnymi przyczynami chorób wątroby mogą być: zatrucia, nadużywanie alkoholu, pasożyty (np. motylica wątrobowa) oraz zakażenie wirusowe lub bakteryjne. Poza tym, istnieją także wrodzone zaburzenia wątroby – zespół Gilberta, niedrożności wewnątrzwątrobowe czy też hemochromatoza.
Choroby wątroby – objawy
Choroby wątroby początkowo nie wykazują żadnych objawów, co jest niebezpieczne dla organizmu, bo w niektórych przypadkach zaczynamy być świadomi schorzenia już w jego zaawansowanym stadium. Pierwsze objawy najczęściej dotykają układu pokarmowego.
Najpierw dochodzi do jego osłabienia, a następnie braku łaknienia, zmniejszenia masy ciała, uczucia pełności po jedzeniu, złej tolerancji tłuszczów i alkoholi, bólów brzucha (szczególnie po prawej stronie - w okolicy wątroby), wzdęć, nieprzyjemnego odbijania się po jedzeniu oraz nudności.
Dalsze objawy chorób wątroby są dużo poważniejsze, są to:
- żółtaczka - zabarwienie na żółto błon śluzowych, twardówki oraz skóry wynikające ze zbyt dużej ilości bilirubiny w osoczu; prawidłowe stężenie bilirubiny to poniżej 1 mg/dl, natomiast do żółtaczki dochodzi, jeśli ta liczba zwiększa się dwu- lub trzykrotnie,
- powiększenie wątroby (hepatomegalia) – może być objawem nie tylko niewydolności gruczołu, ale też zapalenia wątroby, zespołu Budda-Chiariego, raka wątroby, mononukleozy zakaźnej oraz uszkodzenia polekowego wątroby,
- ból stawów – objaw nietypowy, wynikający najczęściej z autoimmunologicznego zapalenia wątroby,
- przewlekłe zmęczenie i problemy z koncentracją,
- zanik mięśni,
- nieprawidłowe krzepnięcie krwi,
-
cholestaza - niewłaściwy odpływ żółci prowadzący do ciągłego świądu w okolicy wątroby,
- obrzęki wokół kostek nóg,
-
żylaki przełyku i odbytu,
- powiększenie brzucha w wyniku wodobrzusza – nadmiernego nagromadzenia płynu w jamie otrzewnej,
- ginekomastia – problem mężczyzn polegający na patologicznym powiększeniu sutka oraz brodawek, a także nierzadko zmianą kolorytu brodawek na jaśniejszy (żeński),
- kobiety w wyniku chorób wątroby mogą cierpieć na zaburzenie menstruacji.
Ostra niewydolność wątroby ma podobne objawy, z tym, że dochodzą do nich zaburzenia psychiczne i neurologiczne, co nie pozwala na logiczny kontakt z chorą osobą. Kolejnym zaawansowanym objawem chorób wątroby może być głębokie zaburzenie metaboliczne (kwasica metaboliczna), co bezpośrednio prowadzi do zgonu.
Choroby wątroby – profilaktyka
Jeżeli będziemy dbać o naszą wątrobę w życiu codziennym, nie powinniśmy mieć problemów z jej chorobami. Wątroba potrafi regenerować się sama, jednak nie możemy jej nieustannie obciążać szkodliwymi czynnikami, tj. alkoholem i innymi używkami, ciężkostrawnymi, tłustymi posiłkami. Jeżeli nie jest to lek na receptę w ramach farmakoterapii, należy też unikać leków obciążających wątrobę. Lekarze zalecają też okresowe szczepienia przeciwko WZW typu B.
Choroby wątroby – leczenie
Zarówno ostra, jak i przewlekła niewydolność wątroby wymaga diety ubogiej w białka (maksymalnie 0,8-1,2 g białka kg masy ciała na dobę). Próbuje się też zwalczać poważne objawy schorzeń wątroby drogą farmakologiczną, jednak w dalszej perspektywie najczęściej nie przynosi to spodziewanego efektu.
Ostateczną metodą na leczenie chorób wątroby jest transplantacja tego gruczołu. Może ona zostać wykonana jedynie w momencie, gdy zawodzą wszystkie inne formy leczenia oraz u osoby można zaobserwować objawy świadczące o zaawansowanym stadium niewydolności wątroby. Przeszczep musi zostać przeprowadzony możliwie jak najszybciej, by zwiększyć szanse chorej osoby na przeżycie. Według statystyk po transplantacji do zdrowia wraca około 60 % ludzi.
