Białko w moczu występuje na skutek upośledzonej filtracji w nerkach bądź przesączania się białkowych cząsteczek w układzie moczowym. Może pojawić się podczas ciąży z wielu powodów i należy obserwować jego ilość, ponieważ może świadczyć o groźnych chorobach.
Białko w moczu w ciąży – norma
U zdrowego człowieka ilość białka wydalanego z moczem jest bardzo mała i nie przekracza 150 mg na dobę. Jej zwiększenie nie zawsze świadczy o problemach zdrowotnych. Jeżeli poziom białka w moczu nie przekracza 250 mg na dobę, jest to tak zwany białkomocz fizjologiczny, który może powstać na skutek dużego wysiłku, gorączki lub niewydolności serca (białkomocz czynnościowy). Ciąża także prowadzi do fizjologicznego podniesienia poziomu białek w moczu, ponieważ wywołuje ona zmiany czynności cewek nerkowych oraz wpływa na przesączanie i filtrowanie substancji. Jeśli w ciąży występuje białkomocz na poziomie nieprzekraczającym 300 mg na dobę, nie stanowi to powodu do obaw. Śladowe ilości białka w moczu nie powinny niepokoić, tym bardziej że jego poziom zazwyczaj rośnie pod koniec ciąży.
Zobacz film i dowiedz się z czego składa się mocz:
Jakie objawy, którym towarzyszy białkomocz w ciąży, są groźne?
Jeżeli białkomocz w ciąży przekracza 300 mg na dobę, należy go leczyć. Dodatkowe powody, które powinny skłonić kobietę do szybkiej konsultacji z lekarzem, to:
- ból lub pieczenie przy oddawaniu moczu mogące świadczyć o zapaleniu dróg moczowych,
- ból brzucha lub dolnej części pleców mogące świadczyć o zapaleniu dróg moczowych,
- krwiomocz mogący świadczyć o zapaleniu bądź uszkodzeniu dróg moczowych,
- obrzęki świadczące o niewydolności nerek,
- podwyższone ciśnienie tętnicze świadczące o niewydolności nerek,
- obecność glukozy w moczu mogąca świadczyć o cukrzycy,
- gorączka mogąca świadczyć o odmiedniczkowym zapaleniu nerek.
Jak leczy się białkomocz w ciąży?
Białko w moczu samo w sobie nie jest chorobą, a jedynie jej objawem. Może wystąpić z wielu przyczyn, dlatego konieczna jest dobra diagnostyka. Dopiero po ich ustaleniu można rozpocząć leczenie, które polega przede wszystkim na wyeliminowaniu czynników wywołujących białkomocz. Należą do nich:
Infekcje układu moczowego
Częstą przyczyną białka w moczu u ciężarnych są infekcje układu moczowego, w tym kłębuszkowe zapalenia nerek, które wywołują białkomocz kłębuszkowy. Wymagają one leczenia, ponieważ mogą prowadzić do powikłań w organizmie zarówno matki, jak i dziecka oraz wywołać przedwczesny poród. Po określeniu bakterii, która wywołała infekcję, stosuje się celowaną antybiotykoterapię, używając leków bezpiecznych dla ciężarnych, takich jak amoksycylina bądź cefalosporyna. W przypadku odmiedniczkowego zapalenia nerek często konieczne jest leczenie szpitalne.
Cukrzyca
Białkomocz może być powikłaniem cukrzycy i świadczyć o uszkodzeniu nerek. Konieczna jest wówczas specjalistyczna współpraca diabetologów i nefrologów, w celu określenia sposobu leczenia.
Ostre uszkodzenie nerek w ciąży
Ostre uszkodzenie nerek to nagłe i szybko postępujące upośledzenie ich działania, które może być wywołane ciążą lub powikłaniami w jej przebiegu. Oprócz białkomoczu obserwuje się także wzrost kreatyniny w moczu. Jest to bardzo rzadko występująca dolegliwość, która często ustępuje po rozwiązaniu ciąży. Wywołać ją mogą choroby towarzyszące ciąży, takie jak: stan przedrzucawkowy (objawiający się białkomoczem, nadciśnieniem i obrzękami), zespół HELLP (objawiający się niedokrwistością, uszkodzeniem wątroby i małopłytkowością) i ostre stłuszczenie wątroby ciężarnych. Czasami w przebiegu tych chorób stan matki jest na tyle ciężki, że trzeba natychmiast przerwać ciążę, żeby ratować jej życie, nawet jeśli dziecko nie jest jeszcze w pełni zdolne do życia poza macicą. Na ogół skutkuje to wyzdrowieniem, choć czasem dochodzi do nieodwracalnego uszkodzenia nerek i konieczności dializowania.
Jakie badania powinna wykonać kobieta w ciąży? Dowiesz się tego z filmu:
Dbanie o układ moczowy podczas ciąży, aby nie wystąpił białkomocz
Ciąża jest okresem w życiu kobiety, kiedy jej układ moczowy jest szczególnie narażony na infekcje i rozmaite choroby. Jest to związane ze zmianami anatomicznymi (powiększają się nerki i pęcherz, poszerzają kielichy nerkowe) oraz czynnościowymi. Dlatego powinno się w tym czasie stosować profilaktykę chorób pęcherza. Przede wszystkim należy wypijać co najmniej 2 litry płynów w ciągu dnia. Ważne jest również dbanie o higienę intymną – częste mycie, szczególnie przed i po stosunku seksualnym. Warto też pamiętać o zasadzie podcierania się w kierunku od przodu do tyłu, co zapobiega przenikaniu bakterii z jelita do pochwy i cewki moczowej. Można również przyjmować małe dawki witaminy C bądź pić wodę z cytryną, co zakwasza mocz i zapobiega rozwojowi bakterii.
Topham Peter, Choroby nerek przebiegające z białkomoczem, “Medycyna po Dyplomie” 2010, 19 (5).
