Paznokcie zbudowane są z keratyny, niezwykle odpornego białka. Pełnią rolę ochronną i wzmacniającą czubki palców u stóp oraz u dłoni. Nie są jednak całkowicie odporne na działanie szkodliwych czynników.
Choroby paznokci u nóg i u rąk
Schorzenia paznokci mogą mieć różną przyczynę. Atakują dorosłych i dzieci. Wśród schorzeń paznokci najczęściej występują:
Infekcje grzybicze
Zakażenia grzybicze mogą stanowić nawet do 50% wszystkich patologicznych zmian paznokciowych. Paznokcie najczęściej atakują dermatofity, które do rozwoju potrzebują keratyny. Infekcje paznokci o podłożu grzybiczym mogą mieć różny przebieg – zarówno łagodny, bezbolesny, jak i bardziej dokuczliwy. W przypadku zakażenia grzybiczego paznokcie mają przebarwienia, bruzdy, są matowe. Grzybica paznokci może powodować onycholizę, czyli stan, w którym dochodzi do odwarstwienia płytki paznokcia od łożyska z nagromadzeniem się pod nim powietrza.
Jak leczyć grzybicę paznokci? Odpowiedź na filmie:
Wyróżnia się 4 typy kliniczne grzybicy paznokci:
- Dystalna i boczna podpłytkowa grzybica paznokci – grzyby zajmują płytkę od wolnego brzegu (to najczęstsza postać grzybicy paznokci). Płytka staje się matowa, o białawo-żółtawym zabarwieniu.
- Proksymalna podpłytkowa grzybica paznokci – zakażenie rozpoczyna się od wału okołopaznokciowego. Na początku zakażenie objawia się białą plamą, która w dalszym przebiegu dociera do głębokich warstw płytki oraz łożyska.
- Wewnątrzpłytkowa grzybica paznokci – pojawia się białe, plamiste zabarwienie paznokcia będące skutkiem zagęszczenia tuneli wydrążonych przez grzyb.
- Biała powierzchowna grzybica paznokci – zakażenie powierzchowne, w obrazie klinicznym na płytce paznokciowej widać białe, proszkowate plamy. Występuje tylko na paznokciach u stóp.
Zanokcica
Jest infekcją fałdu skóry znajdującego się u podstawy albo z boku paznokcia. Objawem zanokcicy jest zaczerwienienie i miejscowy obrzęk. Może się też pojawić przebarwienie paznokcia na brązowo. Przyczyną zanokcicy jednego paznokcia najczęściej jest zakażenie bakteryjne, jeśli jednak choroba rozprzestrzenia się na pozostałe palce, stwierdza się przewlekłą postać choroby wywołaną przez bakterie i grzyby (np. drożdżaka Candida albicans).
Wrastające paznokcie stóp
Ta dość powszechna, często występująca obustronnie dolegliwość dotyczy zwykle dużego palca stopy (palucha). Wzrastające paznokcie stóp są skutkiem noszenia za małych butów bądź zbyt krótkiego przycinania paznokci. Problem może doprowadzić do rozwoju zakażenia skóry dookoła paznokcia. Ryzyko schorzenia wzrasta, jeśli jednocześnie dojdzie do urazu palca oraz płytki paznokciowej. Typowymi objawami wrastających paznokci stóp są: ból, obrzęk, wyciek treści surowiczej, a następnie ropnej z okolicy wału paznokciowego i obecność przerośniętej ziarnicy.
Inne częste choroby paznokci u nóg i u rąk:
-
Łuszczyca paznokci – najczęściej współwystępuje z łuszczycą zwyczajną oraz łuszczycą stawową.
-
Liszaj płaski – choroba deformuje płytkę paznokcia. Może dojść do całkowitego zaniku paznokcia.
-
Krwiak podpaznokciowy – najczęściej skutek urazu. Krwiak przesuwa się wraz ze wzrostem paznokcia.
Leczenie chorób paznokci
W przypadku zaobserwowania nieprawidłowości w obrębie paznokci u nóg bądź u rąk należy zgłosić się do lekarza (np. dermatologa, podologa). Bardzo ważne jest ustalenie przyczyny choroby paznokci rąk i/lub stóp, ponieważ zmiany mogą zarówno ograniczać się do samej płytki, jak i oznaczać chorobę całego organizmu. Onycholiza paznokci może być związana z takimi chorobami, jak cukrzyca, porfiria, nadczynność tarczycy, kiła. Czasem pojawia się w anemii. Onycholizę leczy się objawowo. Grzybica paznokci leczona jest miejscowo, np. z użyciem lakieru zawierającego środki przeciwgrzybicze.
Jak powinno się dbać o paznokcie? Zobaczcie:
Zanokcicę leczy się chirurgicznie, nacinając wał paznokcia.
Jeśli przy wrastających paznokciach stóp dojdzie do zakażenia skóry, leczenie trzeba rozpocząć jak najszybciej. Lekarz może przepisać stosowanie płynu, maści. W leczeniu wrastających paznokci stosuje się także specjalne klamry.
U dzieci bardzo często na paznokciach pojawiają się jasne plamki. Płytka rozdwaja się, jest krucha i łamliwa. Może być to oznaką niedoborów niektórych mikro- lub makroelementów (np. wapnia, żelaza). Zwykle wzbogacenie diety rozwiązuje problem. Plamy na paznokciach mogą też być skutkiem uderzenia – znikną wraz ze wzrostem płytki.
Bibliografia:
1. https://www.pum.edu.pl/__data/assets/file/0003/34266/56-01-08.pdf,
2. http://www.phie.pl/pdf/phe-2009/phe-2009-1-018.pdf.