Pomimo rozwoju medycyny wciąż nie udało się ustalić przyczyn łuszczycy. Terapia tej choroby nadal opiera się głównie na leczeniu objawów. Chorzy powinni jednak wiedzieć, co sprzyja pogłębianiu się problemu i unikać negatywnych czynników.
Przyczyny łuszczycy paznokci
Łuszczycę paznokci zwykle obserwuje się wraz z innymi chorobami łuszczycowymi. Dotyka ona co drugiego chorego na łuszczycę zwyczajną i aż 80% pacjentów leczących się na łuszczycę stawową. Zmiany występują na płytce paznokci, ale zachowują formę i podłoże charakterystyczne dla zmian łuszczycowych. Przyczyną choroby jest niewłaściwe działanie układu immunologicznego – komórki odpowiedzialne za walkę z czynnikami chorobotwórczymi atakują komórki naskórka. Doprowadza to do ich szybszego pomnażania i nawarstwiania się martwych tkanek w postaci łusek. Niestety, nie wiadomo, co jest przyczyną choroby.
Na pewno duży wpływ na wystąpienie objawów ma obciążenie genetyczne – łuszczycę paznokci zwykle obserwuje się u osób, których krewni cierpieli na zmiany podobnego typu. Wyróżnia się jednak szereg czynników zwiększających prawdopodobieństwo pojawienia się dolegliwości. Często doprowadzają do niej ostre infekcje, w tym angina o podłożu wirusowym i bakteryjnym, ospa, odra, różyczka, półpasiec, stany zapalne układu moczowego, zapalenie pęcherzyka żółciowego czy przerośnięte migdałki. Oprócz tego mogą doprowadzić do niej również zażywane lekarstwa – niektóre antybiotyki, kortykosteroidy, interferon, leki przeciwzapalne, beta-blokery, a także wykorzystywany w psychiatrii lit. Na łuszczycę szczególnie narażone są kobiety w ciąży, palacze, alkoholicy oraz osoby żyjące w ciągłym stresie. Uwagę należy zwrócić również na wykorzystywane kosmetyki i maści – zwłaszcza, jeżeli wyjątkowo podrażniają naskórek.
Objawy łuszczycy paznokciowej
Objawy łuszczycy paznokciowej przypominają wyglądem łuski charakterystyczne dla łuszczycy zwyczajnej, występują jednak na płytkach paznokci. Ze względu na podobny wygląd, są często mylone z grzybicą i bagatelizowane. Nie należy jednak tego robić, a w przypadku pojawienia się zmian trzeba zwrócić się do lekarza w celu podjęcia właściwego leczenia. Co ważne – łuszczyca wiąże się nie tylko z aspektem estetycznym, znacznie zmniejszają również komfort życia. Charakterystycznym objawem choroby jest naparstkowanie – w jego wyniku na paznokciu powstają mikroskopijne wgłębienia, najczęściej na palcach rąk. To zdecydowanie najczęściej pojawiający się syndrom, który dotyczy 7 na 10 pacjentów.
Częstym objawem łuszczycy paznokci są również plamy olejowe – rozrastają się pod paznokciem, od góry są widoczne w formie brązowawych plamek. Schorzenie może prowadzić do poważnych komplikacji. Jednym z nich jest onycholiza, czyli oddzielenia płytki paznokciowej od łożyska. Pojawiać może się również onychodystrofia – zanik płytki paznokciowej oraz linie Beau – wgłębienia powstające na płytce paznokciowej w wyniku zatrzymania wzrostu paznokcia w macierzy. Do objawów łuszczycy paznokciowej zalicza się także krwawe wylewy związane z urazami łożyska paznokcia. Okolice zmian są doskonałym siedliskiem dla bakterii i innych czynników chorobotwórczych. Rogowacenie podpaznokciowe może skutecznie utrudniać wykonywanie wielu czynności, warto więc podjąć leczenie, które ograniczy intensywność objawów.
Leczenie łuszczycy paznokci
Pomimo że łuszczyca jest chorobą doskonale znaną współczesnej medycynie, terapia bardzo często skupia się jedynie na łagodzeniu obserwowanych symptomów. W każdym wypadku należy jednak zgłosić się do dermatologa, który przepisze odpowiednie leki na łuszczycę paznokci. Sama terapia jest długotrwała i należy poczekać na jej efekty. Przebieg leczenia uzależniony jest od stopnia zmian – w wielu przypadkach ogranicza się do maści ze sterydami, wcieranych w powierzchnię płytki paznokcia.
Dobre efekty daje również terapia retinoidami (pochodnymi witaminy A), witaminą D3 oraz pochodnymi mocznika, których zadaniem jest zmiękczanie płytki. Przede wszystkim konieczne jest zadbanie o odpowiednią higienę i rezygnacja ze środków, które mogą doprowadzić do zaostrzenia się objawów. Łuszczyca paznokci pojawia się u nóg i u rąk, więc zarówno stopy, jak i dłonie powinny być czyste i suche, a paznokcie zadbane i krótkie. Stosowane kosmetyki nie mogą podrażniać okolic zmian. Uważać należy również na przedmioty, które mogą mieć z nimi kontakt – zbyt twarde przyrządy kosmetyczne (np. pilniki, cążki, nożyczki, a zwłaszcza kopytka do odsuwania skórek) mogą doprowadzać do pogorszenia stanu zmian i pogłębienia objawów. Ważne jest również wdrożenie odpowiedniej diety – proces leczenia wspomagają witaminy A i D3 oraz kwasy omega-3. Warto jeść więc warzywa, owoce oraz ryby morskie, najlepiej zrezygnować z używek, w tym z papierosów, alkoholu oraz nadmiaru kawy i mocnej herbaty.