Leczenie nieżytu nosa zależy od przyczyny i rodzaju kataru. Najczęściej polega na łagodzeniu objawów i wspomaganiu regeneracji błony śluzowej nosa przez stosowanie syropów, kropli i tabletek. W pozbyciu się uporczywego kataru pomagają także domowe sposoby, takie jak:
- picie naparów z ziół
- dieta bogata w witaminy C i B1
- stosowanie maści majerankowej
- jedzenie czosnku
Nieżyt nosa, potocznie nazywany katarem, to choroba obejmująca objawy zapalenia śluzówki nosa. Do najczęstszych przyczyn kataru należą alergie oraz infekcje wirusowe i bakteryjne.
Leczenie kataru wirusowego i bakteryjnego
Nieżyt nosa zwykle spowodowany jest bakteriami i wirusami. Odróżnienie rodzaju kataru pozwala na dobranie właściwego sposobu leczenia. Przez bakterie wywoływany jest żółty lub zielony katar, a ten spowodowany wirusami i alergią jest przezroczysty i wodnisty. Wydzielina, w której widoczna jest krew najczęściej spowodowana jest uszkodzeniem naczyń krwionośnych i śluzówki.
Krew w katarze może być też skutkiem nadmiernego stosowania kropli do nosa lub intensywnego pocierania nosa chusteczką. Do zarażenia wirusowym nieżytem nosa dochodzi drogą kropelkową, a pierwsze objawy (katar, bóle głowy, kaszel) zauważalne są po około dwóch-trzech dniach. W leczeniu wirusowego nieżytu nosa u dzieci i dorosłych zalecane są leki łagodzące objawy (krople, syropy bądź tabletki na katar) oraz domowe inhalacje z soli fizjologicznej.
Symptomami towarzyszącymi katarowi bakteryjnemu, wywołanemu np. paciorkowcem, są gorączka, kaszel, uczucie zatkanego ucha i ból głowy. Dziecko, u którego występują te objawy, powinno przez 2-3 dni przebywać w domu w dobrze wywietrzonym pomieszczeniu. Zatkany nos u dzieci należy udrażniać, usuwając wydzielinę z nosa mechanicznie, ponieważ noworodki i niemowlęta nie potrafią oddychać przez usta. Służy do tego aspirator (odciągacz kataru), który pochłania wydzielinę oczyszczając drogi oddechowe i umożliwiając oddychanie. Wspomagająco na katar u niemowlaka warto stosować maść majerankową.
W leczeniu nieżytu nosa spowodowanego bakteriami stosuje się leki przeciwbólowe i obkurczające błonę śluzową, a w przypadku przewlekłego kataru także antybiotyki (zalecane w przypadku, gdy dochodzi do nadkażeń bakteryjnych). Leczenie warto wspierać domowymi sposobami, np. piciem soku z liści malin bądź naparu z lipy. Niebagatelne znaczenie ma także prawidłowo zbilansowany jadłospis. Dieta na katar powinna być obfita w witaminę C (papryka, natka pietruszki, aronia), wapń (mleko, maślanki, twarożki) i rutynę (kasza gryczana, figi, amarantus), które umożliwiają szybszą regenerację organizmu.
Naczynioruchowy nieżyt nosa – sposoby leczenia
Naczynioruchowy nieżyt nosa diagnozowany jest po wykluczeniu kataru spowodowanego wirusami, bakteriami, alergiami, lekami i ekspozycją zawodową. Polega na niewłaściwej reakcji błony śluzowej nosa na bodźce. Choroba objawia się uporczywym kichaniem, obrzękiem śluzówki nosa, cieknącą wydzieliną i trudnościami z oddychaniem spowodowanymi zablokowanymi drogami oddechowymi. Dolegliwości te nie ustępują przez cały rok, a w okresie jesienno-zimowym, zwłaszcza w godzinach porannych, zauważalne jest znaczne ich nasilenie. Badania umożliwiające wykluczenie innych przyczyn i rozpoznanie kataru naczynioruchowego to, m.in.:
- rymanometria (czynnościowe badanie nosa),
- ocena bakteriologiczna,
- oflakometria (badanie, w którym obiektem badań jest węch).
Naczynioruchowy nieżyt nosa leczony jest objawowo. Zaleca się stosowanie kropli sympatykomimetycznych, które redukują obrzęk śluzówki i zmniejszają ilość wydzieliny. W leczeniu wykorzystywane są również kortykosteroidy, kapsaicyna (związek otrzymywany z pieprzu) i roztwór azotanu srebra. W przypadku, gdy zachowawcze metody leczenia okazują się być nieskuteczne, lekarz może podjąć decyzję o konieczności wdrożenia leczenia chirurgicznego, które polega na operacyjnym zmniejszeniu dolnych małżowin nosowych.
Katar sienny
Katar sienny - inaczej katar alergiczny jest objawem alergii wziewnej czyli uczulenia na pyłki roślin, sierść zwierząt lub kurz lub roztocza. Charakteryzuje się wodnistą wydzieliną z nosa, opuchlizną, zaczerwienieniem i swędzeniem oczu oraz napadowym kichaniem. Jego przebieg jest bardzo ostry i uporczywy.
Domowe sposoby na katar – zioła, inhalacje, maści
Domowe sposoby na katar łagodzą nieżyt nosa, udrażniają drogi oddechowe i wspomagają regenerację organizmu. Działanie pomocnicze wykazują, np.
- Picie naparów z ziół – herbatki przygotowuje się, zalewając łyżeczkę ziołowego suszu wrzątkiem. Susz można własnoręcznie zebrać i ususzyć bądź kupić gotowy w aptece lub sklepie zielarskim. Zioła najlepsze na katar to: lipa, dzika róża, wierzba i słonecznik.
- Inhalacje z soli fizjologicznej bądź olejków eterycznych (np. eukaliptusowego, tymiankowego lub sosnowego) – ciepłą parę wodną należy wdychać przez około 10-15 minut. Inhalacje nie tylko ułatwią oddychanie, ale też zmniejszą obrzęk błony śluzowej nosa.
- Stosowanie maści majerankowej – maść z majeranku przeznaczona jest do użytku zewnętrznego. Przyspiesza gojenie się skóry wokół nosa, zwalcza grzyby i bakterie. Jest bezpieczna dla dzieci i kobiet w ciąży.
- Jedzenie czosnku – czosnek zawiera witaminy (B1, B2) i pierwiastki (wapń, cynk, magnez). Jest zdrowszym i naturalnym zamiennikiem antybiotyku. Czosnek rozrzedza wydzielinę z nosa i oczyszcza drogi oddechowe. Można go jeść na surowo jako dodatek do kanapek lub sałatek.